Zehabesha

11/25/2025

(ዘ-ሐበሻ ዜና) በቤኒሻንጉል ጉሙዝ ክልል ሲንቀሳቀስ የነበረው ተቃዋሚው የቦሮ ዴሞክራሲያዊ ፓርቲ (ቦዴፓ)፣ ከገዢው የብልጽግና ፓርቲ ጋር ለመዋሃድ መወሰኑ ተቃውሞ ገጠመው።

ፓርቲው ትናንት ሰኞ በመተከል ዞን ቡለን ከተማ ባካሄደው 2ኛ አስቸኳይ ድርጅታዊ ጉባኤ፣ ውህደቱን በአብላጫ ድምጽ (በ280 ድጋፍ እና በ2 ተቃውሞ) ማጽደቁን የፓርቲው ሊቀመንበር አቶ አመንቲ ጊሼ ለዶቼ ቬለ (DW) ተናግረዋል።

አቶ አመንቲ፣ ውሳኔው "የማህበረሰቡን ጥቅም ለማስጠበቅ" ያለመ መሆኑን ገልጸዋል። በርካታ የቦዴፓ አመራሮች፣ እሳቸውን ጨምሮ፣ በክልሉ መንግስት መዋቅር ውስጥ ተመድበው እየሰሩ መሆኑንና ይህ "መልካም ውጤት" ያስገኘው አብሮ መስራት ለውህደቱ መነሳሳት እንደፈጠረ አስረድተዋል።

በሌላ በኩል፣ ፓርቲውን ወክለው በሕዝብ ተወካዮች ምክር ቤት አባል የሆኑት ዶ/ር መብራቱ ዓለሙ ውሳኔውን በጽኑ ተቃውመዋል። ዶ/ር መብራቱ፣ ውህደቱ "የግለሰቦችን ጥቅም ለማስጠበቅ" እና ስልጣን ያገኙ አመራሮችን "ለመደለል" የተደረገ ነው ሲሉ ከሰዋል።

ጉባኤው "ትክክለኛ ያልሆነ" እንደነበር የገለጹት ዶ/ር መብራቱ፣ "የህዝቡ ጥያቄ መልስ ሳያገኝ እና ህዝቡ በጅምላ እየተጨፈጨፈ ባለበት ወቅት" ፓርቲን ማፍረስ በፍጹም ተቀባይነት የለውም ሲሉ ውሳኔውን አውግዘዋል። ዶ/ር መብራቱ ትግሉን ለማስቀጠል "ሌላ ፓርቲ ማደራጀትን" ጨምሮ አማራጭ መንገዶችን እንደሚፈልጉም ተናግረዋል።

በ2013 ዓ.ም የተመሰረተው ቦዴፓ፣ በ6ኛው ዙር ምርጫ አንድ የፌደራል ፓርላማ መቀመጫ ማሸነፉ ይታወሳል። የክልሉ ርዕሰ መስተዳድር አቶ አሻድሊ ሃሰን የውህደት ውሳኔውን ያደነቁ ሲሆን፣ ይህ ውሳኔ ይፋ የሆነው ፓርቲው ጠንካራ ድጋፍ አለው በሚባልበት ቡለን ወረዳ፣ ባለፈው ቅዳሜ ከ30 በላይ ንፁሃን ዜጎች በጥቃት በተገደሉ ማግስት መሆኑ የጉዳዩን ክብደት ይጨምራል።

11/25/2025

በቼክ ሪፐብሊክ ፕራግ ከተማ የሚገኝ አንድ ወታደራዊ ስታርትአፕ ኩባንያ፣ ለዩክሬን ጦር ድሮኖችን (Remotely Piloted Aircraft) ከገበያ ዋጋ በ20 እጥፍ (2,000%) በሆነ ዋጋ በመሸጥ ከባድ የታክስ ማጭበርበር ወንጀል መፈጸሙ ተገለጸ።

የፕራግ ኢንተርናሽናል ራዲዮ (PIR) ሰኞ ዕለት የሀገሪቱን የብሔራዊ ወንጀል መከላከል ማዕከል (NCOZ) ጠቅሶ እንደዘገበው፣ "ሪአክቲቭ ድሮን" (Reactive Drone) በተባለው ኩባንያ ላይ ወረራ ተካሂዶ ምርመራ ተጀምሯል።

መርማሪዎች እንዳስታወቁት፣ ኩባንያው ድሮኖቹን በ1.6 ሚሊዮን ዶላር (36 ሚሊዮን የቼክ ክሮውንስ) ገዝቶ፣ በ33 ሚሊዮን ዶላር (692 ሚሊዮን ክሮውንስ) ለዩክሬን መልሶ ሸጧል።

