27/12/2025
ဟွန်ဒူးရပ်စ်နိုင်ငံတွင် ထိုင်ဝမ်ကို လိုလားသော သမ္မတသစ်ကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်၊ ဟွန်ဒူးရပ်စ်ပြည်သူများ၏ ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးချယ်မှုကို လေးစားကြောင်း ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ပြောကြား
အမေရိကတိုက် အလယ်ပိုင်းရှိ ဟွန်ဒူးရပ်စ်နိုင်ငံရဲ့ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ (၂၄) ရက်နေ့တုန်းက ထွက်ပေါ်လာခဲ့ပါပြီ။ အဆိုပါ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ထိုင်ဝမ်နဲ့ သံတမန် ဆက်ဆံရေးပြန်လည်ထူထောင်လိုတဲ့ ဟွန်ဒူးရပ်စ် နေရှင်နယ်ပါတီ (Partido Nacional,PN) မှ ကိုယ်စားလှယ် နာဆရီ အက်စ်ဖူရာ (Nasry Asfura) က အနိုင်ရရှိခဲ့ပါတယ်။ အသက် ၆၇ နှစ်အရွယ်ရှိပြီဖြစ်တဲ့ ဝါရင့်နိုင်ငံရေးသမား အက်စ်ဖူရာက ဟွန်ဒူးရပ်စ်နဲ့ ထိုင်ဝမ် နှစ်နိုင်ငံ သံတမန်ဆက်ဆံရေးရှိခဲ့စဉ်တုန်းက အခြေအနေမှာ "ယခုထက် အဆတစ်ရာပိုကောင်းခဲ့ပါတယ်" ဆိုပြီး ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီက ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး အကယ်လို့ သူသာ ဒီရွေးကောက်ပွဲမှာ အနိုင်ရရှိခဲ့ပါက ထိုင်ဝမ်နဲ့ သံတမန်ဆက်ဆံရေး ပြန်လည်ထူထောင်မယ်ဆိုပြီး ကတိပြုထားသူပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၅ ရက်နေ့က မီဒီယာတွေရဲ့ မေးမြန်းမှုကို ဖြေကြားရာမှာ ဟွန်ဒူးရပ်စ်ပြည်သူတွေရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနဲ့အညီ ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးချယ်တင်မြှောက်လိုက်တဲ့ ခေါင်းဆောင်သစ်ကို လေးစားကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ ဟွန်ဒူးရပ်စ်သမ္မတသစ်အနေနဲ့ ပြည်သူကို ဗဟိုပြုပြီး ဟွန်ဒူးရပ်စ်ပြည်သူတွေအတွက် အကျိုးရှိစေမယ့် မူဝါဒသစ်တွေကို ဖော်ဆောင်ဖို့လည်း တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
ဟွန်ဒူးရပ်စ်ရွေးကောက်ပွဲရဲ့ မဲရေတွက်မှုဖြစ်စဉ်မှာ အခက်အခဲတချို့ ရှိခဲ့ပေမယ့် အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကို ရူဘီယို (Marco Rubio) မှ အက်စ်ဖူရာ အနိုင်ရရှိမှုကို အသိအမှတ်ပြုခဲ့ပြီး ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို လေးစားကြရန် အဘက်ဘက်ကို တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
ဟွန်ဒူးရပ်စ်ရဲ့ အနိုင်ရရှိတဲ့အဖွဲ့နဲ့ ထိုင်ဝမ်အစိုးရတို့အကြား ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်မှု အခြေအနေ၊ ရွေးကောက်ပွဲအပြီး နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး တိုးတက်လာနိုင်မှုအပေါ် မီဒီယာတွေမှ စိတ်ဝင်တစား မေးမြန်းကြခဲ့ပေမယ့် ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ပွင့်လင်းမြင်သာပြီး လက်တွေ့ကျတဲ့ ရပ်တည်ချက်နဲ့သာ ရှုမြင်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း၊ လက်ရှိအချိန်မှာ အခြားမှတ်ချက်ပေးစရာမရှိကြောင်း ဆိုပြီးသာ ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။
ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ဒီဇင်ဘာလအစောပိုင်းကလည်း မိမိတို့ရဲ့ နိုင်ငံခြားဆက်ဆံရေးမှာ အမြဲတမ်း ရိုးသားပွင့်လင်းမှုရှိကြောင်း၊ မည်သည့်ကြိုတင်ကန့်သတ်ချက်မှမထားဘဲ နိုင်ငံတကာနဲ့ တက်ကြွစွာ ဆက်ဆံလိုကြောင်း၊ နိုင်ငံတော်အကျိုးစီးပွားအတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေမယ့် ကိစ္စရပ်တွေကို အလေးအနက်ထား ဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်ကြောင်းဆိုပြီး ပြောကြားခဲ့ဖူးပါတယ်။
အက်စ်ဖူရာဟာ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတုန်းကလည်း ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ဖူးပြီး အဲဒီအခါတုန်းက "နေရှင်နယ်ပါတီ" မှာ အာဏာရပါတီဖြစ်ပေမယ့်လည်း အတိုက်အခံ "လစ်ဘရေးပါတီ" (LIBRE) မှ ကိုယ်စားလှယ် ကက်စထရို (Xiomara Castro) ကို ရှုံးနိမ့်ခဲ့ပါတယ်။ ကက်စထရိုဟာ အာဏာရပြီး တစ်နှစ်ကျော်အကြာ ၂၀၂၃ ခုနှစ် မတ်လလောက်မှာ ထိုင်ဝမ်နဲ့ သံတမန်ဆက်ဆံရေး ဖြတ်တောက်ကြောင်း ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ ဒီတစ်ခေါက်မှာ အက်စ်ဖူရာဟာ သမ္မတအဖြစ် ပြန်လည်ရွေးချယ်ခံရတာ ဖြစ်ပြီး သူရဲ့ "နေရှင်နယ်ပါတီ" ဟာလည်း ယခုအကြိမ် လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲအပြီးမှာ အကြီးဆုံးပါတီ ဖြစ်လာတော့မှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ဓာတ်ပုံ - 圖取自facebook.com/papialaorden