04/25/2025
ԼՈՅՍ ՏԵՍԱՒ—ԼՈՅՍ ՏԵՍԱՒ
Արտահայքի մէջ 2000 աւրինակով լոյս տեսաւ Արմէն Ա.-ի «Հնագոյն Յունական Բարոյաբանութիւններ—Քաղաքագիտութիւն» մատեանը։ Հատորին PDF աւրինակը կը կարենաք ներբեռնել մեր էջին վրայ արդէն իսկ վերջերս տեղադրուած յղումով։
Մատեանը հայ իմաստասիրական եւ քաղաքական միտքի բովանդակ պատմութեան մէջ իւրաւրինակ երեւոյթ ըլլալուն կողքին իր բոլոր առանձնայատկութիւններով՝ ներքնայարդարման, տողայարդարման, տողադարձման, տպագրութեան եւ կազմարարութեան որակի, կը համապատասխանէ համաշխարհային ակադեմական ամենաբարձր մակարդակի հրատարակչատուներու լաւագոյն որակներուն եւ աւելիի՛ն։
Մատեանի արժէքին մասին ինքնակամ եւ ինքնաբուխ կերպով ցանկացաւ ըսել իր խաւսքը՝ իբրեւ կտակ ապագայ սերունդներուն, գիրքին 86-ամեայ խմբագիրը։ Կրնաք կարդալ առաջին էջերուն մէջ։
Հատորը գանձ մըն է քաղաքագիտութեան իր իւրաքանչիւր էջին մէջ։ Հոն կը գտնէք ձեր այսաւրուան բոլոր խնդիրներուն ամենախորքային պատասխանները։
Հատորին առաջին հակիրճ հատուածը տեսաբանական նիւթ մը կը շաւշափէ՝ հարցականի տակ առնելով սպարտական եւ աթէնքեան ժողովրդավարութեանց մասին առկայ Արեւմտեան ակադեմական կարծրատիպերը։
Յաջորդ երկու գլուխները կը վերաբերին սպարտական բարոյաբանութեան եւ քաղաքական, սահմանադրական մտածողութեան։ Որոնց կը յաջորդէ Սողոն Աթէնացիին վերաբերող գլուխը, որ սահմանադրական մտածողութեան արմատները կը վերլուծէ։ Այս երեք գլուխները չափազանց հետաքրքրական տեղեկութիւններ կը բովանդակեն՝ յաճախ յղում կատարելով ներկայ իրականութեանց եւ հայ իրականութեան։ Իւրաքանչիւրը իւրաւրինակ գլուխ է։
Հինգերորդ գլուխը կը վերլուծէ Պրոտագորաս Թրակացիի բարոյաբանութիւնը եւ քաղաքագիտութիւնը՝ հիմնայատակ ընելով Արեւմտեան ակադեմական աշխարհը կլանած յարաբերապաշտական կարծրատիպերը եւ թէ՛ ժողովրդավարութեան պատմութեան եւ թէ ա՛ռհասարակ հնագոյն յունական իմաստասիրութիւններուն առնչուող զահանդական խեղաթիւրումները, ապա կը բացայայտէ համաշխարհային տարողութիւն ստացած կեղծիքները Արեւմտեան ակադեմիաներու եւ համալսարաններու միջոցաւ։ Սա ամենաընդարձակ գլուխն է գիրքին, եւ արժէ համբերութեամբ ընթերցել՝ կարենալ հասկնալու համար խարդախութեանց արմատներն ու տարողութիւնը եւ ապա շատ բան բովանդակ հատորի ենթախաւսքին վերաբերող։ Որոշ քննարկում կայ նաեւ ամերիկեան կայսերական մտածողութեան, ինչպէս նաեւ հայ իրականութեան վերաբերող խնդիրներու մասին։ Կը քննարկուին նաեւ արդարութեան յղացքի իմաստասիրական արմատները։
Ապա Գորգիաս Սիկիղիացիի չափազանց հետաքրքրական գլուխն է, ուր կը նկարագրուի, թէ ինչպէս Սիկիղիացի իմաստասէրը՝ թափանցելով առասպելաբանութեան ծիրը, բեկում կը մտցնէ Աթէնքի բարոյաբանական ընկալումներուն մէջ։ Կան նաեւ քննարկումներ ցեղասպանութեան եւ զանգուածային ոչնչացման զէնքերու վերաբերող։ Ինչպէս որ այս, մնացեալ բոլոր գլուխներուն մէջ եւս ամէնուր յղումներ կան հայ իրականութեան վերաբերող։