በዚህም ሂደት ኩባንያው ቢያንስ 6.2 ሚሊዮን ዶላር (130 ሚሊዮን ክሮውንስ) የሚገመት ታክስ ያላግባብ አስቀርቷል። ዳይሬክተሩ እና የሂሳብ ሰራተኛው የታክስ መጠኑን ለመቀነስ "የውሸት ደረሰኞችን" (fictitious invoices) መጠቀማቸው የተገለጸ ሲሆን፣ ከሽያጩ ከተገኘው ገቢ 30.5 ሚሊዮን ዶላር (638 ሚሊዮን ክሮውንስ) ወደ ቻይና የባንክ ሂሳቦች ተላልፏል።

RTVI እንደዘገበው፣ ኩባንያው በኮንስታንቲን ፒልያየቭ እና በዩክሬናዊው አሌክሲ ኮሌስኒክ ባለቤትነት የተያዘ ነው። ባለስልጣናት 18.3 ሚሊዮን ዶላር የሚገመት ገንዘብ ከኩባንያው ሂሳብ የያዙ ሲሆን፣ ፒልያየቭን በቁጥጥር ስር አውለዋል። የኩባንያው አካውንታንትም በወንጀሉ ተሳትፎውን ማመኑ ተዘግቧል።

ይህ ዜና የወጣው፣ በጦርነቱ በምዕራባውያን ድጋፍ ላይ በምትተማመነው ዩክሬን ውስጥ የሙስና ቅሌቶች በተደጋጋሚ በሚዘገቡበት ወቅት ነው። የዩክሬን መከላከያ ሚኒስቴር በጉዳዩ ላይ አስተያየት እንዲሰጥ ተጠይቆ ምላሽ አልሰጠም።

11/25/2025

(ዘ-ሐበሻ ዜና) የኬንያ የጸጥታ ኃይሎች የኢትዮጵያን ድንበር ጥሰው በመግባት አንድ የቀበሌ አመራርን በጥይት ገድለው ሌላ አንድ ግለሰብ ደግሞ ይዘው መመለሳቸውን የሟች ቤተሰቦች እና የሞያሌ ከተማ አስተዳደር ለቢቢሲ (BBC) አረጋግጠዋል።

ድርጊቱ የተፈጸመው ኅዳር 11 ቀን 2018 ዓ.ም (በኢትዮጵያ አቆጣጠር) በኢትዮጵያ ሞያሌ፣ ቀበሌ 02 "ቦሌ" ተብሎ በሚጠራው አካባቢ ነው።

የተገደሉት ግለሰብ አቶ አብዱብ ዋሪዮ ሲባሉ፣ የእዚሁ ቀበሌ የአስተዳደር እና ጸጥታ ኃላፊ እንዲሁም የሰባት ልጆች አባት እንደነበሩ ተገልጿል።

የሞያሌ ከተማ ከንቲባ አቶ ገልማ ኮሮፊቻ ለቢቢሲ እንደተናገሩት፣ የኬንያ ፖሊሶች "ወንጀለኛ እንፈልጋለን" በሚል የኢትዮጵያን ድንበር ጥሰው ገብተዋል።

በዚህ ወቅት የቀበሌው ኃላፊ የነበሩት አቶ አብዱብ ዋሪዮ፣ "እንዴት ድንበራችን ገብታችሁ ሰው ትይዛላችሁ? የሚፈለግ ሰው ካለ በህጋዊ ደብዳቤ ጠይቁን እኛ አስረክበናችኋለን" በማለት ጣልቃ ገብተዋል።

እንደ ከንቲባው ገለጻ፣ በዚህ ወቅት በተፈጠረው ውዝግብ የኬንያ ኃይሎች አቶ አብዱብን በጥይት ገድለው፣ ይፈልጉት የነበረውን ሌላ ግለሰብ ደግሞ "አፍነው" ይዘው ወደ ኬንያ ተመልሰዋል።

ከንቲባ ገልማ፣ ድርጊቱ በኢትዮጵያ ሉዓላዊ ግዛት ውስጥ መፈጸሙን አረጋግጠው፣ ከዚህ ቀደም በሁለቱ ሀገራት መካከል እንዲህ አይነት ችግር እንዳልነበርና የሚፈለጉ ሰዎችን በስምምነት ይለዋወጡ እንደነበር አስረድተዋል።

"ህዝቡ በድርጊቱ እጅግ ተቆጥቷል... 'እንዴት እንደ ዱላ ይታይብናል' ብሎ ነበር፣ ነገር ግን መንግስት ጉዳዩን በህግ እንደሚከታተለው ገልጾ አረጋግቶታል" ብለዋል።

