Global Languages Media and Cultural Institute

12/01/2024

پښتو متلونه:

پښتو متلونه د پښتني کلتور یوه مهمه برخه ده چې د خلکو ژوند، فکر، او تجربې څرګندوي. متلونه نه یوازې د خبرو د ښکلا لپاره کارول کېږي، بلکې د ژوند په مختلفو برخو کې د حکمت، نصیحت، او لارښوونې وسیله هم ګڼل کېږي. د متلونو ارزښت په لاندې څو برخو کې څرګندېږي:

۱. حکمت او تجربه

متلونه د خلکو اوږدمهاله تجربې او فکرونه دي چې د نسلونو په اوږدو کې انتقال شوي. هر متل د ژوند یوه ځانګړې پېښه یا تجربه بیانوي او د ستونزو د حل لپاره عملي مشوره وړاندې کوي.

۲. ټولنیز نظم او اخلاقي ارزښتونه

متلونه د ټولنې اخلاقي او کلتوري ارزښتونه څرګندوي. د بېلګې په توګه، متلونه د همکارۍ، امانت‌دارۍ، زغم، او صداقت ارزښتونه پیاوړي کوي.

۳. تعلیم او تربیه

د متلونو له لارې د ماشومانو او ځوانانو روزنه په اسانه او اغېزمنه توګه ترسره کېدای شي، ځکه چې دا په ساده او د پوهېدو په ژبه وړاندې کېږي.

۴. کلتوري میراث

متلونه د پښتنو د تاریخ، ژبې، او کلتور یوه ژوندۍ برخه ده. دا زموږ د هویت ساتنه کوي او موږ ته د خپلې ژبې او کلتور اهمیت یادوي.

د پښتو متلونو تاریخ

د پښتو متلونو تاریخ په لرغونو وختونو کې ریښې لري. د دې متلونو اصلي سرچینه د پښتنو دودیز ژوند دی، چې په ډېریو کې یې د کرنې، جګړې، مېلمستیا، مینې، او ټولنیزو اړیکو موضوعات شامل دي. متلونه په شفاهي توګه د یوه نسل څخه بل ته انتقال شوي، او ډېری یې د پښتنو د قبیلوي ژوند اړوند دي.

پایله

پښتو متلونه د پښتني ټولنې لپاره د حکمت یوه خزانه ده چې د خلکو د فکرونو او ارزښتونو ښکارندويي کوي. د متلونو په زده کړه او ساتنه کې برخه اخیستل د خپلې ژبې او کلتور په ژوندۍ ساتلو کې مرسته کوي.
GLMCI USA

11/28/2024

د ټرمپ نوې اداره ښايي د طالبانو پر حکومت لاندې اغېزې ولري:
1.زیات فشار
ټرمپ به د رسمیت پېژندنې لپاره شرطونه لکه د بګرام اډې امریکا ته سپارل، د ښځو حقونو درناوی، او د ترهګرو پر ضد جدي اقدامات ولګوي.
2. د ترهګرۍ ضد عملیات
امریکا به د القاعده او داعش پر ضد ډرون بریدونه و کړي او پر طالبانو به د خپلو ژمنو پوره کولو فشار راوړي.
3.کمه مرسته
د “اول امریکا” پالیسۍ له امله بشري مرستې کمېدلای شي، چې د افغانستان وضعیت به خراب کړي.
4.محدود مذاکرات
ټرمپ ښايي د امریکا ګټو لپاره له طالبانو سره محدودې خبرې وکړي.

په ټوله کې، ټرمپ به د فشار او مذاکراتو ګډه تګلاره خپله کړي.
GLMCI USA

11/16/2024

بِټکواین یوه ډیجیټل پېسه ده چې په یوه خپلواکه شبکه کې کار کوي. دا کاروونکو ته اجازه ورکوي چې پرته له بانکونو یا نورو منځګړو، یو بل ته پیسې ولېږدوي او ترلاسه کړي. دا په ۲۰۰۹ کال کې د یوه نامعلوم شخص یا ډلې لخوا، چې ساتوشي ناکاموتو نوم یې خپل کړی و، رامنځته شوه.

بِټکواین پر بلاک‌چین ټکنالوژۍ ولاړه ده، چې یوه ډیجیټل حسابي کتابچه ده او ټول معاملې پکې خوندي کېږي. یوازې ۲۱ میلیونه بِټکواین جوړېدلی شي، چې دا نادره کوي. نوي بِټکواینونه د مایننګ په نوم پروسې له لارې جوړېږي، چېرې خلک د کمپیوټر په مرسته ریاضيکي مسلې حل کوي.

