Myanmar Gazette

11/12/2025

"ကောင်းကင်မြစ်တစင်းနဲ့... အာတစ်လေကြောင်းထိုးအဆင်း"

အခုဗုဒ္ဓဟူးညနေကနေ.. စနေနေ့အထိ.. ၄ရက်တာ.. ကယ်လီဖိုးနီးယားမှာ.. မိုးကြီးလေထန်.. ဖြစ်ရပ်မှန်ဖို့ရှိပါတယ်..။
ပစိဖစ်သမုဒ္ဒရာပေါ်က.. ဧရာမတိမ်တိုက်စီးကြောင်းကြီးက.. ကယ်လီဖိုးနီးယားအပေါ်တိုးဝင်လာမှာကြောင့်ပါ..။

အထူးသဖြင့်.. မိုးရွာလေ့မရှိတဲ့.. တောင်ပိုင်းကယ်လီကို.. ဝင်လာမှာဖြစ်ပြီး.. ၄ရက်စာမိုးရွာမှာမို့.. တောင်ခြေ/ကမ်းနားနေသူများသတိထားဖို့ပါ..။

ပြောသာပြောတာ.. ကမ္ဘာ့ဥတုရာသီကြောင်နေတာကြောင့်... နိုဝင်ဘာသာအလယ်ရောက်လာတယ်... လော့စ်အိန်ဂျလိစ်က.. မအေးသေး..။
အနွေးထည်မဝတ်ပဲနေလို့ရ..။
အခု.. ကောင်းကင်းမြစ်နဲ့ဆိုရင်တော့.. နတ်သမီးမြို့တော်မယ်... အအေးဝင်လာမလားမသိ..။

ဒါပေမယ့်...
အမေရိကအရှေ့ခြမ်းအထူးသဖြင့်.. အရှေ့မြောက်မှာတော့.. အာတိတ်လေကြောင်းတိုးသမို့.. အအေးလွန်လာပြီး.. ပုံပါအတိုင်း.. အဲဒီတဝိုက်ကြီးလုံး.. ဆီးနှင်းခဲများကျမယ်.. တဲ့..။ ဖို့သ်ဝိန်းကနေ.. ဒီစီ.. နယူးယောက်အကုန်.. အအေးလွန်ပါမယ်..။
တောင်ဖက်.. ဖလော်ရီဒါအထိ.. အာတိတ်လေ.. ခတ်မှာမို့.. စနိုး/ဆီးနှင်းတွေ... သွားကျနေပုံရ..။ ဖလော်ရီဒါလည်း.. အအေးပိုပါမယ်..။

ကမ္ဘာ့ဥတုရာသီအပြောင်းတွေကြောင့်.. မိုးလေဝသအခြေအနေများကတော့.. အဲလိုပါခင်ဗျား..။

11/11/2025

"LA28 Volunteer လိုသည်။"
LA မှာလုပ်မယ့် ..အိုလံပစ်ကို လက်မှတ်ဝယ်ပို့မလိုပဲ ကြည့်ချင်/ ပါတ်သက်ချင်ရင်.. ဗော်လန်တီယာ လုပ်နိုင်..
အောက်လင့်မှာလျောက်ကြရန်

LA28 has opened sign-ups for two volunteering programs.

11/07/2025

"TPS ဖျက်သိမ်းပြန်.. စောက်စူဒမ်...၊ မြန်မာအလှည့်အချိန်သိပ်မကျန်"

နိုဝင်ဘာ ၃ ၂၀၂၅ မှာ.. သက်တမ်းကုန်သွားတဲ့.. တောင်စူဒန်နိုင်ငံရဲ့... နိုင်ငံသားတွေအပေါ် ၂၀၁၁ ကစ ပေးထားတဲ့.. TPS ကို.. ပြီးခဲ့တဲ့ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က.. DHS ကစာထုတ်ပြီး.. ဖျက်သိမ်းလိုက်ပါပြီ..။
သူတို့တွေအိမ်ပြုန်ဖို့.. ရက် ၆၀ ရပါတယ်..။
သမ္မတထရမ့်လက်ထက်မှာ. အခုထိသက်တမ်းတိုးပေးတာမရှိ.. ပေးထားတဲ့.. နိုင်ငံတွေ အကုန်.. Afghanistan, Cameroon, Haiti, Honduras, Nepal, Nicaragua, Syria and Venezuela. ဖျက်သိမ်းလာတာထဲ.. ပါလာတာပါ...။
အားလုံးလိုလိုက.. ထရမ့်အုပ်ချုပ်ရေးကို.. တရားပြန်စွဲအမှုဖြစ်ပြီး.. နိုင်ငံတချို့က.. တရားသူကြီးအမိန့်နဲ့.. တန်းလန်းတွေဖြစ်နေပါတယ်..။

ဗန်နီဇွဲလန်းများဆို.. တရားစွဲတာရှုံးပြီး.. စူပရင်းကိုသ့်က.. ထပ်တိုးပေးထားတဲ့သက်တမ်း.. ဒီသောကြာည ( နိုဝင်ဘာ ၇) ၁၂နာရီမှာကုန်ပြီး.. လူ၂၆၀၀၀၀ ဘာလုပ်ရမှန်းမသိဖြစ်နေကြသတဲ့..။

ပြန်ရင်လည်း.. ဟိုမှ.. စစ်ရေးကဆိုးနေရတဲ့ကြားထဲ.. ဟိုကအာဏာရှင်သမ္မတကြီးကလည်း.. ဖမ်းမယ်ဆီးမယ်.. နှုတ်နှုတ်စဉ်းမယ့်သဘော...ပြနေ..။
ရှေ့နေတွေကတော့... A မြန်မြန်တင်ကြဖို့တိုက်တွန်းထား..။

အမှတ်မမှားရင်.. ဒီလ နိုဝင်ဘာ ၂၅ သက်တမ်းကုန်မှာ... မြန်မာ ဖြစ်ပါတယ်..။
ဗန်နီဇွဲလန်း.. ဟေရှန်.. ဟွန်ဒူရန်... နိပေါလိစ်.. ဆီးရီးယန်းများကိုကြည့်ပါ..။ သူတို့လုပ်နည်းတွေကို.. မေးမြန်းပါ..။

ပြင်ဆင်ထားကြစေလို...။

11/06/2025

"လေဆိပ်၄၀ လုပ်ငန်းဆောင်တာလျှော့ချ/ဖြတ်တောက်"

FAA က.. အစိုးရရပ်ဆိုင်းခံထားရတဲ့အတွက်... လေကြောင်းထိန်းသိမ်းရေးဝန်ထမ်းများ (Air Traffic Controllers) နဲ့ TSA လုံခြုံရေးဝန်ထမ်းများ အပြည့် လုပ်မဆင်းနိုင်တာကြောင့်.. လေဆိပ်များမှာ ဘေးကင်းလုံခြုံစွာ ကိုင်တွယ်နိုင်သော ပမာဏအထိ လေယာဉ်ခရီးစဉ်များကို လျှော့ချလိုက်ပါတယ်..။

၁၀% ဖြတ်တာမို့.. နေ့စဉ်လေယဉ်ခရီးစဉ်... ၃၅၀၀ -၄၀၀၀ ဖြတ်ခံရမှာပါ..။
FAA ကအသေးစိတ်မပြောသေးပေမယ့်.. အောက်ပါလေဆိပ်ကြီးတွေပါဝင်ပါတယ်..။

New York (LGA - LaGuardia)
Newark (EWR)
Washington D.C. (DCA - Reagan National)
Chicago (ORD - O'Hare)
Los Angeles (LAX)

မြန်မာများ.. ခရီးမသွားခင်.. ဆိုင်ရာအပလီကေးရှင်းနဲ့.. စစ်ဆေးကြဖို့.. ဖြစ်ပါကြောင်း..

11/06/2025

"အစိုးရ ရပ်ဆိုင်းမှုကြောင့် အာဟာရ အကူအညီ SNAP ရပ်တန့်ခြင်းနှင့် လူထုအပေါ် သက်ရောက်မှု"
by SweSwe Aye

🛑 "အမေရိကန် မိသားစု သန်း ၄၂ သန်း အပေါ် ချက်ချင်းနှင့် ရေရှည် သက်ရောက်မှုများ"
နိုဝင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့ မှ စတင်ကာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ ဖြည့်စွက် အာဟာရ ထောက်ပံ့ရေး အစီအစဉ် (Supplemental Nutrition Assistance Program - SNAP) သည် ဖက်ဒရယ် အစိုးရ ရပ်ဆိုင်းမှု (shutdown) ကြောင့် ရန်ပုံငွေ အထောက်အပံ့ ရပ်တန့်သွားခဲ့ရာ၊ တစ်နိုင်ငံလုံးရှိ မိသားစု သန်း ၄၂ သန်း တို့သည် အသက်ရှင်ရေးအတွက် အရေးကြီးသော အစားအစာ အထောက်အပံ့များ ဆုံးရှုံးသွားမည့် အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။ SNAP ရပ်တန့်ခြင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး American Community Media က အောက်တိုဘာ ၃၁၊ ၂၀၂၅ က ဆွေးနွေးပွဲတစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

SNAP အစီအစဉ်သည် အလုပ်လုပ်ကိုင်သော မိသားစုများ၊ ကလေးများ၊ မသန်စွမ်းသူများ၊ စစ်ပြန်များနှင့် အခြားများစွာသောသူတို့အတွက် အသက်ကယ် ထောက်ပံ့ရေးဖြစ်ပြီး California ပြည်နယ်တွင် CalFresh ဟု အမည်ပေးထားသည်။ California ၌ ကလေး ၈ ဦးတွင် ၁ ဦး အပါအဝင် လူဦးရေ ၅.၅ သန်းကျော်သည် ယင်းအစီအစဉ်ပေါ် မှီခိုနေရသည်။

