04/15/2025
Wayiita magaalaa Naqamtee dabalatee magaalota hedduu keessatti iyyeessarratti manni diigamaa jirutti gocha kana balaaleffachuun Amnesty International mootummaa Itoophiyaa akeekkachiise
Misooma daanduu maqaa jedhuun bara kana mootummaan humnaan uummata buqaasuu isaatu gabaafamaa jira. Misoomni daandii gaarii fi barbaachisaa ta'us, mirga lammiilee sarbaa misoomni hojjetamu gaarii akka hin taane dhaabbileen mirga namoomaa falmaa jiran.
Daandii Koriidarii jechuun kan diigamaa jiru cinatti, hawwaasa baadiyyaa fi qarqara magaalaa jiraataan humnaan buqqisuun bakka garaa garaatii mul'ataa jira. Tibbana jechoon torban darberraa qabee hanga har'aatti magaalaa Naqamtee kutaa bulchiinsa Ganda Gaarii jedhamtu keessaa manneen hawwaasaa 100 ol ta'u humnaa diigamaa jiraachuu isaatu himama.
Daandii jedhame kun kan Koriidariin wal qabatullee miti, daandii Federaalaati. Daandii Kaasaa qaba jechuun waggoota 5 oliif hawwaasa mariisisaa turan, karaa duraa irraa jallisuun inumaa harka qalleeyyii irratti manni diigamaa akka jiru himame. Ijaarsa manaa magaalaa Naqamtee keessaa diigamaa jiru hedduun isaa kan hawwaasni qoraan gurguree, Kasala gubee ijaarrate ta'uu odeeffanneerra.
Mootummaan humnaan waraana itti naqee lammiilee 1000 ol ta'an humnaan buqqaasaa jiraachuu iyyaafanneerra. Abbootiin warraa hedduun daa'imman isaanii faana dirree irratti hafuuf dirqamaniiru.
Wayiita kun ta'aa jirutti dhaabbileen mirga namoomaaf falman gocha kana mootummaan akka dhaabu gaafataniiru. Mootummaan Federaalaa Itoophiyaa misooma kooridarii magaalota 58 keessatti gaggeessaa jiru ''atattamaan'' akka dhaabu dhaabbatni mirga namoomaaf falmu Amnesty gaafateera.
Dhabbatni Aministii intarnaashinaal ibsa Ebla 14 baaseen miidhaa piroojektichi mirga namoomaarraan gahu hanga qoratamutti, warri kaafaman bakka biraa argatanittiifi eeggannoon hojiirra oolutti piroojektichi akka dhaabatu gaafate.
Namootni misooma kanaaf buqqa'an seera namoomaa idila aaddunyaan qabamaa jiraachuun akka mirkaneeffamu dhaabbatichi gaafateera.
Dhaabbatichi gabaasa kana kan baase qorannoo dhimmicharratti gaggeessaa tureen, Sadaasa bara 2024 keessa namootni 872 ta'an kutaa magaalaa Finfinnee kutaa bulchiinsa Boolee fi Lammii Kuraa keessaa humnaa buqqa'uu bira gaa'ee ta'uu ibseera.
Dhaabbatichi akka fakeenyaatti magaalaa Finfinnee haa fudhatu malee miidhamni kun magaalaalee biyyattii hunde keessatti raawwataa akka jiru himameera.