የኬንያ መንግስት በጉዳዩ ላይ እስካሁን የሰጠው ይፋዊ ምላሽ የለም። የከተማው አስተዳደር ግን ክስተቱ የሁለቱን ሀገራት ግንኙነት እንደማያበላሸውና ንግግሮች መጀመራቸውን ገልጿል። ግማሹ በኢትዮጵያ ግማሹ በኬንያ በሚገኘው በሞያሌ ከተማ፣ ህዝቡ ወደ ቀድሞ የንግድ እንቅስቃሴው መመለሱም ተጠቅሷል።

11/25/2025

11/25/2025

ቲክቶከሮቹ እነ ጆን ዳንኤል ላይ ፍርድ ቤት ውሳኔ ሰጠ | ይዲዲያ ወደ እስር ቤት

11/25/2025

(ዘ-ሐበሻ ዜና) ዱባይ – በተባበሩት አረብ ኤምሬቶች (UAE) እና በዓለም ዙሪያ ያሉ የወርቅ ሳንቲሞች እና ጥንጣን (bars) ገዢዎች፣ የገዟቸው ወርቆች ህጋዊ እና ሃላፊነት በተሞላበት መንገድ የተመረቱ መሆናቸውን ማረጋገጥ የሚችሉበት አዲስ ስርዓት መዘርጋቱን አንድ ከፍተኛ የኢንዱስትሪው ሃላፊ አስታወቁ።

የዓለም የወርቅ ምክር ቤት (WGC) ዋና ስራ አስፈፃሚ ዴቪድ ታይት፣ ማክሰኞ ህዳር 16, 2018 ዓ.ም (November 25, 2025) እንደተናገሩት፣ ምክር ቤቱ እየሰበሰበ ካለው የመረጃ ቋት (database) ውጪ በህገወጥ መንገድ የተገኘን የወርቅ ክምችት መሸጥ "እጅግ ከባድ" እየሆነ ይመጣል ብለዋል።

ምክር ቤቱ ከለንደን የቡሊየን ገበያ ማህበር (LBMA) ጋር በመተባበር የጀመረው "የወርቅ ጥንጣን ታማኝነት" (Gold Bar Integrity - GBI) የተሰኘው አዲስ ፕሮግራም፣ እውቅና ካላቸው እና ሃላፊነት ከሚሰማቸው የወርቅ ማጣሪያ ፋብሪካዎች የሚወጣውን ህጋዊ ወርቅ በሙሉ፣ በማይለወጥ የብሎክቼይን (Blockchain) ቴክኖሎጂ ላይ በተመሰረተ የመረጃ ቋት ውስጥ እያስመዘገበ ነው።

ይህም ገዢዎች የሚገዟቸው የወርቅ ጥንጣኖች፣ ሳንቲሞች እና ወደፊትም ጌጣጌጦች፣ ሃላፊነት በተሞላበት መንገድ የተመረቱ፣ በፍጥነት የተጣሩ እና በህጋዊ ተዋናዮች እጅ ብቻ ያለፉ መሆናቸውን በግልጽ እንዲያረጋግጡ ያስችላቸዋል።

ዛሬ ማክሰኞ በዱባይ የከበሩ ማዕድናት ኮንፈረንስ (DPMC) ላይ የተናገሩት ታይት፣ "LBMA ሁሉንም የወርቅ ማጣሪያ ፋብሪካዎቻቸውን ወደዚህ ስርዓት በማስገባት ልዩ መሻሻል አሳይቷል። በተጨማሪም 33ቱም የWGC አባል የሆኑ ግዙፍ የማዕድን ኩባንያዎች ይህን የመረጃ ቋት በመቀበል ሂደት ላይ ናቸው" ብለዋል።

በቅድሚያ የወርቅ ጥንጣኖች እና ሳንቲሞች በመረጃ ቋቱ ስር የሚካተቱ ሲሆን፣ ጌጣጌጦችን ማስገባት ግን "ወርቅ ወደ ጌጥ ሲቀየር መከታተል አስቸጋሪ ስለሚሆን" ጊዜ እንደሚወስድ ሃላፊው ገልጸዋል።