🛑 ချက်ချင်း အကျပ်အတည်း: အာဟာရ ထောက်ပံ့မှု ရပ်တန့်ခြင်း
၁။ ရန်ပုံငွေ ရရှိနေသော်လည်း ထုတ်ပေးခြင်း မရှိခြင်း
ဖက်ဒရယ် အစိုးရ ရပ်ဆိုင်းသွားသဖြင့် အစားအစာ ဘောက်ချာ (food stamps) ပုံစံဖြင့် ဖြန့်ဝေသည့် SNAP အကျိုးခံစားခွင့်များကို ရပ်ဆိုင်းထားသည်။ အမေရိကန် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေး ဝန်ကြီးဌာန (USDA) တွင် အရေးပေါ် အရန်ငွေ ဒေါ်လာ ၅.၅ ဘီလီယံ ရှိနေသော်လည်း၊ ယင်းငွေများကို ထုတ်ပေးရန် ငြင်းဆိုထားခြင်းကြောင့် လူသန်းပေါင်းများစွာ အငတ်ဘေးနှင့် ရင်ဆိုင်ရတော့မည် ဖြစ်သည်။

၂။ ပြည်နယ်များ၏ တရားစွဲဆိုမှုနှင့် စိုးရိမ်မှုများ
ပြည်နယ် ၃၀ ကျော်သည် ဖက်ဒရယ် အစိုးရ၏ ရန်ပုံငွေ ဖြတ်တောက်မှုကို မိမိတို့ဘာသာ ရန်ပုံငွေဖြည့်တင်း ပေးနိုင်မည် မဟုတ်ကြောင်း ထုတ်ဖော် ပြောဆိုထားသည်။ California အပါအဝင် ပြည်နယ် ၂၅ ခု သည် SNAP အကျိုးခံစားခွင့် ရုတ်တရက် ရပ်ဆိုင်းလိုက်ခြင်းအတွက် ဖက်ဒရယ်အစိုးရကို တရားစွဲဆိုထားသည်။ တရားရုံး၏ ကြားနာမှုများအရ ဤအရေးပေါ် အခြေအနေတွင် အရန်ငွေများကို အသုံးပြုရန် USDA တွင် တရားဝင် လုပ်ပိုင်ခွင့်ရှိသည် ဟု တရားသူကြီးများက မှတ်ချက်ပေးခဲ့သည်။

SNAP အစီအစဉ်သည် ၁၉၃၀ ပြည့်လွန်နှစ်များက စတင်ခဲ့သည့် နိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံး ဆာလောင်မှု တိုက်ဖျက်ရေး အစီအစဉ် ဖြစ်ပြီး ဤကဲ့သို့ ရပ်တန့်သွားခြင်း မရှိခဲ့ဖူး ချေ။

ဤရက်စက်သော ဆုံးဖြတ်ချက်သည် မူဝါဒ ချမှတ်သူများက လူထု၏ ကောင်းကျိုးထက် နိုင်ငံရေးကို ဦးစားပေးသောကြောင့် ဖြစ်သည် ဟု ပညာရှင်များက ဝေဖန်ခဲ့သည်။ "ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်ပြီး အာဟာရပြည့်ဝသော အစားအစာတွေဟာ ကျန်းမာရေးကောင်းဖို့ အဓိက သော့ချက်ဖြစ်ပြီး ဒီနိုင်ငံမှာ လူတိုင်းဟာ စားပွဲပေါ်မှာ အစားအစာတွေ ရှိနေသင့်တယ်။ လူတွေရဲ့ အသက်နဲ့ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းမှုဟာ နိုင်ငံရေး လှည့်ကွက် မဟုတ်ပါဘူး။ မိသားစုတစ်စုရဲ့ အစားအစာ တတ်နိုင်မှုဟာ အပေးအယူလုပ်စရာ ကိစ္စမဟုတ်ပါဘူး။"ဟု Jamie Bussel, Robert Wood Johnson Foundation က ပြောကြားခဲ့သည်။

၃။ WIC အစီအစဉ် အပေါ် သက်ရောက်မှု
ကလေးသူငယ်များ၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်၊ နို့တိုက်မိခင်များနှင့် မွေးကင်းစကလေးများအတွက် အလွန်အရေးကြီးသော WIC အစီအစဉ် (Women, Infants, and Children) ၏ ရန်ပုံငွေ အနာဂတ်မှာလည်း မသေချာ မရေရာ ဖြစ်နေသည်။ SNAP ရပ်တန့်ပါက ကလေး ၇ သန်းကျော်နှင့် မိသားစုများသည် အစားအစာ၊ နို့မှုန့်၊ အာဟာရ ပညာပေးမှု အထောက်အပံ့များကို ဆုံးရှုံးမည်ဖြစ်သည်။

Food Research & Action Center မှ SNAP ၏ ယာယီ ဒါရိုက်တာ Gina Plata-Nino က "ကလေးတွေက မေးလာမှာပါ။ 'မေမေ ဘာလို့ ငိုနေတာလဲ။' ဒါမှမဟုတ် 'ဒီတစ်ပတ် ပန်းသီးတွေ ဘာလို့ မရှိတာလဲ' ဆိုတဲ့ မေးခွန်းတွေပါ။ မိဘတွေက ဘာဖြေရမလဲ။ 'ကလေးရေ၊ အဖေတို့၊ အမေတို့က အလုပ်နှစ်ခု၊ သုံးခု လုပ်နေတယ်' လို့ ပြောရမလား။ ပြီးတော့ အစိုးရက ငါတို့ကို နိုင်ငံရေး ကစားကွက်ထဲက စစ်တုရင်ရုပ်လို သဘောထားနေတယ် လို့ ပြောရမလား။" ဟု မိသားစုများ ခံစားရသည့် ဖိအားကို ဖော်ပြခဲ့သည်။

📈 ရေရှည် ခြိမ်းခြောက်မှုများ: ဒေါ်လာ ၁၈၇ ဘီလီယံ ဖြတ်တောက်မှု
အစိုးရ ရပ်ဆိုင်းမှု အကျပ်အတည်းအပြင်၊ ရေရှည် ပိုမိုဆိုးရွားမည့် ပြဿနာလည်း ရှိနေသည်။ ယခုနှစ် အစောပိုင်းတွင် ကွန်ဂရက်မှ အတည်ပြုခဲ့သော "One Big Beautiful Bill" သည် SNAP အစီအစဉ်၏ ဘတ်ဂျက်ကို လာမည့် ဆယ်စုနှစ်အတွင်း ဒေါ်လာ ၁၈၇ ဘီလီယံ ဖြတ်တောက်မည် ဖြစ်ပြီး၊ ၎င်းသည် အစီအစဉ် သမိုင်းတစ်လျှောက် အကြီးမားဆုံး ဖြတ်တောက်မှု ဖြစ်သည်။ "ဒီစိန်ခေါ်မှုတွေကြားထဲကပဲ ကလေးတွေအတွက်ရော၊ မိဘတွေကိုယ်တိုင်အတွက်ပါ ရပ်တည်နေတဲ့ မိသားစုများကို ကျွန်တော် ဆက်ပြီး လေးစား အားကျနေပါတယ်။ အရာရာတိုင်း ဒီလောက် ခက်ခဲမနေသင့်ပါဘူး။" ဟု Eric Valladares, Family Connections က ပြောကြားခဲ့သည်။

ကြီးမားသော ပြောင်းလဲမှုများနှင့် အကျိုးသက်ရောက်မှုများ
ပြည်နယ်များအပေါ် ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုး: SNAP ၏ အကျိုးခံစားခွင့် ကုန်ကျစရိတ်များကို ပရိုဂရမ် သမိုင်းတွင် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ပြည်နယ်များသို့ လွှဲပြောင်းပေးလိုက်သည်။ ကယ်လီဖိုးနီးယားတွင် တစ်နှစ်လျှင် ဒေါ်လာ သန်း ၆၀၀ မှ ၁.၈ ဘီလီယံအထိ ကုန်ကျနိုင်ပြီး ၎င်းသည် ပြည်နယ်များအား အစီအစဉ်ကို လုံးဝ ရပ်ဆိုင်းပစ်ရန် သို့မဟုတ် ကြီးမားစွာ ဖြတ်တောက်ရန် တွန်းအားပေးမည်ဖြစ်သည်။

အလုပ်လုပ်ရန် လိုအပ်ချက် တိုးချဲ့ခြင်း: စည်းမျဉ်းအသစ်များအရ အသက် ၅၅ မှ ၆၄ နှစ်ကြား သက်ကြီးရွယ်အိုများနှင့် အသက်ကြီးသော ကလေးများ၏ မိဘများသည် အလုပ်လုပ်ရန် လိုအပ်ချက်အသစ်များ နှင့် ကိုက်ညီရမည်။ SNAP လက်ခံနေသော ကလေးများရှိသည့် မိသားစုများ၏ ၅၅% သည် လက်ရှိတွင် အလုပ်လုပ်နေပြီး ဖြစ်သော်လည်း စည်းကမ်းသစ်များကြောင့် လူသန်းပေါင်းများစွာ အကျိုးခံစားခွင့် ဆုံးရှုံးရမည့် အန္တရာယ်ရှိနေသည်။

ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများအား အကူအညီ ငြင်းပယ်ခြင်း: အဆိုပါ ဥပဒေသစ်သည် ခိုလှုံခွင့်ရသူများ၊ စစ်ပြေးဒုက္ခသည်များနှင့် အကြမ်းဖက်မှု သားကောင်များ အပါအဝင် တရားဝင် နေထိုင်နေသော ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ အား အစားအစာ အထောက်အပံ့များ ငြင်းပယ်ရန် ဖြစ်နိုင်သည်။

