Sarens Tünges Burada

28/10/2025

1930 yılında, bugün Artvin ili Yusufeli ilçesine bağlı Kılıçkaya (eski adıyla Ersis) beldesinde Belediye Başkanı seçilen ve iki yıl bu görevi yürütten Sadiye Hanım'ın belediye meclisiyle aldığı karar ve imzası

24/10/2025

28/09/2025

VİRAN KALDI KÖYÜN HABERUN VAR Mİ?

Ezan okunuyor, gelen giden yok,
Viran kaldı köyün, haberin var mı?
Kışın yakmak için odun eden yok,
Viran kaldı köyün, haberin var mı?

Artık sabahları horoz ötmüyor,
Sobalar yanmıyor, baca tütmüyor,
Komşudan komşuya kimse gitmiyor,
Viran kaldı köyün, haberin var mı?

Köyden gidenleri kopardı yıllar,
Dikenli dallarla kapandı yollar,
Hoş geldin diyerek sarmıyor kollar,
Viran kaldı köyün, haberin var mı?

Beşikte sallanan bebekleri yok,
Yollarda otlayan inekleri yok,
Cam kenarlarında çiçekleri yok,
Viran kaldı köyün, haberin var mı?

Meyveler çürüyüp yere düşüyor,
Bir köyde üç kişi yalnız yaşıyor,
Sadece üç evde çorba pişiyor,
Viran kaldı köyün, haberin var mı?

Kanallar kapalı, seller akıyor,
Hurdacılar gelip eve bakıyor,
Evlerin durumu yürek yakıyor,
Viran kadı köyün, haberin var mı?

Çocukların sesi gelmiyor artık,
Gençler kabristanı bilmiyor artık,
Kışın kimse çatı silmiyor artık,
Viran kadı köyün, haberin var mı?

Ara sıra köyden biri geçiyor,
Bu durum herkeste yara açıyor,
Cenazeye gelen hemen kaçıyor,
Viran kaldı köyün, haberin var mı?

Değirmen dönmüyor, suyu akmıyor,
Baba ocağına kimse bakmıyor,
Aç kalan kedinin sesi çıkmıyor,
Viran kaldı köyün, haberin var mı?

Rahmetli olanlar burda yatıyor,
Çakal sesleriyle güneş batıyor,
Evlerde fareler cirit atıyor,
Viran kaldı köyün, haberin var mı?

Şair Adem Hoca bekliyor seni
Komşular duaya ekliyor seni
Sevenler kalbinde saklıyor seni
Viran kaldı köyün, haberin var mı?

YAZAN HALK ŞAİRİ Adem İmdat Kesici (ADEMÎ)

21/09/2025

Havva Bacı büyük harpte, Oltu dağında siperlere sırtı ile cephane ve su taşırken şarapnelle elinden yaralanan Çoruhlu bir Türk kadınıdır.
Yusufelinin Çorgenz köyünden Köroğullarından İbrahimin kızıdır. Sağdır, 60 yaşlarındadır. Bir oğlu ve evli iki kızı vardır. Artvinde evlere su taşımak ve hizmet etmekle geçinir. Fotoğrafında görüldüğü gibi sol eli sakattır, parmakları yarı yarıya dökülmüştür.

Menkibesini kendisinden dinliyelim:

(Muharebe başlıyalı iyi bilmiyorum amma, iki üç ay kadar bir şey olmuştu. Düşman Oltu dağlarına kadar gelmişti. Kocam Sarıkamış taraflarında Allahüekber dağında muharebede idi. Çocuklarıma erzak bulmak için Çorgenzden Tortuma gitmiştim. Orada İspirli kadınlar askerlerimize erzak götürüyorlardı. Ben onlara katıldım. Erzakı askerlere verdik. Askerlerimize cephane de lâzım dediler. Oltuya döndük, oradan da cephane yüklendik, götürdük. Üç sefer yaptık. Dördüncüde üç kadın, bir erkek, bir de ben en arkada olarak tam askerlerimizin bulunduğu yere gelmiştik. Arkamızda cephane kollarımızda da su testileri vardı. Bir şarapnel patladı. Kolum birden bire yanıma düştü, elimden yaralanmıştım. Erkeğin kolu kopmuş, üç kadın paramparça olmuştu. Binbaşı geldi. Elimi başımdaki çar ile bağladı, beni Oltuya yolladı. Kısık deresinde hastane vardı. Sertabibin yanına götürdüler. Ali ile Süleyman adlarında iki asker parmaklarımı makasla temizlediler. Yaramı sardılar. On beş gün orada yattım. Bir sabah birdenbire hastane boşandı. Birçokları kaçtı. Ben ve benim gibi birkaç yaralı kaldık. Ruslar bizi teslim aldılar. Daha üç ay hastanede kaldım, iyi oldum, köyüme döndüm. Oltuda kaldığım zamanlar köydeki çocuklarıma muhtar bakmış. Bu, Durak oğullarından Osman oğlu Topal Alidir, şimdi sağdır. Köyüme döndüğüm zaman dört oğlumdan üçü ölmüştü. Açlıktan öldü dediler. Onbeş yaşında olan büyük oğlumu Ruslar esir alıp götürmüşlerdi. Mezreadaki evim bütün mezrea evlerile beraber Ruslar tarafından yakılmıştı. Köydeki evim de. Komşumun evinde barındım. Neden sonra Ruslar geri gittiler. Kocam ise bir daha dönmedi. İşittik ki Allahüekberde kalmış.)