دا ډېره خوندي ده، ځکه چې معاملې یې د کرپټوګرافۍ په مرسته خوندي کېږي، او کاروونکي یوازې د خپلو ډیجیټل ادرسونو په واسطه پېژندل کېږي. بِټکواین د ډیجیټل پیسو په توګه کارول کېږي، د پانګې اچونې لپاره، او د ګړندیو او ارزانه پیسو لېږدولو لپاره.

خو د دې ارزښت بدلېدونکی دی او د بازار غوښتنې او قانوني بدلونو سره توپیر مومي.GLMCI

10/26/2024

Israel strikes Iran military targets, multiple explosions reported in Tehran

10/05/2024

یو شمېر خلک وایې چې که په پاکستان کې انټرنیټ بند شي، احمد او محمود له امریکا څخه انټرنیټ برابروي، نو دا به څومره ممکنه وي:

د انټرنیټ برابرول، په ځانګړې توګه په یوه بهرني هیواد کې، د مقرراتو او قانوني مسائلو تابع دي چې باید تعقیب شي. دلته ځینې دلیلونه دي چې ولې د حکومت اجازه اړینه ده:

1.د مخابراتي مقرراتو اړتیا: په پاکستان کې ټول د انټرنیټ خدمت چمتو کوونکي (ISPs) او مخابراتي شرکتونه د پاکستان د مخابراتي ادارې (PTA) له خوا تنظیمېږي. هره اداره، په شمول د غیر انتفاعي سازمانونو، باید له ځایي قوانینو سره سم عمل وکړي او د انټرنیټ خدمتونو د برابرولو لپاره اړین جوازونه یا اجازې ترلاسه کړي.
2.د ملي امنیت مسایل: حکومت د انټرنیټ د زیربناوو د څارنې او تنظیم په برخه کې د ملي امنیت ګټې لري. غیر مجاز یا غیر تنظیم شوي انټرنیټ اړیکې د امنیتي خطر په توګه ګڼل کېدی شي، له همدې امله د حکومت څارنه اړینه ده.
3.د سپیکٹرم او فریکونسۍ کارونه: سپوږمکۍ یا نور بېسیم انټرنیټ خدمتونه اکثراً په ځانګړو فریکونسۍ یا سپیکٹرم تکیه کوي. دا د حکومت لخوا کنټرولېږي او اداره کېږي، او د اجازې پرته کارول یې د نورو مخابراتي خدمتونو په کار کې مداخله کولی شي یا قانوني ستونزې رامنځته کړي.
4.له ځایي انټرنیټ چمتو کوونکو سره همکاري: که څه هم که یوه غیر انتفاعي اداره سپوږمکۍ پر بنسټ خدمتونه کاروي، بیا هم اکثره وخت اړتیا ده چې له ځایي انټرنیټ چمتو کوونکو یا مخابراتي شرکتونو سره همکاري وکړي ترڅو له موجوده زیربناوو او مقرراتي چوکاټونو سره تضاد رامنځته نه شي.

که یو غیر انتفاعي سازمان یا افراد وغواړي په پاکستان کې د انټرنیټ خدمات برابر کړي، باید د حکومت له خوا اړینې اجازې ترلاسه کړي او له ځایي چارواکو او شرکتونو سره همکاري وکړي.
احمدیار ،همت،

09/15/2024

حضرت محمد صلی الله علیه وسلم
د اسلام پیغمبر، د انسانیت لارښود، او د ټولې نړۍ لپاره رحمت دی. هغه د ۵۷۱ میلادي کال د ربیع الاول په ۱۲ مه نېټه، د عربستان په مکه ښار کې په یوه شریفه قبیله، قریش، کې زېږېدلی و. د هغه پلار عبدالله او مور یې آمنه وه. حضرت محمد (ص) د خپل ماشومتوب پر مهال له خپل پلار او بیا له خپلې مور څخه یتیم پاتې شو. هغه د خپل نیکه عبدالمطلب او وروسته د خپل تره ابوطالب تر سرپرستۍ لاندې لوی شو.

حضرت محمد (ص) په خپله ځوانۍ کې د امانتدارۍ او صداقت په ځانګړنو مشهور و، تر دې چې خلکو به ورته "الامین" (یعنې امانتدار) وایه. هغه د ۲۵ کلنۍ په عمر کې له حضرت خدیجه (رض) سره واده وکړ، چې یوه شتمنه سوداګره ښځه وه.