ကျန်းမာသော အစားအသောက်စရိတ်နှင့် ဝေးကွာခြင်း: ဘတ်ဂျက် ဖြတ်တောက်ခြင်းကြောင့် SNAP အကျိုးခံစားခွင့်များသည် ကျန်းမာရေးနှင့် ညီညွတ်သော အစားအသောက် ကုန်ကျစရိတ် နှင့်အညီ လိုက်လျောညီထွေ တိုးလာနိုင်မည် မဟုတ်ပေ။

🏘️ လူ့အသိုက်အဝန်းအပေါ် သက်ရောက်မှု
၁။ အာဟာရနှင့် စီးပွားရေး ထိခိုက်မှု
SNAP ရပ်တန့်သွားပါက:

မိသားစုများသည် အိမ်ငှားခ၊ ဆေးကုသမှုနှင့် အစားအစာ တို့အကြား ရွေးချယ်ရမည့် ခက်ခဲသော ဆုံးဖြတ်ချက်များ ချမှတ်ရမည်။

SNAP သည် ဆင်းရဲမွဲတေမှု တိုက်ဖျက်ရေး အစီအစဉ်များထဲတွင် အထိရောက်ဆုံးဖြစ်ပြီး SNAP ၌ သုံးစွဲသည့် ဒေါ်လာတိုင်းသည် ဒေသတွင်း စီးပွားရေး လှုပ်ရှားမှု ဒေါ်လာ ၁.၈၀ ပြန်လည် ဖြစ်ထွန်းစေသည် ဖြစ်ရာ၊ ဒေသခံ စီးပွားရေးများ၊ အထူးသဖြင့် ကျေးလက်ဒေသရှိ ကုန်စုံဆိုင်များသည် ပြင်းထန်စွာ ထိခိုက်မည်။

စားသောက်ကုန် သိုလှောင်ရုံများ (Food banks) သည် လုံးဝ ဝန်ပိသွားမည်။ SNAP အစီအစဉ်သည် စားသောက်ကုန် သိုလှောင်ရုံတစ်ခုက အစားအစာ တစ်နပ် ထောက်ပံ့နိုင်ချိန်တွင် အစားအစာ ၉ နပ် အထိ ထောက်ပံ့ပေးနိုင်သည့်အတွက် ၎င်းတို့ကို အစားထိုးနိုင်မည် မဟုတ်ပါ။

Robert Wood Johnson Foundation မှ အကြီးတန်း အစီအစဉ်အရာရှိ Jamie Bussel က ဤအခြေအနေကို အလေးပေး ပြောကြားရာတွင် "ဒီအကျပ်အတည်းဟာ ကွန်ဂရက်မှာ ပိုက်ဆံမရှိလို့ ဖြစ်လာတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ မူဝါဒ ချမှတ်သူတွေဟာ လူထုအရေးထက် နိုင်ငံရေးကို ဦးစားပေးဖို့ ရွေးချယ်လိုက်လို့ပါ။" ဟု ဆိုသည်။

၂။ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများနှင့် အကူအညီများ
Family Connections ၏ အမှုဆောင် ဒါရိုက်တာ Eric Valladares က ၎င်းတို့ ပံ့ပိုးပေးနေသော ရွှေ့ပြောင်းမိသားစုများကြားတွင် အထူးစိုးရိမ်မှုများကို ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကြောက်ရွံ့မှုကြောင့် အကူအညီရှောင်ရှားခြင်း: အစိုးရ၏ ဆန့်ကျင်ဘက် မူဝါဒများကြောင့် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူ မိသားစုများသည် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး အေဂျင်စီ (ICE) မှ ဝင်ရောက်ဖမ်းဆီးခံရမည်ကို စိုးရိမ်သောကြောင့် စားသောက်ကုန် သိုလှောင်ရုံများ သို့ သွားရောက်ခြင်းမှ ရှောင်ဖယ်နေကြသည်။ ၎င်းတို့သည် ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ အချက်အလက်များကို မျှဝေရန် သို့မဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုများ လက်ခံခြင်းသည် ၎င်းတို့၏ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှု အခြေအနေကို ထိခိုက်မည်ကို စိုးရိမ်နေကြသည်။

မှားယွင်းသော သတင်းများ: တရားမဝင် နေထိုင်သူများ SNAP အကျိုးခံစားခွင့် ရရှိသည်ဟူသော သတင်းများသည် လုံးဝ မှားယွင်းသည် ဖြစ်သော်လည်း ဤကဲ့သို့သော မှားယွင်းသော သတင်းအချက်အလက်များသည် မိသားစုများအား အကူအညီ တောင်းခံခြင်းမှ ပိုမို ဝေးကွာစေသည်။

အကူအညီရှာဖွေခြင်း: ဤခက်ခဲချိန်တွင်၊ မိသားစုများအတွက် မျှော်လင့်ချက်ပေးနိုင်ရန် ဒေသတွင်း စားသောက်ကုန် သိုလှောင်ရုံများ ကို ထောက်ပံ့ပေးရန်၊ ယုံကြည်ရသော လူပုဂ္ဂိုလ် သို့မဟုတ် အသေးစား အဖွဲ့အစည်းများမှတစ်ဆင့် အကူအညီများ ရယူရန် အကြံပြုထားသည်။

SNAP အစီအစဉ်၏ ရန်ပုံငွေ ရပ်တန့်မှုသည် နိုင်ငံသားအားလုံး ခံစားရမည့် အခြေအနေဖြစ်သည်။ ဤအစီအစဉ်သည် ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော ကလေးများ ကြီးပြင်းလာစေရန်၊ ကျောင်းတွင် ကောင်းမွန်စွာ သင်ယူနိုင်ရန်နှင့် ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု ကုန်ကျစရိတ်များကို လျှော့ချရန် အထောက်အကူပြုသည်။

ဤကဲ့သို့သော လုံးဝ ကာကွယ်နိုင်သည့် အကျပ်အတည်းမျိုး တွင်၊ မူဝါဒချမှတ်သူများသည် ၎င်းတို့၏ ကတိများကို အကောင်အထည်ဖော်ရန်နှင့် ၎င်းတို့ ဝန်ဆောင်မှုပေးနေသော မိသားစုများအပေါ် တာဝန်ယူမှုရှိရန် လိုအပ်ပါသည်။ ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော၊ တတ်နိုင်သော အစားအစာများကို ရရှိခြင်းသည် အခြေခံ လူ့အခွင့်အရေး ဖြစ်သင့်ကြောင်း ပညာရှင်များက အလေးပေးပြောကြားခဲ့ပါသည်။

Center on Budget and Policy Priorities မှ သုတေသန ဒါရိုက်တာ Joseph Llobrera က အကျပ်အတည်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး "ဒီနှစ် နိုဝင်ဘာလမှာ မိသားစုတွေ အတူတကွ စားပွဲဝိုင်းမှာ စုဝေးသင့်တဲ့အချိန်မျိုးမှာ၊ လက်ရှိအစိုးရဟာ သူတို့ရဲ့ စားပွဲပေါ်ကနေ အစားအစာတွေကို ရွေးချယ်ပြီး ဖယ်ရှားလိုက်တာပါ။ ဒီရွေးချယ်မှုကြောင့် မိသားစုတွေ ဆာလောင်မနေသင့်ပါဘူး။" ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

https://myanmargazette.net/243897

11/04/2025

"ဒုသမ္မတဟောင်း. ဒစ်ချင်နီကွယ်လွန်"

သမ္မတဘုရှ်လက်ထက်မှာ.. ဒုသမ္မတတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ..။ သမ္မတအပေါ် သြဇာရှိသူလို့.. နာမည်ကြီးသူ... ဒုသမ္မတဟောင်းဒစ်ချင်နီ.. အသက် ၈၄ နှစ်.. ဒီနေ့ကွယ်လွန်သွားပါတယ်..။

မူလရှေးရိုးစွဲတွေဖြစ်ပြီး... ရီပါ့ဗလစ်ကန်ပါတီရဲ့... တကယ့် အမာခံစစ်စစ်တွေပါ.။
သမ္မတနှစ်ဆက်.. ဘုရှ်လက်ထက်.. ပင်လယ်ကွေ့စစ်ပွဲ.. အီရတ်စစ်ပွဲတွေမှာ.. မဟာဗျူဟာချတာနာမည်ကြီးသူဖြစ်ပြီး.. သမီး လဇ်ချင်နီက.. ကွန်ဂရက်/ဟောက်အမတ်အဖြစ်အမှုထမ်းခဲ့သူဖြစ်ပါတယ်..။
လဇ်ချင်နီက.. သမ္မတထရမ့်ရဲ့.. ဇန်နဝါရီ ၆ အရေးအခင်းကို.. ဟောက်စ်ကစစ်ဆေးကြားနာတာမှာ... ဦးဆောင်ခဲ့တာကြောင့်.. သမ္မတထရမ့်နဲ့အဆင်မပြေဖြစ်ပြီး... သူ့ဇာတိဝါယွန်းမီပြည်နယ်... ရွေးကောက်ပွဲမှာ.. မဲရှုံး.. ထွက်လိုက်ရသူပါ...။

အဲဒီအချိန်ကစပြီး.. ချင်နီမိသားစုက.. သမ္မတထရမ့်နဲ့အမြဲအဆင်မပြေဖြစ်... နောက်ဆုံး၂၀၂၄ ရွေးကောက်ပွဲမှာ.. ဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတလောင်းဖြစ်တဲ့.. ကမလာဟဲရစ်ကိုမဲပေးပါတယ်‌ကြေညာခဲ့..။

ရေနံစွမ်းအင်တူးထုတ်/ဆားဗစ်ပေးရာ.. Halliburton ဧရာမကုမ္ပဏီကြီးရဲ့.. နာယကနဲ့.. စီအီးအိုလုပ်ဖူးဖြစ်ပါတယ်..။ Halliburton က.. မြန်မာပြည်မယ်.. ရဲတံခွန်.. ရတနာဂက်စ်တူးရာမှာအဓိကနေရာကလုပ်ခဲ့တဲ့.. ကုမ္ပဏီကြီးဖြစ်ပြီး.. စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း.. အခုထိလည်း.. မြန်မာရေနံ့/ဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်းတွေမှာ.. Myanma Oil and Gas Enterprise (MOGE) နဲ့တွဲအလုပ်လုပ်နေတာဖြစ်ပါကြောင်း...