"በቅርቡ፣ አንድ ሰው የወርቁን ምንጭ እና ታማኝነት በGBI የመረጃ ቋት ውስጥ ሳያረጋግጥ ወርቅ መግዛት የማይታሰብበት ቀን ይመጣል" ያሉት ታይት፣ "ከዚህ የመረጃ ቋት ውጪ ለክፉ አላማ (nefarious reasons) ወርቅ የያዙ ሰዎች፣ የወርቃቸው ገዢዎች ቁጥር ሲመናመን እና ገበያቸው ቀስ በቀስ ሲቀንስ ያያሉ። ይህ እንዲሆን እየሰራን መሆኑን አረጋግጥላችኋለሁ" ሲሉ አስጠንቅቀዋል።

ምንም እንኳን በ2025 ሶስተኛ ሩብ አመት በUAE የወርቅ ሳንቲምና ጥንጣን ፍላጎት በ6% ቢቀንስም፣ የዋጋ ንረትን የጠበቁ ባለሃብቶች በመግዛታቸው፣ ቅናሹ ከጌጣጌጥ ፍላጎት አንጻር ሲታይ አነስተኛ መሆኑን የWGC መረጃ ያሳያል።

በዚሁ ኮንፈረንስ ላይ የተገኙት የተባበሩት አረብ ኤምሬቶች የውጭ ንግድ ሚኒስትር ዶ/ር ታኒ ቢን አህመድ አል ዘዩዲ፣ በቅርብ ወራት በመገናኛ ብዙኃን ስለ UAE እና ወርቅ ብዙ ውይይት መደረጉን ጠቅሰው ግልጽ ምላሽ ሰጥተዋል።

"የUAE የከበሩ ማዕድናት ዘርፍ ደንቦች፣ የኢኮኖሚ ትብብርና ልማት ድርጅት (OECD) ካወጣቸው መመሪያዎች ጋር ሙሉ በሙሉ የተጣጣሙ፣ በአንዳንድ ሁኔታዎችም ከነሱ የሚበልጡ ናቸው" ብለዋል። ሚኒስትሩ አክለውም፣ "ባለፉት አምስት አመታት፣ የወርቅ ንግዳችን ግልጽ እና ከሌሎች ዋና ዋና የወርቅ ማዕከላት ጋር የተጣጣመ መሆኑን ለማረጋገጥ ሰባት አዳዲስ ፖሊሲዎችን እና ልምዶችን ተግባራዊ አድርገናል" ሲሉ አስረድተዋል።

11/25/2025

(ዘ-ብበሻ ዜና) ኒው ዴሊ – የኢትዮጵያ እሳተ ገሞራ ፍንዳታን ተከትሎ የተፈጠረው የአመድ ደመና ስጋት እንደቀጠለ ባለበት ወቅት፣ የህንድ የአቪዬሽን ሚኒስቴር ሁኔታውን በቅርበት እየተከታተለ መሆኑን አስታወቀ።

ሚኒስቴሩ ማክሰኞ ባወጣው መግለጫ፣ ከአየር ትራፊክ ቁጥጥር፣ ከአየር መንገዶች እና ከሜትሮሎጂ ዲፓርትመንት ጋር "እንከን የለሽ ቅንጅት" (seamless coordination) በመፍጠር የበረራዎችን ደህንነት ለማረጋገጥ እየሰራ መሆኑን ገልጿል።

የእሳተ ገሞራው አመድ ደመና በህንድ የአየር ክልል መታየቱን ተከትሎ፣ በርካታ አለም አቀፍ በረራዎች ትናንት መሰረዛቸው ወይም መስመራቸውን እንዲቀይሩ መገደዳቸው ይታወሳል።

11/25/2025

(ዘ-ሐበሻ ዜና ዳሰሳ) በሰሜን ኢትዮጵያ አፋር ክልል የሚገኝ እና ለ12,000 ዓመታት ያህል "ረግቶ" (dormant) የቆየ እሳተ ገሞራ እሁድ እለት ባልተጠበቀ ሁኔታ መፈንዳን በዘ-ሐበሻ ዜና ትናንት መዘገባችን ይታወቃል። ፍንዳታው ያስከተለው ከፍተኛ የአመድ ደመና (volcanic ash) አህጉራትን በማቋረጥ በህንድ እና በተባበሩት አረብ ኤምሬቶች ሳይቀር የአየር በረራዎችን ማስተጓጎሉንም ዘግበን ነበር። ለመሆኑ አሁን ላይ ስለ እሳተ ጎመራው እስካሁን የምናውቀው መረጃ ምንድን ነው? ተከታተሉት።

በፍንዳታው ምክንያት በኢትዮጵያ በሰው ላይ የደረሰ ጉዳት ባይኖርም፣ የአፋር ክልል ባለስልጣናት እሳተ ገሞራው በአካባቢው ማህበረሰቦች እና በእንስሳት ላይ በሚያደርሰው ተጽዕኖ ስጋት እንዳደረባቸው ገልጸዋል።
በስሚዝሶኒያን (Smithsonian) ተቋም መረጃ መሰረት፣ ኢትዮጵያ 50 የሚታወቁ እሳተ ገሞራዎች ያሏት ሲሆን፣ አብዛኞቹ የሚገኙት አፍሪካንና አረብያን በፈጠረው የምድር ሰሌዳዎች (tectonic plates) መለያየት በተፈጠረው ታላቁ የስምጥ ሸለቆ ውስጥ ነው።

🔴 ምን ተከሰተ?