Իւրաքանչիւր գլուխ խիստ իւրաւրինակ է իր նիւթին մէջ։ Կարելի չէ բոլորը ամփոփել։ Պրոդիկոս Յոնիացի. եթէ կ՚ուզէք իմանալ Սոկրատի այս իւրայատուկ ուսուցիչին մասին։ Չափազանց հետաքրքրական են Անտիփոն Աթէնացիի, Կաղղիկղէս Աթէնացիի եւ Թրասիւմաքոս Քաղկեդովնացիի գլուխները, որոնք ի յայտ կը բերեն արդարութեան, քաղաքակարգի, սահմանադրակարգի, ժողովրդավարութեան, բարոյական առաքինութեանց մասին մեզի ծանաւթ ընկալումներէն բոլորովին այլ ընկալումներ։
Իսկ ինչպէս որ մեր նախկին հաղորդագրութիւններէն մէկուն մէջ նշած էինք, Հիպպիաս Դորեցիի գլուխը իւրաւրինակ է գեղեցկութեան էաբանութեան եւ բարոյաբանութեան տեսակէտէ․ հեղինակը մինչեւ յատակը կ՚իջնէ հայոց գեղեցկագիտական հասարակական ըմբռնումներուն՝ տակն ու վրայ ընելով ընթերցողը։ Հոն կան նաեւ վերլուծութիւններ արուեստի բնագաւառին, ինչպէս նաեւ արեւմտահայերէնի եւ առհասարակ հայերէնի գեղագիտական համակարգին վերաբերող։
Թուկիւդիդէս Թրակացիին գլուխը մանրամասնաւրէն կը վերլուծէ կայսերապաշտութիւնը եւ առհասարակ պատմութեան իմաստասիրութիւնը։ Այս գլուխը իւրաքանչիւր հայ պէտք է կարդայ՝ ըմբռնելու համար կայսերական մտածողութեան բնոյթը, որ մեզմէ միշտ վրիպած է եւ դեռ կը վրիպի։ Սա ամէնէն թիւրընթերնելի գլուխներէն մէկն է։
Չափազանց կարեւոր եւ այժմէական է Հիպպոկրատէսին վերաբերող վերջին կարճ գլուխը, ուր կը քննարկուի Հիպպոկրատեան ուխտի պատմական հոլովոյթը, Ուխտի հիմնայղացքներուն եղծումները ամերիկեան համալսարաններուն մէջ։ Սա իւրաքանչիւր հայ, ոչ միայն բժիշկ թէ բուժաշխատող, պէտք է կարդայ անհրաժեշտաբար, քանզի քննարկուող խնդիրները էական են ազգի եւ ողջ մարդկութեան ապագային համար։
Թուկիւդիդէս Թրակացիի եւ Հիպպոկրատէսի գլուխները ամէնէն դիւրընթեռնելի մասերն են հատորին։
Հատորին թերեւս ամէնէն ուշագրաւ յատկութիւններէն է այն, որ գիրքը գրուած է բարձրագոյն մակարդակի բացարձակ հայերէնով։ 414 իմաստասիրական էջերու մէջ մէկ աւտարաթուխ եզր չէք գտներ՝ ի տարբերութիւն հազարաւոր աւտարաթուխ եզրերու առ այսաւր հրատարակուած իւրաքանչիւր իմաստասիրական գրքի մէջ։ Սա երեւոյթ է բովանդակ հայ իմաստասիրութեան պատմութեան մէջ։
Հատորի աւարտին կը գտնէք նաեւ հեղինակին հետ հարցազրոյցէ մը հատուածներ «ՀԱՅԱՇՈՒՆՉ—ՄԱՐԴԿՈՒԹԵԱՆ ԱՊԱԳԱՅ ԱՍՏՈՒԱԾԱՇՈՒՆՉԸ» մատեանի հեղինակութեան մասին, ինչպէս նաեւ Երզնկայ Հրատարակչութեան մասին տուեալներ։
Բարի ընթերցում։
Ահաւասիկ յղումը։ Ներբեռնումը կրնայ տեւել մինչեւ կէս րոպէ։ Ընտրել միմիայն PDF տարբերակը. մնացեալ տարբերակները կա՛մ խառնիճաղանճ են եւ կա՛մ բովանդակութիւնը չունին։ Գիրքին շապիկը կը կարենաք ներբեռնել մեր էջին վրայէն կամ նոյն այս կայքէն.
https://archive.org/details/20250223_20250223_1527/ՀՆԱԳՈՅՆ_ՅՈՒՆԱԿԱՆ_ԲԱՐՈՅԱԲԱՆՈՒԹԻՒՆՆԵՐ - ՔԱՂԱՔԱԳԻՏՈՒԹԻՒՆ.pdf
Մեծ եւ Փոքր Հայքի Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսութեան «ԵՐԶՆԿԱՅ ՀՐԱՏԱՐԱԿՉԱՏՈՒՆ»։
ՀԱՂՈՐԴԱԳՐՈՒԹԻՒՆ Ե․