11/03/2025

Sherwood Forest - Home Decoration Halloween Walkthrough

11/01/2025

10/30/2025

"ရွှေ့ပြောင်းမိသားစုများ၏ သားသမီးများအတွက် ပညာရေး (သို့မဟုတ်) ချစ်ခြင်းမေတ္တာအမျိုးအစားငွေကြေး"
by SweSwe Aye

ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ခြင်း၊ နိုင်ငံဟောင်းကို ခွဲခွာရခြင်း၊ မရေရာမသေချာမှုနှင့် တိုင်းပြည်အသစ်မှာ ပြန်လည်စတင်ခြင်းတို့၏ အခက်အခဲများစွာကြားတွင် ရွှေ့ပြောင်းမိသားစုများသည် ၎င်းတို့၏ကလေးများ၏ ပညာရေးတွင် မျှော်လင့်ချက်ကို မကြာခဏ ရှာဖွေတွေ့ရှိလေ့ရှိသည်။ Now We Are Here: Family Migration, Children’s Education, and Dreams for a Better Life စာအုပ်တွင် Gabrielle Oliveira၊ Harvard Graduate School of Education မှ Jorge Paulo Lemann Associate Professor of Education and Brazil Studies က မိဘများသည် ကျောင်းပညာရေးကို “ချစ်ခြင်းမေတ္တာအမျိုးအစားငွေကြေး” အဖြစ်၊ ၎င်းတို့၏ကလေးများအတွက် ပိုမိုတည်ငြိမ်သောအနာဂတ်တွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန်နှင့် စွန့်လွှတ်အနစ်နာခံမှုများကို အဓိပ္ပာယ်ပေးရန် နည်းလမ်းတစ်ခုအဖြစ် မည်သို့မြင်သည်ကို ပြသထားသည်။ Dr. Gabrielle Oliveira ၏ဆွေးနွေးခြင်းအခမ်းအနားကို American Community Media က အောက်တိုဘာ ၂၄၊ ၂၀၂၅ တွင် ကျင်းပခဲ့သည်။

မိသားစုများ အခြားတိုင်းပြည်များသို့ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ခြင်းတွင် ပညာရေးသည် “ချစ်ခြင်းမေတ္တာအမျိုးအစားငွေကြေး (currency) ” ဖြစ်သည်
၁။ ရွှေ့ပြောင်းမိသားစုအတွက် ပညာရေးသည် “ချစ်ခြင်းမေတ္တာအမျိုးအစားငွေကြေး (currency)”
ကြီးမားသော မရေရာမှုများ၊ မိသားစုခွဲခွာရမှုများ၊ မသေချာမရေရာမှုများနှင့် ဘဝကို အစကနေပြန်စရခြင်းစသည့် အခက်အခဲများကြားတွင် ရွှေ့ပြောင်းသွားလာသူ မိသားစုများသည် ၎င်းတို့၏ ကလေးများ၏ ပညာရေးတွင် မျှော်လင့်ချက်နှင့် ခိုင်မာသော ခွန်အားကို အမြဲတစေ ရှာဖွေတွေ့ရှိကြသည်။

Harvard တက္ကသိုလ်ပညာရှင် ဒေါက်တာ Gabrielle Oliveira ၏ Now We Are Here: Family Migration, Children’s Education, and Dreams for a Better Life အမည်ရှိ စာအုပ်၏ အဓိကအချက်မှာ ဤစိတ်ဝင်စားဖွယ်အတွေးအခေါ်ပင်ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ရွှေ့ပြောင်းခြင်းနှင့် ရွှေ့ပြောင်းလာသူများ၏ ဘဝတွင် ကျောင်းများ၏ အခန်းကဏ္ဍကို အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုပုံ အသစ်တစ်မျိုးဖြင့် ပြန်လည် ပုံဖော်ပေးခဲ့သည်။

စာသင်ကျောင်းသည် ချစ်ခြင်းမေတ္တာ၏ လုပ်ရပ်တစ်ခုဖြစ်သည်
ဒေါက်တာ Oliveira ၏ သုတေသနသည် ရွှေ့ပြောင်းမိဘများအတွက် ပညာရေးအား “ချစ်ခြင်းမေတ္တာအမျိုးအစားငွေကြေး” (a currency of love) ဟူသော နက်နဲသော အယူအဆကို မိတ်ဆက်ပေးခဲ့သည်။ ဤအမြင်သည် ပိုမိုကောင်းမွန်သော အလုပ်အကိုင် သို့မဟုတ် ကြွယ်ဝချမ်းသာမှုကို လိုက်စားခြင်းဟူသည့် ပုံမှန်ရိုးရာ၊ စီးပွားရေးသက်သက် ရွှေ့ပြောင်းမှု ဇာတ်လမ်းကို ကျော်လွန်၍ ပိုမိုနက်ရှိုင်းသော၊ ကိုယ်ကျင့်တရားဆိုင်ရာ စေ့ဆော်မှုကို ဖော်ထုတ်ပြသသည်။

စွန့်လွှတ်အနစ်နာခံမှု၏ အဓိပ္ပာယ်- မိဘများအတွက်၊ ၎င်းတို့၏ကလေးများအား ပညာရေး ရရှိအောင် စီမံပေးခြင်းသည် ၎င်းတို့၏ ကြီးမားသော စွန့်လွှတ်အနစ်နာခံမှု၏ ပကတိ သက်သေပင်ဖြစ်သည်။ ကျောင်းတက်ခြင်း၏ ပုံမှန်ဘဝ (အတန်း၊ ဆရာ/ဆရာမ၊ စာအုပ်များ) သည် အလွန်ခက်ခဲသော ခရီးလမ်းနှင့် အိမ်မှ စွန့်ခွာလာရခြင်း၏ ဒုက္ခများကို အဓိပ္ပာယ်ရှိစေပြီး၊ ရှုပ်ထွေးပွေလီလှသော ဘဝထဲတွင် တည်ငြိမ်သော ခွန်အားအဖြစ် လုပ်ဆောင်သည်။
စီးပွားရေးကို ကျော်လွန်၍- စီးပွားရေးအခွင့်အလမ်းသည် အကြောင်းရင်းတစ်ရပ် ဖြစ်သော်လည်း၊ အဓိက စေ့ဆော်မှုမှာ ၎င်းတို့၏ကလေးများအား ဂရုစိုက်မှုနှင့် ချစ်ခြင်းမေတ္တာကို ပြသရန်၊ အရည်အချင်းအပေါ်အခြေခံသည့် အောင်မြင်မှုစနစ် (meritocracy) ၏ ကတိတည်ရာ ခိုင်မာသော အနာဂတ်တွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် ဆန္ဒပင်ဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် အခြေခံ အစိုးရပညာရေး အရင်းအမြစ်များကောင်းစွာမရှိသော နိုင်ငံများမှ လာသူများအတွက် ဤမျှော်လင့်ချက်သည် အလွန်ခိုင်မာနေဆဲ ဖြစ်သည်။
၂။ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် မူဝါဒဆိုင်ရာ ကွာဟချက်များကို ဖော်ထုတ်ခြင်း
Dr. Oliveira က ရွှေ့ပြောင်းမှုဆိုင်ရာ မူဝါဒများ ဆွေးနွေးမှုတွင် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် ကိုယ်ကျင့်တရားဆိုင်ရာ ရှုထောင့်များကို မကြာခဏ လျစ်လျူရှုလေ့ရှိကြောင်း ပြောကြားသည်။ သူမ၏ သုတေသနတွေ့ရှိချက်များသည် မိသားစုများ ရင်ဆိုင်နေရသော ကြမ်းတမ်းသော အခြေအနေများ၊ အထူးသဖြင့် တင်းကျပ်သော စောင့်ကြည့်မှုနှင့် ရွှေ့ပြောင်းသူဆန့်ကျင်ရေး မူဝါဒများအောက်တွင် ကြုံတွေ့ရသော အခက်အခဲများကို ဖော်ထုတ်ပြသသည်။

ကလေးဘဝအပေါ် မူဝါဒ၏တန်ဖိုး
ရွှေ့ပြောင်းမိသားစုများသည် “မျိုးစုံသော အနှောင့်အယှက်များ” (multiple disruptions) ကို ခံစားနေရသည်။ ယင်းတို့မှာ အိမ်မှ စွန့်ခွာရခြင်း၏ စိတ်ဒဏ်ရာမှစပြီး ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံရမှု၊ ခွဲခွာရမှုနှင့် ယခုအစိုးရမူဝါဒက ဖန်တီးလိုက်သော ကြောက်ရွံ့မှုအထိ ပါဝင်သည်။ လူမှုအသိုက်အဝန်းများရှိ စိုးရိမ်ပူပန်မှုနှင့် စောင့်ကြည့်ခံရမှုများသည် ကလေးတစ်ဦး၏ သင်ယူနိုင်စွမ်းကို တိုက်ရိုက် သက်ရောက်မှုရှိသည်။