በፈረንሳይ የሚገኘው የቱሉስ የእሳተ ገሞራ አመድ አማካሪ ማዕከል (VAAC) እንደገለጸው፣ እሁድ ህዳር 14, 2018 ዓ.ም (November 23, 2025) ከጠዋቱ 5:30 ሰዓት (11:30am) ገደማ፣ በሰሜን አፋር ክልል የኤርታሌ እሳተ ገሞራ ሰንሰለት አካል የሆነው "ሀይሊ ጉቢ" (Hayli Gubbi) እሳተ ገሞራ ፈንድቷል።

የአካባቢው ነዋሪዎች ከፍንዳታው ሶስት ቀናት ቀደም ብሎ ከእሳተ ገሞራው አቅጣጫ ቀላል ጭስ ይመለከቱ እንደነበር ቢናገሩም፣ ስለ ፍንዳታው ምንም አይነት ሳይንሳዊ ትንበያ አልተሰጠም።
በስሚዝሶኒያን ተቋም የአለም አቀፍ የእሳተ ገሞራ ፕሮግራም መሠረት፣ ይህ እሳተ ገሞራ ከበረዶ ዘመን ማብቂያ በኋላ በጀመረው "ሆሎሲን" (Holocene Era) ዘመን፣ ማለትም ባለፉት 12,000 ዓመታት ውስጥ ፈንድቶ አያውቅም።

በማህበራዊ ሚዲያ የተሰራጩ የሳተላይት ምስሎች፣ ግዙፍ የአመድ ደመና ወደ ሰማይ ተተኩሶ ወደ ምስራቅ፣ በቀይ ባህር አቅጣጫ ሲዘረጋ አሳይተዋል። የአመድ ደመናው በፍንዳታው ወቅት እስከ 45,000 ሜትር (148,000 ጫማ) ከፍታ እንደወጣ VAAC ሪፖርት አድርጓል።

🔴 በአካባቢው ማህበረሰብ ላይ የደረሰው ተጽዕኖ

የሀገር ውስጥ መገናኛ ብዙኃን እንደዘገቡት፣ የአመድ ደመናው በእሳተ ገሞራው ዙሪያ የሚገኙ እና በቱሪስት መስህብነት የሚታወቁ መንደሮችን ሸፍኗል። በአቅራቢያው በምትገኘው አፍዴራ መንደር አንድ ነዋሪ ለአሶሼትድ ፕሬስ (AP) እንደተናገሩት፣ በፍንዳታው ወቅት ከፍተኛ ድምጽ ሰምተዋል።
"ድንገተኛ ቦምብ እንደተጣለ ያህል ነበር፤ በጭስ እና በአመድ ታጀቦ" ያሉት አቶ አህመድ አብደላ፣ እስከ ሰኞ ድረስ መንደሯ በአመድ እንደተሸፈነች እና ወደ ዳናኪል በረሃ ይጓዙ የነበሩ ቱሪስቶችና አስጎብኚዎች እንደተስተጓጎሉ ገልጸዋል።

የአፋር ቴሌቪዥን እንደዘገበው፣ ንዝረት በወሎ፣ በትግራይ ሰሜናዊ ክፍል አልፎም እስከ ጎረቤት ሀገር ጅቡቲ ድረስ ተሰምቷል።
በአካባቢው አስተዳዳሪ የሆኑት አቶ መሀመድ ሰይድ፣ ፍንዳታው በአርብቶ አደሩ ማህበረሰብ ላይ ከባድ የኢኮኖሚ ጫና ሊፈጥር እንደሚችል ስጋታቸውን ገልጸዋል። "እስካሁን በሰውም ሆነ በእንስሳት ህይወት ላይ የጠፋ ነገር ባይኖርም፣ በርካታ መንደሮች በአመድ ተሸፍነዋል። በዚህም ምክንያት እንስሳቱ የሚበሉት መኖ አጥተዋል" ብለዋል።