Anlattığına göre ne kocasından ve ne de elinden aldığı bu yaradan kendisine bir şey verilmemiş. Ne çare ki, ne binbaşının, ne sertabibin adını bilmiyor.

Bu kahraman anayı konuştururken hatıramda, gene büyük harbin ilk günlerinde Murgula yapılan taarruzda -zannederim- Ayşe adındaki bir genç gelinin cepheye erzak ve cephane taşıyan kadın arkadaşlarından ayrılıp sipere atladığına, silâha sarıldığına ve bir zabitin bunu zorla siperden çıkarıp geri gönderdiğine dair bir zamanlar dinlediğim bir harp hikâyesi canlanır gibi oldu.

Atatürk inkılâbı münevveri, hemen hepsi isimsiz birer kahraman olan birçok Türk kadınlarını bulup çıkarmak, menkibelerini derlemek ve inkılâp müzemize bir (Türk kadınları kahramanlık tarihi) hediye etmek borcundadır. Halkevlerimiz bunu temin etmelidir.

C. ALPER

Çoruh (Artvin) Halkevi tarafından çıkarılan Çoruh dergisinin Haziran 1938 tarihli 3. sayısında, "Havva Bacı" başlığıyla, Dr. C. Alper imzasıyla yayımlanan yazı. *İmlâsına dokunmadan, olduğu gibi aktardım.

Taner Artvinli

20/09/2025

14/09/2025

YOHLUĞUN GÖZÜ KÖROLSUN
Ekini elle yonarduh
Yohluğun gözü kör olsun
Aza raziyduh kanarduh
Yohluğun gözü kör olsun.

Bir çift öküz bulamazduh
Neft bulupta alamazduh
Karanluhta kalamazduh
Yohluğun gözü kör olsun.

Kimi pulluk çıgla koştu
Ambar bitmiş Haro boştu
Sap saman çürümüş yaştı
Yohluğun gözü kör olsun.

Arpa ile iftar açtuh
Suyu derelerden içtuh
Kimi tohduh kimi actuh
Yohunluğun gözü kör olsun.

Sular kar kışın donardı
Ocakta tezek yanardı
Hayat sanki bir kumardı
Yohluğun gözü kör olsun.

Yağmur küsmüş ahmıyordu
Devlet yohti bahmıyordu
Viraneler kalhmiyordu
Yoklugun gözü kör olsun.

Sabah okula akarduh
Odun tezege baharduh
Sabayi bizler yaharduh
Yohlugun gözü kör olsun.

Kara önlük yaka beyaz
Hava soğuk tipi ayaz
Gelmezdi sanki bahar yaz
Yohluğun gözü kör olsun.

Gezer gezmez çocuk iş te
Dersimiz yazılı fiş te
Ümit yohti bu gidişte
Yohlugun gözü kör olsun .

Geçlik bilmez geçmişini
Yaşar temelsiz düşüni
Hazır bulmuş hep aşını
Yohlugun gözü kör olsun

Yaşamayan elbet bilmez
Bir gün olur yüzün gülmez
Kimse göz yaşını silmez
Yohlugun gözü kör olsun

Şekeroglu geçti zaman
Herşey şükür şımdı yaman
Rabbim versin sağlık iman
Yoklugun gözü kör olsun.

ARDAHAN POSOFLU Ibrahim Şekeroglu

13/09/2025

10/09/2025

07/09/2025