“မိဘများ ဖမ်းဆီးခံရမှာကို စိုးရိမ်ကြောင့်ကြနေရသော ကလေးတစ်ဦးသည် စာသင်ရန် အဆင်သင့် မဖြစ်နိုင်တော့ဘဲ၊ ထိုအချက်က ကျောင်းအပေါ် ယုံကြည်မှုနှင့် ကလေးများရဲ့ ပညာရေး စွမ်းဆောင်ရည်ကို ထိခိုက်စေပါတယ်” ဟု Dr. Oliveira က ပြောကြားခဲ့သည်။

ကျောင်းမှ ပြည်နှင်ဒဏ်သို့ – Guatemala သို့ ပြည်နှင်ခံရပြီး ဆေးဝါးမရရှိ၍ မိခင်ဖြစ်သူ ဆုံးပါးသွားရသော honor ကျောင်းသူတစ်ဦး၏ ကြေကွဲဖွယ်ဖြစ်ရပ်သည် ကလေးများ၏ ကောင်းကောင်းမွန်မွန်နေထိုင်ရေးကို ဦးစားမပေးသော မူဝါဒများ၏ ဆိုးရွားသော တန်ဖိုးကို မီးမောင်းထိုးပြသည်။ ဤမူဝါဒမျိုးများသည် ခြိမ်းခြောက်မှုမှတစ်ဆင့် တားဆီးရန် ရည်ရွယ်ထားသော်လည်း ရေရှည်စိတ်ဒဏ်ရာ၊ ပိုင်ဆိုင်မှုကင်းမဲ့ခြင်းနှင့် လူငယ်များအား ထိခိုက်လွယ်စေခြင်းဖြင့် လူမှုအသိုက်အဝန်း၏ ဖွဲ့စည်းပုံကို ပြင်းထန်စွာ ပျက်စီးစေသည်။

၃။ ပညာပေးသူ ဆရာ၊ ဆရာမများနှင့် လူမှုအသိုက်အဝန်း၏ အရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍ
Dr. Oliveira သည် ကျောင်းများနှင့် ပညာပေးသူ ဆရာ၊ ဆရာမများသည် “လူမှုအဖွဲ့အစည်းမှ ပိုမိုနက်ရှိုင်းစွာဝေးကွာစေခြင်း သို့မဟုတ် ဂုဏ်သိက္ခာနှင့် အခွင့်အလမ်းများဆီသို့ တံခါးဖွင့်ပေးခြင်း” ဟူသော အရေးကြီးသော လမ်းဆုံတွင် ရှိနေကြောင်း အလေးပေးပြောကြားသည်။

ချို့တဲ့မှုကို အားသာချက်အဖြစ် ပြောင်းလဲခြင်း
အားသာချက် မူဘောင် (Asset Framework): “ပညာပေးသူ ဆရာ၊ ဆရာမများဟာ ရွှေ့ပြောင်းမိသားစုများကို ချို့တဲ့ကြတယ်လို့ မရှုမြင်ဘဲ ကြွယ်ဝတဲ့ အရင်းအမြစ်တွေနဲ့ ဂုဏ်ယူစရာ ယဉ်ကျေးမှုတွေကို ယူဆောင်လာသူတွေအဖြစ် ရှုမြင်တဲ့ အားသာချက် မူဘောင်ကို ကျင့်သုံးသင့်ပါတယ်” ဟု တိုက်တွန်းထားသည်။
အာရုံစိုက်ပြီး နားထောင်ပါ: ခိုင်မာသော စာသင်ခန်း၏ သော့ချက်မှာ ယုံကြည်မှုရှိသော ဆက်ဆံရေးဖြစ်သည်။ ဆရာများသည် ကလေးများ၏ ရွှေ့ပြောင်းမှု ဇာတ်လမ်းများကို ရှောင်ဖယ်ခြင်းထက် နားလည်ပေးရန် ကြိုးစားသင့်ပြီး ကျောင်းမှ ပံ့ပိုးပေးသူ ဝန်ထမ်းများ (စိတ်ပညာရှင်၊ လူမှုဝန်ထမ်းများ) ကို ခေါ်ဆောင်၍ အဖွဲ့လိုက် ပံ့ပိုးမှုစနစ်ကို ဖန်တီးသင့်သည်။
မျက်နှာဖုံးစွပ်သော ယဉ်ကျေးမှုမျိုးစုံကို ကျော်လွန်ခြင်း: အားလုံးပါဝင်နိုင်ရေး ကြိုးပမ်းမှုများသည် အပေါ်ယံ ယဉ်ကျေးမှုမျိုးစုံ (ဥပမာ- ရိုးရာပွဲတော်များသာ ပြသခြင်း) ကို ကျော်လွန်ရပါမည်။ ယင်းအစား၊ ကျောင်းများသည် မိသားစုညများ သို့မဟုတ် ကျောင်းသားများအား ၎င်းတို့၏ နောက်ခံဇစ်မြစ်ကို ဝေမျှခွင့်ပေးခြင်းကဲ့သို့သော နည်းလမ်းများကို ဖန်တီးကာ ယဉ်ကျေးမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဂုဏ်ယူမှုကို အမြဲတစေ ပြသပြီး စာသင်ခန်းထဲတွင် ထည့်သွင်းပေးခြင်းဖြင့် စစ်မှန်သော ပိုင်ဆိုင်လိုစိတ် ကို မွေးမြူပေးသင့်သည်။
လူမှုအသိုက်အဝန်း၏ တစိုက်မတ်မတ် ကြံ့ခိုင်မှု
ဖက်ဒရယ်အစိုးရ၏ ပံ့ပိုးမှု လျော့နည်းလာသည်နှင့်အမျှ အစိုးရမဟုတ်သော အဖွဲ့အစည်းများ (NGOs) နှင့် လူမှုအသိုက်အဝန်း စီစဉ်သူများသည် “ဖော်ပြမခံရသော သူရဲကောင်းများ” ဖြစ်လာကြသည်။ ၎င်းတို့သည် သေးငယ်သော၊ လူသိနည်းသော အတိုင်းအတာဖြင့် လည်ပတ်နေသော်လည်း ဒေသတွင်း အိမ်နီးချင်းအရပ်များ စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို ပြန်လည် မြှင့်တင်ပေးနေပြီး အစားအစာ၊ အဝတ်အထည်နှင့် လုံခြုံမှု ခံစားရစေရန် အာမခံချက် ပေးနေသည်။ ထိုအခြေခံအဆင့် ရန်ပုံငွေရှာဖွေခြင်းနှင့် စုစည်းခြင်းသည် ရွှေ့ပြောင်းမိသားစုများအပေါ် နေ့စဉ် အနှုတ်လက္ခဏာ သက်ရောက်မှုကိုဖြစ်စေသည့် မူဝါဒ ကွာဟချက်များကို ဖြည့်ဆည်းရာတွင် အလွန်အရေးကြီးပါသည်။

၄။ စီးပွားရေးနှင့် ကိုယ်ကျင့်တရားဆိုင်ရာ မဖြစ်မနေ လိုအပ်ချက်
conservative policymakers များ၏ အာရုံစိုက်မှုကို ရရှိစေရန် ကလေးကို သီခြားဖယ်ထားပြီး ဘယ်ဟာအမှန်လဲ၊ ဘယ်ဟာအမှားလဲဆိုသည့် စဉ်းစားတွေးခေါ်မှုကို အရှိန်ပြင်းပြင်း ပြုရမည်။

အာရုံကို ဖမ်းစားနိုင်ရန် အထိရောက်ဆုံး နည်းလမ်းမှာ ကလေးကို သီးခြားခွဲထုတ်ပြီး ကိုယ်ကျင့်တရားဆိုင်ရာ ခံယူချက်ကို အသုံးပြုခြင်း ဖြစ်သည်။ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ကြသူများကို ရှုမြင်ရာတွင် ၎င်းတို့သည် တိုင်းပြည်၏ အရင်းအမြစ်များ (ငွေကြေးနှင့် အစိုးရကပေးသော အကျိုးခံစားခွင့်များ) ကို ရယူနေကြသည်ဆိုသော အမြင်မျိုးထက် ထိုသူတွေဟာ သူတို့ကလေးတွေကို ပညာသင်ပေးပြီး အနာဂတ်မှာ တိုင်းပြည်အတွက် အလုပ်ခွန်အားများ ပေးကမ်းသူတွေအဖြစ် ပုံဖော်ခြင်း ကြည့်ခြင်းဖြင့် လူတိုင်းအတွက် ကောင်းမွန်သော အနာဂတ်နှင့် သုခချမ်းသာကို အာမခံနိုင်မည့် ဘုံသဘောတူညီမှုကို ရှာဖွေတွေ့ရှိနိုင်သည်။

ရွှေ့ပြောင်းမိသားစုများအတွက်၊ ပညာရေး အဆင့်တိုင်း ပြီးမြောက်သည့်အခါတွင် လူမှုရေးနှင့် စီးပွားရေး တိုးတက်မှုသည် အရှိန်အဟုန်ဖြင့် တိုးတက်လာသည်။ ရွှေ့ပြောင်းကလေးများကို ပညာမသင်ကြားပေးရန် ရွေးချယ်ခြင်းသည် ၎င်းတို့အား လုပ်ခနည်းသော အလုပ်များဆီသို့ တွန်းပို့ကာ အခွန်ထမ်းဆောင်မှု လျော့ကျစေပြီး၊ နောက်ဆုံးတွင် နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးတစ်ခုလုံးကို ထိခိုက်စေမည့် အန္တရာယ်ရှိပါသည်။