🔴 አለም አቀፍ የበረራ መስተጓጎል

ምንም እንኳን ከአዲስ አበባ 800 ኪ.ሜ ርቀት ላይ በሚገኘው እሳተ ገሞራ ምክንያት በኢትዮጵያ ዋና የአየር ማዕከል (ቦሌ) እስካሁን የተረጋገጠ የበረራ መስተጓጎል ባይኖርም፣ የአመድ ደመናው በፈጠረው ስጋት በጎረቤት ሀገራት እና በሌሎች አህጉራት ከፍተኛ ችግር ፈጥሯል።

* ህንድ: የአመድ ደመናው ሰኞ ምሽት የምዕራብ ራጃስታን ግዛት የደረሰ ሲሆን፣ እንደ ኤር ኢንዲያ፣ ኢንዲጎ፣ አካሳ እና ኬኤልኤም (KLM) ያሉ አየር መንገዶች በረራዎችን ለመሰረዝ ተገድደዋል። የህንድ ሲቪል አቪዬሽን ባለስልጣን (DGCA) አየር መንገዶች በተጎዱት ከፍታዎች እና ክልሎች እንዳይበሩ አስጠንቅቋል።

* ፓኪስታን: የአመድ ደመናው ከጓዳር ወደብ በስተደቡብ 111 ኪ.ሜ ርቀት ላይ መታየቱን የሀገሪቱ ሜትሮሎጂ አገልግሎት ዘግቧል።

* የባህረ ሰላጤው ሀገራት: ኤር አረቢያ ማክሰኞ ከሻርጃ፣ የተባበሩት አረብ ኤምሬቶች፣ የሚደረጉ በርካታ በረራዎችን ሰርዟል። ኦማን የአየር ጥራትን እየተከታተለች መሆኑን አስታውቃለች።

በታሪክ፣ እ.ኤ.አ. በ2010 በአይስላንድ የፈነዳው የኤያፍያላዮኩል (Eyjafjallajokull) እሳተ ገሞራ፣ የብሪታንያን የአየር ክልል ለስድስት ቀናት በመዝጋት 95,000 በረራዎችን ማሰረዙ እና 1.2 ሚሊዮን መንገደኞችን ማስተጓጎሉ የሚታወስ ነው።

11/25/2025

(ዘ-ሐበሻ ዜና) የኢትዮጵያ ሕዝብ አብዮታዊ ፓርቲ (ኢሕአፓ)፣ "የኢትዮጵያ ሕዝብ ታላቅና አኩሪ መስዋዕትነት ከፍሎ ያቆያትን ሀገሩን ዛሬም ከጥፋት ይታደጋት!" በሚል ርዕስ ወቅታዊ የትግል ጥሪ ማቅረቡን አስታወቀ።

ፓርቲው ባወጣው መግለጫ፣ ሀገሪቱ በአሁኑ ወቅት "ከአብራኳ የወጡ በማይመስሉ አምባገነኖች ክፉኛ እየደማች እና እየወደመች ነው" ሲል ወቅሷል።

መግለጫው፣ በሀገሪቱ የተለያዩ ክፍሎች "ዜጎች በጅምላ ተጨፍጭፈዋል፣ ህጻናት እና እናቶች ተደፍረዋል፣ ሰዎች በህይወት እያሉ ተቃጥለዋል" ብሎ የዘረዘረ ሲሆን፣ "ሕዝብ በጠላትነት እየተፈረጀ በየተራ እልቂት ታውጆበታል" ሲል ያለውን ሁኔታ አስከፊነት ገልጿል።

ኢሕአፓ፣ ታሪክን በመጥቀስ "ዘመድ የሞተ ዕለት በአገር ይለቀሳል፣ ሀገር የሞት ዕለት ወዴት ይደረሳል?" የሚለው ትውልድ ተሻጋሪ ምሳሌ፣ የዛሬው ትውልድ ምላሽ የሚጠይቅበት ወቅት ላይ መሆኑን አሳስቧል።

ፓርቲው ያቀረበው የመፍትሄ አቅጣጫ "በተጠናከረ ሠላማዊና ሕጋዊ ትግል" ላይ ያተኮረ ነው።

ዜጎች "በቋንቋ፣ በኃይማኖት፣ በአመለካከት ልዩነቶች ሳይከፋፈሉ" እና "ለገዥዎች የመከፋፈልና ነጣጥሎ የማጥቃት ስልት ሳይበገሩ" በአንድነት እንዲቆሙ ጥሪ አቅርቧል። የትግሉ ዓላማም "ዘላቂ ሠላምን፣ የሁሉም ዜጎችን ነፃነትና መብቶች" ማስከበር መሆኑን ገልጿል።

