10/01/2025
‘The Committee for the First Amendment’ Thời McCarthy Tái Xuất Hiện
Hơn 550 nghệ sĩ nổi tiếng hôm Thứ Tư 1/10 mở lại The Committee for the First Amendment (tạm dịch là Uỷ Ban Ủng Hộ Tu Chính Án Thứ Nhất) – một ủy ban được thành lập lần đầu tiên trong thời kỳ "Nỗi Sợ Cộng Sản Đỏ" sau Đệ Nhị Thế Chiến. Mục đích của họ là đứng lên bảo vệ các quyền hiến định của người dân, đồng thời nói thêm: “Chính phủ liên bang một lần nữa can thiệp vào một chiến dịch phối hợp nhằm bịt miệng những người đối lập trong chính phủ, truyền thông, tư pháp, học viện và ngành công nghiệp giải trí.”
Nhóm hiện tại do diễn viên kiêm nhà hoạt động Jane Fonda dẫn đầu, theo NPR. Cha của bà, diễn viên Henry Fonda, là một trong những thành viên đầu tiên của uỷ ban này.
The Committee for the First Amendment (tạm dịch là Uỷ Ban Ủng Hộ Tu Chính Án Thứ Nhất) là một nhóm bao gồm nhiều nghệ sĩ nổi tiếng ở Hollywood (diễn viên, đạo diễn, biên kịch…) thành lập vào năm 1947. Mục tiêu chính của ủy ban này là phản đối các cuộc điều trần của Ủy ban Hoạt động Chống Mỹ (HUAC – House Un-American Activities Committee) trong thời kỳ “Red Scare” (Nỗi Sợ Cộng Sản Đỏ) tại Hoa Kỳ. Thông qua HUAC, chính phủ liên bang đã cáo buộc nhiều nghệ sĩ hàng đầu là cộng sản hoặc ủng hộ cộng sản, dẫn đến việc nhiều người ở Hollywood bị gọi ra điều trần và sau đó bị đưa vào “danh sách đen” (Hollywood Blacklist,) tiêu tan sự nghiệp.
Các thành viên khác của ủy ban mới được thành lập bao gồm các nhà làm phim Spike Lee, Barry Jenkins, J.J. Abrams, Patty Jenkins, Aaron Sorkin và Judd Apatow; nhà sáng tạo chương trình truyền hình Quinta Brunson; các nhạc sĩ Barbra Streisand, John Legend, Janelle Monáe, Gracie Abrams và Billie Eilish; các diễn viên hài Tiffany Haddish và Nikki Glaser; cũng như các diễn viên Mark Ruffalo, Anne Hathaway, Kerry Washington, Pedro Pascal, Natalie Portman, Viola Davis và Ben Stiller. Một người ký tên khác là nam diễn viên Fran Drescher, người đã kết thúc nhiệm kỳ chủ tịch công đoàn SAG-AFTRA vào tháng trước, và thành viên bao gồm các nhà báo của NPR.
Trong thư, các nghệ sĩ viết: “Ủy ban này được thành lập trong Kỷ Nguyên McCarthy, một thời kỳ đen tối khi chính phủ liên bang đàn áp và bức hại công dân Mỹ vì quan điểm chính trị của họ. Họ nhắm vào các quan chức dân cử, nhân viên chính phủ, học giả và nghệ sĩ. Họ bị đưa vào danh sách đen, bị quấy rối, bị bịt miệng và thậm chí bị bỏ tù. Kỷ Nguyên McCarthy kết thúc khi người Mỹ từ khắp các phe phái chính trị cuối cùng đã đoàn kết lại và đứng lên bảo vệ các nguyên tắc trong Hiến Pháp chống lại các thế lực đàn áp.”
Kỷ Nguyên McCarthy muốn đề cập khoảng cuối những năm 1940 đến giữa những năm 1950, một giai đoạn trong lịch sử Hoa Kỳ đánh dấu bằng sự nghi ngờ, điều tra và cáo buộc chống cộng sản dữ dội. Thời kỳ này được đặt theo tên của Thượng nghị sĩ Joseph McCarthy, một đảng viên Cộng Hòa đến từ Wisconsin, người đã trở thành gương mặt đại diện nổi bật nhất cho phong trào này.
Ảnh hưởng của McCarthy bắt đầu sụp đổ vào năm 1954, sau khi các phiên điều trần giữa Quân đội – McCarthy được phát rộng khắp trên truyền hình, vạch trần các chiến thuật hung hăng của ông. Tài liệu còn gọi thời kỳ này với danh từ Chủ nghĩa McCarthy, muốn ám chỉ việc đưa ra những cáo buộc vô căn cứ hoặc phóng đại về hoạt động lật đổ hoặc phản quốc, không có bằng chứng xác đáng. Trong thời kỳ này, mọi người sống trong bầu không khí sợ hãi. Vì sợ bị buộc tội, họ tránh bày tỏ quan điểm chính trị bất đồng, không tham gia các tổ chức, hoặc thậm chí không giao tiếp với những cá nhân “bị nghi ngờ.”
Trong một lá thư mời các đồng nghiệp tham gia ủy ban vừa được tái lập, nghệ sĩ Jane Fonda viết: "Tôi đã 87 tuổi. Tôi đã chứng kiến chiến tranh, đàn áp, biểu tình và phản kháng. Tôi đã được tôn vinh, và tôi đã bị gán cho cái mác kẻ thù của nhà nước. Nhưng tôi có thể nói với bạn điều này: đây là khoảnh khắc đáng sợ nhất trong cuộc đời tôi. Khi tôi cảm thấy sợ hãi, tôi nhìn lại lịch sử. Tôi ước gì có một cuốn cẩm nang bí mật với tất cả các câu trả lời – nhưng điều đó chưa bao giờ tồn tại. Điều duy nhất từng hiệu quả – hết lần này đến lần khác – là sự đoàn kết: gắn kết với nhau, tìm thấy sự dũng cảm trong số đông không thể bỏ qua, và đứng lên vì nhau.”
“Chúng ta không thể đứng nhìn và để điều đó xảy ra. Tự do ngôn luận và tự do biểu đạt là những quyền bất khả xâm phạm của mọi người Mỹ thuộc mọi hoàn cảnh và quan điểm chính trị – bất kể bạn có theo chủ nghĩa tự do hay bảo thủ đến đâu. Khả năng chỉ trích, chất vấn, phản đối, và thậm chí chế giễu những người nắm quyền lực là nền tảng cho những gì nước Mỹ luôn khao khát.”
Tờ Variety ghi nhận, tự do ngôn luận luôn là mối quan tâm hàng đầu của các chuyên gia trong ngành nghệ thuật giải trí, đặc biệt là sau khi Jimmy Kimmel bị ABC và các đài truyền hình lớn như Sinclair và Nexstar Media ngừng phát sóng vì những bình luận gây tranh cãi của ông về cái chết của nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk. Vì áp lực từ sự phản đối, của dư luận, khán giả khắp cả nước bài trừ, Sinclair và Nexstar Media phải trả lại chương trình Jimmy Kimmel Live! cho khán giả hàng đêm.