ရွှေ့ပြောင်းမှုကို ကုန်ကျစရိတ်သက်သက်ဟု ရှုမြင်သော မူဝါဒချမှတ်သူများအတွက် Dr. Oliveira က ရှင်းလင်းပြတ်သားသော သတိပေးချက်ကို ပေးသည်။

“နိုင်ငံရဲ့ အနာဂတ် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းဟာ ရွှေ့ပြောင်းလာတဲ့ ကလေးများရဲ့ ပညာရေးနဲ့ တိုက်ရိုက် ဆက်စပ်နေပါတယ်”

10/30/2025

"ကော်ဖီ တခွက်အကြောင်း" - လုံမလေးမွန်မွန်

တနေ့တာရဲ့ ပထမဆုံးကော်ဖီတခွက်ဟာ ဘယ်အရာနဲ့မှ နှိုင်းယှဉ်လို့မရလောက်အောင် ထူးခြားကောင်းမွန်မှုကို ပေးစွမ်းနိုင်ပါတယ်။ မနက်ခင်းလေးမှာ အရသာရှိလှတဲ့ ကော်ဖီပူပူလေး သို့မဟုတ် ကော်ဖီအေးတခွက် သောက်လိုက်ခြင်းဖြင့် တနေ့တာလုံး အားအင်အပြည့်နဲ့ လန်းဆန်းနေမှာဖြစ်သလို တချိန်တည်းမှာပဲ စိတ်အေးချမ်းမှုကိုလည်း ခံစားနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်အများစုကလည်း ကော်ဖီကို နှစ်သက်ကြပါတယ်။ National Coffee Association ရဲ့အဆိုအရ အမေရိကမှာ တနေ့ကို ကော်ဖီခွက်ပေါင်း ၅၁၆ သန်း သောက်သုံးကြပါတယ်။
ကော်ဖီဆိုတာ စိတ်ကျေနပ်မှုကို ပေးစွမ်းနိုင်တဲ့ ရိုးရှင်းတဲ့နေ့စဉ်သောက်စရာတခု ဖြစ်ခဲ့ပေမယ့် အခုနောက်ပိုင်းမှာတော့ အနည်းငယ်ပိုရှုပ်ထွေးလာပြီး စျေးကြီးလာပါတယ်။ ကော်ဖီမှုန့်တပေါင်ဈေးနှုန်းကလည်း လွန်ခဲ့တဲ့ငါးနှစ်အတွင်း နှစ်ဆနီးပါး ဈေးတက်လာပါတယ်။ ကုန်စုံဆိုင်တွေမှာ ကော်ဖီတထုပ်ကို ၁၅ ဒေါ်လာကနေ ၂၀ ဒေါ်လာ ပေးရတာ ပုံမှန်လိုဖြစ်နေပါပြီ။ အထူးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ထားတဲ့ specialty coffee တွေဆို ပိုတောင်ဈေးကြီးပါတယ်။
ဒီလိုဈေးကြီးလှတဲ့ကော်ဖီစေ့တိုင်းကို တန်ဖိုးရှိရှိအသုံးချပြီး သင့်အကြိုက်နဲ့ကိုက်ညီမယ့် ကော်ဖီကောင်းကောင်းတခွက် ရရှိနိုင်ဖို့အတွက် ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်တွေ အကြံပြုထားတဲ့ ကော်ဖီရွေးချယ်နည်းနဲ့ မှာယူနည်းတွေကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။

ကော်ဖီနဲ့ ကျန်းမာရေး
ကော်ဖီဝယ်တဲ့အကြောင်း မပြောခင် ကော်ဖီကပေးတဲ့ အကျိုးကျေးဇူးအကြောင်း ပြောကြရအောင်။ နေ့စဉ်ကော်ဖီသောက်သုံးခြင်းဟာ အသက်ပိုရှည်စေဖို့ ကူညီပေးနိုင်ပါတယ်။ ကော်ဖီမှာ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်း (antioxidants) တွေ၊ အထူးသဖြင့် chlorogenic acids များစွာပါဝင်တဲ့အတွက် ရောင်ရမ်းမှုတွေကို သက်သာစေပြီး သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကိုလည်း ထိန်းညှိပေးနိုင်ပါတယ်။ လေ့လာမှုများစွာကလည်း ကော်ဖီသောက်သူတွေဟာ နှလုံးရောဂါ၊ ဆီးချိုအမျိုးအစား (၂)၊ အသည်းရောဂါနဲ့ ကင်ဆာရောဂါ ဖြစ်နိုင်ခြေနည်းတယ်လို့ ပြသနေပါတယ်။
ကော်ဖီကို ဘယ်လိုပုံစံနဲ့ ဘယ်လောက်သောက်လဲဆိုတာက အရေးကြီးပါတယ်။ Tufts University က သုတေသီများရဲ့ ၉ နှစ်ကနေ ၁၁ နှစ်ကြာ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ လေ့လာမှုတခုအရ black coffee သို့မဟုတ် သကြား၊ နွားနို့ သို့မဟုတ် ခရင်မ်အနည်းငယ် ထည့်ထားတဲ့ ကော်ဖီကို တနေ့တခွက်ကနေ သုံးခွက်အထိ သောက်သုံးသူများဟာ ကော်ဖီမသောက်သူများထက် သေဆုံးနိုင်ခြေ ၁၄ ရာခိုင်နှုန်း လျော့နည်းခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကော်ဖီ (၈) အောင်စမှာ သကြား လက်ဖက်ရည်ဇွန်းတဝက်ထက် ပိုထည့်တာ၊ အဆီဓာတ် ၂ ရာခိုင်နှုန်းပါတဲ့ နွားနို့ကို စားပွဲတင်ဇွန်း (၅) ဇွန်းထက် ပိုထည့်တာ၊ light cream သို့မဟုတ် half-and-half (နို့နဲ့ခရင်မ်ကို တဝက်စီရောထားတာ) ကို စားပွဲတင်ဇွန်းတဇွန်းထက် ပိုထည့်တာဟာ ကော်ဖီရဲ့ ကောင်းကျိုးတွေကို ပျက်ပြယ်သွားစေပါတယ်။
ကဖိန်းဓာတ်ဟာ အိပ်မပျော်ခြင်း၊ ကတုန်ကယင်ဖြစ်ခြင်း၊ စိုးရိမ်စိတ်များခြင်းတို့ကို ဖြစ်စေနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ မကောင်းတဲ့အချက်တွေရှိပေမယ့်လည်း ဆိုးကျိုးတွေချည်းပဲရှိတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကဖိန်းဓာတ်ဟာ အာရုံစူးစိုက်မှုကို တိုးစေပြီး ပင်ပန်းနွမ်းနယ်မှုကို လျှော့ချပေးပါတယ်။ စိတ်ခံစားချက်ကို မြှင့်တင်ပေးတဲ့အပြင် မှတ်ဉာဏ်ကိုတောင် တိုးတက်စေနိုင်ပါတယ်။ ဒါဆို ကဖိန်းဓာတ်ဘယ်လောက်ပဏမာက ဆိုးကျိုးတွေ ဖြစ်စေတာလဲ။ ယေဘုယျအားဖြင့် တနေ့ကို ကဖိန်းဓာတ် ၄၀၀ မီလီဂရမ်က လူအများစုအတွက် သင့်တော်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကော်ဖီအမျိုးအစားအလိုက် ကဖိန်းဓာတ်ပါဝင်မှုကလည်း မတူညီပါဘူး။ ‌ကော်ဖီစေ့အမျိုးအစား၊ လှော်တဲ့ပုံစံ (အနည်းငယ်သာလှော်ထားတဲ့ light roast ကော်ဖီမှာ ကဖိန်းဓာတ် ပိုမိုပါဝင်ပါတယ်)၊ ကော်ဖီဖျော်တဲ့နည်းလမ်းနဲ့ အခြားအချက်တွေပေါ် မူတည်ပါတယ်။ ဥပမာအားဖြင့် drip-brewed coffee ၁၂ အောင်စမှာ ကဖိန်းဓာတ် ၁၄၄ မီလီဂရမ်ပါဝင်ပြီး Starbucks မှာတော့ ကော်ဖီ ၁၂ အောင်စမှာ ကဖိန်းဓာတ် ၂၃၆ မီလီဂရမ်ကနေ ၂၉၃ မီလီဂရမ်အထိ ပါဝင်ပါတယ်။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ဒါဟာ တနေ့ကို ကော်ဖီ ၂ ခွက်ကနေ သုံးခွက်ထက် ပိုမသောက်သင့်ဘူးလို့ ဆိုလိုပါတယ်။ (ကဖိန်းဓာတ်ကို ကော်ဖီကပဲ ရနေမယ်ဆိုရင်ပေါ့။) ကော်ဖီသောက်ပြီး ကတုန်ကယင်ဖြစ်လာတယ်လို့ ခံစားရရင်တော့ လျှော့သောက်သင့်ပါတယ်။ အိမ်မပျော်တဲ့ရောဂါရှိရင်တော့ ကော်ဖီကို မနက်စောစောမှာ သောက်သုံးသင့်ပါတယ်။