ፓርቲው፣ "ኢትዮጵያን ከተደቀነባት አደጋ ለማትረፍ" ከሕዝብ ጋር በምቹ መድረኮች በመምከር "የሰላማዊና ሕጋዊ ትግል አማራጮችን ሁሉ ለመጠቀም" ቃል መግባቱንም አስታውቋል።

በዚሁ መሰረት፣ ኢሕአፓ ባዘጋጀው "ታላቅ ሕዝባዊ ስብሰባ" ላይ ሕዝቡ እንዲሳተፍ ጥሪ አቅርቧል። ስብሰባው በኅዳር 27 ቀን 2018 ዓ.ም በአዲስ አበባ እንደሚካሄድ የገለጸ ሲሆን፣ "የንጹሃን እልቂት፣ የግፍ እስር፣ ጦርነት፣ ድህነት፣ ረሃብ እና መፈናቀልን" ለማስቆም የሚቻልበትን መንገድ ለመምከር ያለመ መሆኑን አስታውቋል።

"ጽናት እስከድል!!" በሚል መፈክር የተዘጋው የፓርቲው መግለጫ፣ "የኢትዮጵያን የመከራ ቀንበር በሕዝብ ሀይል፣ ጥበብ እና መተባበር በአጭር ጊዜ እንሰብረዋለን!" የሚል እምነቱንም ገልጿል።

11/25/2025

(ዘ-ሐበሻ ዜና) በአዲስ አበባ ከተማ፣ በኮዬ ፈጬ የጋራ መኖሪያ ቤቶች አካባቢ የሚኖሩ ነዋሪዎች፣ ከፍላጎታቸው ውጪ "የሚሊሻ ስልጠና" እንዲወስዱ በኃይል እየተገደዱ መሆኑን ገልጸው፣ "የሚመለከተው አካል ድምጻችንን ይስማን" ሲሉ ቅሬታቸውን አሰምተዋል።

ስማቸው እንዳይጠቀስ የፈለጉ ቅሬታ አቅራቢዎች ለዘ-ሐበሻ እንደገለጹት፣ የአካባቢው አስተዳደር አካላት "ከእያንዳንዱ ብሎክ (Block) 12 ሰዎች መሰልጠን አለባቸው" የሚል ኮታ በማስቀመጥ፣ የነዋሪዎችን ፍላጎት ሳይጠይቁ ስማቸውን ለስልጠና አስመዝግበዋል።

ቅሬታ አቅራቢዎቹ አብዛኛዎቹ በግልም ሆነ በመንግስት መስሪያ ቤት ተቀጥረው የሚሰሩ መሆናቸውን ገልጸው፣ "እኛ ስራ አጥ አይደለንም፣ ከተማ ውስጥ ሰርተን ነው የምንገባው" ብለዋል። ይህ ሆኖ ሳለ፣ በስራ ሰዓታቸው ላይ ተጽዕኖ በሚያሳድር መልኩ ለሚሰጠው ስልጠና እንዲመዘገቡ መገደዳቸውን ተናግረዋል።

ነዋሪዎቹ ስልጠናውን ለመውሰድ እንደማይችሉና በስራ ገበታቸው ላይ እንደሚያውክባቸው ሲገልጹ፣ ከአስተዳደሩ አካላት "አለመሰልጠን አይቻልም፣ 'አንችልም' ካላችሁ ለምትሰሩበት መስሪያ ቤት ደብዳቤ እንጽፋለን" የሚል ምላሽና ማስፈራሪያ እንደተሰጣቸው ተናግረዋል።

ይህም በነዋሪዎቹ ዘንድ ከፍተኛ መደናገርና ስጋት ፈጥሯል። "የትኛው መስሪያ ቤት ነው የአካባቢ አስተዳደር በጻፈው ደብዳቤ ተመርኩዞ፣ እኔ በግድ እንድሰለጥን የስራ ጊዜ የሚሰጠኝ?" ሲሉ አንድ ቅሬታ አቅራቢ ጥያቄያቸውን አቅርበዋል።

በአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር የአካባቢውን ጸጥታ ለማስጠበቅ በሚል፣ በተለያዩ ጊዜያት በማህበረሰብ ተሳትፎ ላይ የተመሰረቱ የጸጥታ አደረጃጀቶች ሲፈጠሩ መቆየታቸው ይታወቃል። ይሁን እንጂ፣ በኮዬ ፈጬ ነዋሪዎች የቀረበው ይህ ቅሬታ፣ የእነዚህ አደረጃጀቶች አፈጻጸም በነዋሪዎች "ፈቃደኝነት" ላይ ምን ያህል የተመሰረተ ነው? የሚለውን ጥያቄ ያነሳል።

ነዋሪዎቹ፣ ይህ ከሥራ ገበታቸው ሊያፈናቅላቸው የሚችል የግዴታ ስልጠና እንዲቆምላቸውና የሚመለከተው ከፍተኛ የአስተዳደር አካል ጉዳዩን አይቶ መፍትሄ እንዲሰጣቸው በአጽንኦት ጠይቀዋል።

11/25/2025

አዶናይን ታዘብኩት

Adonay and Amleset Muche Eritrea, Ethiopia, and the Missteps That Could Lead to WarAbiy Ahmed’s naval ambitions and Isaias Afwerki’s proxy tactics are testin...