ကော်ဖီဝယ်နည်းလမ်းညွှန်
စာအုပ်တအုပ်ကို အဖုံးနဲ့ မဆုံးဖြတ်သင့်ပေမယ့် ကော်ဖီကိုတော့ ကော်ဖီအထုပ်ကိုကြည့်ပြီး ဆုံးဖြတ်သင့်ပါတယ်။ အနံ့အရသာနဲ့ပြည့်စုံတဲ့ အရည်အသွေးမြင့်ကော်ဖီကို ဘယ်လိုရွေးချယ်ရမလဲဆိုတာ ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။
ကော်ဖီစေ့အမျိုးအစားများ။ ကော်ဖီစေ့အမျိုးအစား (၂) မျိုး ရှိပါတယ်။ Robusta က အရသာပိုပြင်းပြီး ပိုခါးသလို ကဖိန်းဓာတ်လည်း ပိုများပါတယ်။ Arabica က‌တော့ မခါးမပျော့နဲ့ အရသာမျှတပြီး ချိုမြိန်တဲ့အတွက် ပိုသောက်လို့ကောင်းပါတယ်။ Arabica ကော်ဖီဟာ စိုက်ရတာပိုခက်ခဲပြီး စျေးပိုကြီးတတ်ပါတယ်။ လူအများစုကတော့ က Arabica ကော်ဖီကို သောက်သုံးရတာ ပိုနှစ်သက်ပြီး Robusta ကိုတော့ အသင့်ဖျော်ကော်ဖီနဲ့ espresso အတွက် အသုံးများပါတယ်။

စိုက်ပျိုးရာဒေသ။ ကော်ဖီစေ့စိုက်ပျိုးတဲ့နေရာကို “origin” လို့ ခေါ်ပါတယ်။ Single-origin ကော်ဖီဆိုတာ (အီသီယိုးပီးယား၊ ကိုလံဘီယာတို့လို) နိုင်ငံတနိုင်ငံတည်းက သို့မဟုတ် ဒေသတခုတည်းက သို့မဟုတ် ကော်ဖီထုတ်လုပ်သူတဦးတည်းကပဲ စိုက်ပျိုးထားတဲ့ကော်ဖီစေ့တွေကို ထုပ်ပိုး‌ရောင်းချတာ ဖြစ်ပါတယ်။ Blend ကော်ဖီဆိုတာကတော့ နေရာဒေသအသီးသီးက ကော်ဖီစေ့တွေကို ရောစပ်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ နှစ်မျိုးလုံးမှာ သူ့အကြိုက်နဲ့သူ ရှိကြပါတယ်။

Single-origin ကော်ဖီတွေဟာ စိုက်ပျိုးရာဒေသအလိုက် အနံအရသာထူးခြားမှုရှိပါတယ်။ ယေဘုယျအားဖြင့် အီသီယိုးပီးယားကော်ဖီဟာ နူးညံ့ပြီး မွေးကြိုင်ပါတယ်။ ကင်ညာကော်ဖီကတော့ အရသာပြည့်ဝပြီး အချဉ်ဓာတ်ရှိပါတယ်။ ဘရာဇီးကော်ဖီမှာတော့ အခွံမာသီးနဲ့ ချောကလက်အရသာတွေ ပါဝင်ပါတယ်။ ကိုလံဘီယာနဲ့ ကော့စတာရီကာတို့မှာတော့ စိုက်ပျိုးရာဒေသအလိုက် အနံ့အရသာကွဲပြားပေမယ့် ကိုလံဘီယာကော်ဖီစေ့တွေဟာ ကော်ဖီသီးအချဉ်အရသာရှိပြီး ကော့စတာရီကာကော်ဖီစေ့တွေကတော့ အချဉ်စူးတဲ့အရသာရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အမြင့်ပေ၊ ရာသီဥတုနဲ့ အခြားအခြေအနေတွေက ကော်ဖီစေ့ရဲ့ အရသာကို သက်ရောက်မှုရှိစေတာမို့ နိုင်ငံတခုတည်းကထုတ်တဲ့ ကော်ဖီတိုင်းက အရသာတူညီမှာမဟုတ်ပါဘူး။ ကုမ္ပဏီတခုတည်းက ထုတ်တဲ့ single-origin ကော်ဖီစေ့တွေမှာတောင် အချိန်နဲ့အမျှ အရသာမတူတာမျိုး ရှိနိုင်ပါတယ်။

Blend ကော်ဖီတွေကတော့ သတ်မှတ်ထားတဲ့အရသာကို ရရှိအောင် ရောစပ်ဖန်တီးထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရောစပ်တဲ့သူပေါ် မူတည်ပြီး အရသာကွဲပြားပေမယ့် ရောစပ်တဲ့အချိန်တိုင်းမှာတော့ အရသာက တူညီပါတယ်။ Blend ကော်ဖီတွေရဲ့ အကောင်းဆုံးအချက်ကတော့ သူတို့ရဲ့ ထူးခြားပြီး တသမတ်တည်းရှိတဲ့ အရသာပုံစံပါပဲ။

ကော်ဖီစေ့နဲ့ ကော်ဖီမှုန့်။ အသင့်ကြိတ်ပြီးသား ကော်ဖီမှုန့်က အဆင်ပြေပြီး အရသာတသမတ်တည်းရှိတဲ့ ကော်ဖီတခွက်ကို ဖျော်စပ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကော်ဖီစေ့အတိုင်းဝယ်ပြီး ဖျော်ကာနီးမှ ကြိတ်တာက ကော်ဖီရဲ့ အနံ့အရသာကို ပိုပြင်းစေပါတယ်။ ကော်ဖီမှုန့်ဟာ ကော်ဖီ‌စေ့ထက် လေနဲ့ထိတွေ့မှု ပိုများပါတယ်။ ကော်ဖီစေ့ကို ဖျော်ကာနီးမှ ကြိတ်ခြင်းက လေနဲ့ထိတွေ့မှုကို လျှော့ချပေးပါတယ်။ espresso အတွက်ဆို ကော်ဖီကို မှုန့်ညက်နေအောင် ကြိတ်ပေးရတာမို့ ဒီလို လတ်လတ်ဆတ်ဆတ်ကြိတ်ခြင်းက အရေးအကြီးဆုံးအချက်ပါပဲ။

ကော်ဖီလှော်ပုံ။ အရသာအမျိုးမျိုးရရှိဖို့ ကော်ဖီစေ့တွေကို နည်းလမ်းအမျိုးမျိုးနဲ့ လှော်ပါတယ်။ ကော်ဖီအထုပ်ပေါ်မှာ light၊ dark။ French နဲ့ Italian ဆိုတဲ့ စာလုံးတွေလို အခေါ်အဝေါ်တွေကို တွေ့ရပါလိမ့်မယ်။
အနည်းငယ်သာလှော်ထားတဲ့ light roast ကော်ဖီတွေကတော့ အခါးဓာတ်နည်းပြီး ကော်ဖီစေ့ရဲ့ သဘာဝအရသာဖြစ်တဲ့ အချဉ်အရသာလေး ရရှိမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
တကယ်လို့ သင်ဟာ ချောကလက်အခါး (dark chocolate)၊ ဘီယာခါးခါး သို့မဟုတ် နွယ်ချို (licorice) တို့ကို ကြိုက်တယ်ဆိုရင်တော့ dark roast ကော်ဖီဟာ သင့်အတွက်ပါပဲ။ အချိန်ကြာကြာ လှော်ထားခြင်းဖြင့် ကော်ဖီရဲ့ ခါးသက်တဲ့အရသာ ထွက်ပေါ်လာပါတယ်။ Dark-roast ကော်ဖီတွေဟာ ပြင်းပြီး ကြွယ်ဝတဲ့အရသာရှိပါတယ်။ များသောအားဖြင့် ချောကလက်အရသာ၊ ပေါင်မုန့်မီးကင်အနံ့၊ အခွံမာသီးအရသာ၊ ဇီးသီးနဲ့ ဘယ်ရီသီးအရသာတွေ ရှိတတ်ပါတယ်။ အချို့ကော်ဖီတွေမှာဆို မီးခိုးနံ့သင်းတဲ့အရသာလေး ရှိနေတတ်ပါတယ်။

French roast နဲ့ Italian roast ဆိုတာကတော့ dark roast ရဲ့ အခေါ်အဝေါ်တွေပါပဲ။ French က နူးညံ့ပြီး ပိုချိုတဲ့ အရသာရှိတတ်ပေမဲ့ Italian ကတော့ ပိုပြင်းပြီး မီးခိုးနံ့သင်းတဲ့အရသာ ပိုရပါတယ်။

Medium roast ကတော့ နာမည်အတိုင်းပဲ light roast နဲ့ dark roast ကြားမှာ ရှိပါတယ်။ အမေရိကမှာတော့ medium roast ကို လူကြိုက်များကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကော်ဖီမြည်းစမ်းသူ (taster) တွေ အရသာခံကြည့်တဲ့အခါ တယောက်နဲ့တယောက် ရတဲ့အရသာချင်း မတူညီကြတဲ့အတွက် သူ့အရသာကို အတိအကျသတ်မှတ်ဖို့ ခက်ခဲပါတယ်။ Medium roast လို့ တံဆိပ်တပ်ထားပေမယ့်လည်း taster တွေကတော့ light ကနေ တော်တော်လေး dark roast ဖြစ်တဲ့အထိ အရသာမျိုးစုံရှိနေတာကို တွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။

ကော်ဖီလှော်ပုံအမျိုးမျိုးကို သိရှိထားခြင်းဟာ သင်အကြိုက်တွေ့မယ့် ကော်ဖီအရသာကို ရွေးချယ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးနိုင်ပေမယ့် အခေါ်အဝေါ်တွေမှာတော့ တိကျတဲ့စံနှုန်း မရှိပါဘူး။ ဥပမာ Starbucks ရဲ့ “Blonde Roast” ဟာ light roast ဖြစ်ပေမယ့်လည်း တခြားတံဆိပ်တွေနဲ့ယှဉ်ရင် dark roast အရသာလိုမျိုးရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကော်ဖီတံဆိပ်အမျိုးမျိုးနဲ့ လှော်ပုံအမျိုးမျိုးကို စမ်းသောက်ကြည့်ပြီးမှသာ သင့်အကြိုက်ကော်ဖီကို ရှာတွေ့နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ကော်ဖီအထုပ်တွေပေါ်မှာ ဖော်ပြထားတဲ့ အရသာဖော်ပြချက်တွေကိုလည်း ဖတ်ရှုသင့်ပါတယ်။ အခွံမာသီး (nutty)၊ ကော်ဖီသီး (fruity)၊ ချောကလက် (chocolatey)၊ ပေါင်းစပ်အရသာ (combo) စတဲ့ သင်ကြိုက်နှစ်သက်တဲ့ အရသာကို ရှာကြည့်နိုင်ပါတယ်။ “Morning blend”၊ “private reserve”၊ “winter warmer” လို စာတွေကတော့ ကြော်ငြာစကားလုံးတွေဖြစ်တာကြောင့် အာရုံစိုက်စရာမလိုပါဘူး။
လတ်ဆတ်မှု။ အောက်ဆီဂျင်၊ အပူ၊ အလင်းရောင်နဲ့ စိုထိုင်းဆတို့ဟာ ကော်ဖီအရသာကို လျော့ကျစေပါတယ်။ Dark roast ကော်ဖီတွေဟာ ကော်ဖီမှာပါတဲ့ အဆီဓာတ်တွေ ဓာတ်တိုးမြန်တဲ့အတွက် ပျက်စီးတာမြန်ပြီး အနံအသက်ဆိုးတွေ ထွက်တတ်ပါတယ်။ Light roast ကော်ဖီတွေကတော့ ပိုကြာကြာခံပါတယ်။ ကော်ဖီထုပ်အများစုမှာ “ရောင်းရန်နောက်ဆုံးရက်” (sell by date) ကို ဖော်ပြထားပါတယ်။ တချို့အထုပ်တွေမှာတော့ ကော်ဖီစေ့လှော်တဲ့ရက်စွဲကို ဖော်ပြထားပြီး ရက်နီးလေ ပိုလတ်ဆတ်လေပါပဲ။ အဆို့ရှင်ပါတဲ့ ကော်ဖီထုပ်တွေဆို အထုပ်ကိုညှစ်ပြီး အထဲကလေကို ရှူကြည့်ပါ။ မှိုနံ့ သို့မဟုတ် အနံ့ဆိုးထွက်နေတဲ့ ကော်ဖီတွေကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။

သိမ်းဆည်းပုံ။ ကော်ဖီကို အထုပ်ကြီးဝယ်တာဟာ ပိုက်ဆံချွေတာနိုင်ပေမယ့် သောက်လို့မကုန်ခင်မှာပဲ အရသာပျက်သွားနိုင်ပါတယ်။ ‌ကော်ဖီကို တပတ်စာအိတ်လေးတွေခွဲပြီး သိမ်းဆည်းပါ။ တအိတ်ကို လေလုံဘူးထဲထည့်ပြီး ကျန်အိတ်တွေကို ဇစ်အိတ်တဲ့ လေလုံအောင်ပိတ်ပြီး ရေခဲသေတ္တာထဲမှာ ခဲထားပါ။ ဒီလိုလုပ်ခြင်းဖြင့် ၃-၄ လလောက်အထိ အထားခံပါတယ်။ တပတ်တခါ တထုပ်စီကို ရေခဲဖျော်ပြီး လေလုံဘူးထဲ ပြန်ပြောင်းထည့်ပါ။

ကော်ဖီဆိုင်က ကော်ဖီအမျိုးအစားများ
Espresso
အီတလီဘာသာစကားနဲ့ “ထုတ်ယူသည်” (expressed) သို့မဟုတ် “ဖိနှိပ်ထုတ်ယူသည်” (pressed out) လို့ အဓိပ္ပာယ်ရတဲ့ espresso ကော်ဖီကို စက်နဲ့ဖျော်ပါတယ်။ သေသေချာချာ ဖိသိပ်ထည့်ထားတဲ့ ကော်ဖီမှုန့်ထဲကို ရေနွေးပူပူကို အားနဲ့ဖိပြီးဖြတ်စေတဲ့အခါ espresso ရရှိပါတယ်။ အရသာကတော့ ပြင်းပြီး အနည်းငယ်ခါးပါတယ်။ ကော်ဖီစေ့ရဲ့ သဘာဝအဆီတွေဟာ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်နဲ့ ဓာတ်ပြုတဲ့အတွက် ကော်ဖီမျက်နှာပြင်မှာ crema လို့ခေါ်တဲ့ အညိုရောင်အမြှုပ်အလွှာလေး ဖြစ်နေပါတယ်။
Ristretto
အီတလီလို “ကန့်သတ်ထားသော” လို့ အဓိပ္ပာယ်ရတဲ့ Ristretto ကော်ဖီဆိုတာ ရေပမာဏတဝက်လောက်ကိုပဲ အသုံးပြုပြီး ဖျော်ထားတဲ့ espresso တမျိုးပါပဲ။ အရသာက ပြင်းပြီးစူးရှပေမယ့် ရေက ကော်ဖီမှုန့်တွေထဲကနေ ပိုမြန်မြန်ဖြတ်သွားတာမို့ သောက်ရတာပိုချောမွေ့ပြီး အခါးဓာတ်လည်း ပိုနည်းပါတယ်။
Caffè Macchiato
အီတလီလို “အစွန်းအထင်း” လို့ အဓိပ္ပာယ်ရတဲ့ macchiato ကော်ဖီဆိုတာ espresso ပေါ်မှာ နို့အမြှုပ်လေးနည်းနည်း တင်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ Espresso ရဲ့ ခါးသက်တဲ့အရသာကို ပျော့သွားအောင် အချိုလေးနည်းနည်းနဲ့ ရောသောက်ချင်တယ်ဆို ဒီကော်ဖီကို ရွေးချယ်သင့်ပါတယ်။
Cappuccino
Espresso၊ နို့နဲ့ နို့အမြှုပ် ဆတူရောထားတဲ့ ဒီ cappuccino ကော်ဖီကို အီတလီတွေကတော့ မနက်ခင်းတွေမှာပဲ သောက်လေ့ရှိပါတယ်။ နေ့လယ်နဲ့ ညနေဘက်တွေဆို နွားနို့က အစာကြေဖို့ ခက်ခဲတယ်ဆိုတဲ့ ယုံကြည်ချက်ကြောင့် ဒီလိုအလေ့အထ ဖြစ်လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သင်ကတော့ ဘယ်အချိန်မဆို သောက်လို့ရပါတယ်။
Latte
Latte ကော်ဖီကတော့ cappuccino ထက် ပိုပျစ်ပြီး ပမာဏလည်း ပိုများပါတယ်။ Latte မှာ Espresso တဆ၊ ရေနွေးငွေ့နဲ့အပူပေးထားတဲ့ နွားနို့ (steamed milk) နှစ်ဆ ပါဝင်ပြီး ကော်ဖီပေါ်မှာ နို့အမြှုပ်ပါးပါးလေး ရှိနေပါတယ်။ ကော်ဖီဖျော်ဆရာတွေကတော့ နွားနို့လောင်းထည့်ရင်း အမြှုပ်ပေါ်မှာ ပုံစံလေးတွေ ဖော်လေ့ရှိပါတယ်။
Flat White
ဩစတေးလျ သို့မဟုတ် နယူးဇီလန်နိုင်ငံကနေ စတင်ဖန်တီးခဲ့တဲ့ Flat White ‌ကော်ဖီဟာ espresso တဆ သို့မဟုတ် နှစ်ဆပေါ်ကို steamed milk အလွှာထူထူ ထပ်ထည့်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ Flat white ဆိုတဲ့ နာမည်အတိုင်း နို့အမြှုပ်လုံးဝမပါပါဘူး။ (ပါရင်တောင် မဆိုစလောက် နည်းနည်းလေးပဲ ပါပါတယ်။)
Americano
အမေရိကန်တွေ ကြိုက်နှစ်သက်ကြတဲ့ကော်ဖီမို့ Americano လို့ ရည်ညွှန်းခေါ်ဝေါ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ Espresso တဆကို ရေနွေး တဆကနေ သုံးဆအထိ ရောစပ်ထားတဲ့ ကော်ဖီဖြစ်ပါတယ်။ နို့မထည့်ဘဲ ဒီအတိုင်းသောက်ကြသလို နို့နည်းနည်းလေးထည့်ပြီးလည်း သောက်သုံးကြပါတယ်။
Cold Brew
Cold Brew ကော်ဖီကို အခန်းအပူချိန်ရှိတဲ့ရေ၊ သို့မဟုတ် ရေခဲရေထဲမှာ စိမ်ပြီး ဖျော်စပ်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရေစစ်နဲ့စစ်ချပြီးဖျော်တဲ့ drip coffee ထက် အခါးဓာတ်ပိုနည်းပြီး သောက်ရတာပိုချောမွေ့ပါတယ်။ ရေခဲနဲ့ဖြစ်ဖြစ်၊ အပူပေးပြီးဖြစ်ဖြစ် သောက်သုံးနိုင်ပါတယ်။ Nitro brew ကတော့ နိုင်ထရိုဂျင်ဓာတ်ငွေ့ ထည့်သွင်းထားတဲ့အတွက် အမြှုပ်ထနေတဲ့ပုံစံ ဖြစ်နေပါတယ်။
======
မှတ်ချက်/ မြန်မာ့ဂဇက် စက်တင်ဘာ ၂၀၂၅ ထုတ်တွင်ပုံနှိပ်ဖေါ် ပြပြီးဖြစ်သည်။