11/25/2025

(ዘ-ሐበሻ ዜና) በሰሜን ወሎ ዞን ወልዲያ ከተማ እና አካባቢዋ የሚገኙ የትራንስፖርት አገልግሎት ሰጪ አሽከርካሪዎች፣ የተለያዩ የመንግስት የጸጥታና የአስተዳደር አካላት "ግዳጅ" በሚል ሰበብ ያለምንም ክፍያ የጦር ሰራዊት አባላትን፣ ባለስልጣናትን እና ሌሎች ግለሰቦችን እንዲያመላልሱ እያስገደዷቸው መሆኑን ገልጸው፣ በከፍተኛ ምሬት ተቃውሟቸውን አሰሙ።

ቅሬታ አቅራቢዎቹ እንደሚሉት፣ ይህ አሰራር "ሰርተን የማደር መብታችንን የገፈፈ" እና ከባድ የኢኮኖሚ ጫና የፈጠረ መሆኑን ተናግረዋል።

አሽከርካሪዎቹ እንደሚሉት፣ ጫናው ከአንድ አካል ብቻ የሚመጣ አይደለም። "ሚሊሻው 'ግዳጅ' ይላል፣ ትራፊክ ፖሊስ 'ግዳጅ' ይላል፣ መከላከያ 'ግዳጅ' ይላል፣ የቀበሌ ሊቀመንበር 'ግዳጅ' ይላል" ያሉት ሹፌሮቹ፣ ይህ የተዘበራረቀና ያልተገራ አሰራር በግለሰቦች ንብረት ላይ የሚፈጸም ጥቃት መሆኑን ገልጸዋል።

በተለይ በአካባቢው ካለው የጸጥታ ሁኔታ ጋር በተያያዘ፣ የጸጥታ አካላትን የማጓጓዝ ኃላፊነት በግል አሽከርካሪዎች ጫንቃ ላይ መውደቁ፣ ከፍተኛ የኢኮኖሚ ኪሳራ እያደረሰባቸው መሆኑን አስረድተዋል።

"የባንክ እዳ አለብን፣ የምናስተዳድረው ቤተሰብ አለን፣ መኪኖቻችን በየጊዜው ከፍተኛ የዘይትና የጥገና ወጪ ይጠይቃሉ" ያሉት ቅሬታ አቅራቢዎቹ፣ የግለሰብ ንብረቶችን ያለምንም ክፍያ ማሰራት "ልክ ያልሆነና ወንጀልም ነው" ሲሉ አቋማቸውን ገልጸዋል።

አሽከርካሪዎቹ መንግስት በ"ግዳጅ" አሰራር ዙሪያ በአስቸኳይ ግልጽ እና ይፋዊ መግለጫ እንዲሰጥ ጠይቀዋል።

በዚህ መግለጫም፦

1. "ግዳጅ" በምን አይነት ሁኔታና ወቅት እንደሚከናወን፣
2. በህግ "ግዳጅ" የማዘዝ ስልጣን የተሰጠው አካል ማን እንደሆነ፣
3. አፈጻጸሙስ ምን መምሰል እንዳለበት በዝርዝር ሊያብራራ እንደሚገባ አሳስበዋል።
አሁን ያለው አሰራር ግልጽነት የጎደለው በመሆኑ፣ "ለግለሰቦች የግል ሀብት ማፍሪያ፣ መደራደሪያ እና ማንገራገሪያ እየሆነ ነው" ሲሉ ወቅሰዋል።
"ሚሊሻ ሽፍታን ይጠብቅ፣ ትራፊክ የመንገድ ፍሰትን ያስተባብር፣ የቀበሌ ሹም ህዝብን ይምራ፤ 'ግዳጅ' እያሉ ህዝብን ከማማረር ሊቆጠቡ ይገባል" ያሉት አሽከርካሪዎቹ፣ በተለይ በወልዲያ ከተማ ያለው ይህ ጫና በአስቸኳይ እንዲቆምላቸው ተማጽነዋል።