په ۴۰ کلنۍ کې حضرت محمد (ص) ته د الله له لوري د نبوت پیغام ورکړل شو. هغه د "غارِ حِرا" په نوم ځای کې د لمړي ځل لپاره د جبراییل علیه السلام له لارې وحی ترلاسه کړه. د اسلام دین په تدریجي ډول حضرت محمد (ص) ته نازل شو، چې د توحید (یعنې د یو خدای عبادت) پیغام یې خلکو ته ورسوه. هغه خلک د الله عبادت ته، د ظلم او ناانصافي په ضد او د اخلاقو، عدالت او مساواتو لارښوونې ته رابلل.

حضرت محمد (ص) د ۲۳ کلونو په اوږدو کې د اسلام پیغام خپور کړ، چې په پایله کې یې خلک په لویو ډلو کې اسلام ومنه. هغه لومړی په مکه کې خلکو ته دعوت ورکړ، خو هلته یې سخت مخالفتونه وزغمل. وروسته یې مدینې ته هجرت وکړ، چیرته چې مسلمانانو یو قوي دولت رامنځته کړ.

د حضرت محمد (ص) مشرتابه لاندې، اسلامي امت د انسانیت د خدمت لپاره یو جامع قانون او ژوند طریقه وړاندې کړه، چې په قرآن او سنتو کې شامل دي.

حضرت محمد (ص) د ۶۳ کلونو په عمر کې په ۶۳۲ میلادي کال کې وفات شو. د هغه مبارک ژوند او ښوونې د مسلمانانو لپاره د تل لپاره لارښود پاتې دي.

09/12/2024

TAPI
The TAPI project refers to the Turkmenistan-Afghanistan-Pakistan-India natural gas pipeline. It is an ambitious transnational infrastructure project aimed at transporting natural gas from Turkmenistan to South Asia, specifically Pakistan and India, while also passing through Afghanistan.

Key Points about the TAPI Project:
1. Length: The pipeline will be approximately 1,814 kilometers long. It starts in Turkmenistan and runs through Afghanistan and Pakistan, finally reaching India.

2. Capacity It is designed to transport around 33 billion cubic meters of natural gas per year.

3. Source: The gas will come from Turkmenistan’s Galkynysh gas field, which is one of the largest natural gas reserves in the world.

4. Route:
- The pipeline begins in Turkmenistan.
- It will cross around 214 km in Turkmenistan, 774 km in Afghanistan, and 826 km in Pakistan before entering India.

5. Economic Benefits: The TAPI project is expected to boost regional cooperation, create thousands of jobs, and generate significant transit revenue, especially for Afghanistan, which is a key transit country.

6. Strategic Goals:
- To diversify gas export routes for Turkmenistan.
- To provide energy security for energy-hungry regions like South Asia.
- To promote economic cooperation among the member countries.

7. Security Challenges: One of the major challenges facing the project is ensuring the security of the pipeline, especially in Afghanistan, where there are ongoing conflicts and instability.

8. Financial and Geopolitical Importance: For Turkmenistan, it provides an alternative to Russia and China for gas exports. For Afghanistan, it offers much-needed revenue and regional integration. Pakistan and India, both with growing energy needs, stand to gain stable access to natural gas supplies.

The project is seen as crucial for economic cooperation and energy security in the region, but its success largely depends on resolving political, security, and logistical challenges.

09/12/2024

دټاپي پروژه
د TAPI پروژه د ترکمنستان، افغانستان، پاکستان او هند ترمنځ د ګازو یوه لویه نل لیکه ده چې هدف یې د مرکزي آسیا ګاز جنوبي آسیا ته رسول دي. دا پروژه د ترکمنستان-افغانستان-پاکستان-هند د نل لیکې په نوم یادیږي، چې دا څلور هیوادونه یې برخه دي.

د TAPI پروژې کلیدي معلومات:
1. طول: نل لیکه به شاوخوا ۱۸۱۴ کیلومتره اوږدوالی ولري، چې ۲۱۴ کیلومتره یې د ترکمنستان، ۷۷۴ کیلومتره یې د افغانستان، ۸۲۶ کیلومتره یې د پاکستان له لارې تیریږي.

2. ظرفیت: دا نل لیکه به هر کال شاوخوا ۳۳ میلیارده مکعب متره طبیعي ګاز انتقال کړي.

3. سرچینه: ترکمنستان د نړۍ په کچه څلورم لوی د طبیعي ګاز زیرمې لري. د دې نل لیکې ګاز به د ترکمنستان د ګالکنیش (Galkynysh) میدان څخه راوځي.

4. موخې: د دې پروژې لوی هدف د انرژۍ اړتیاوې پوره کول، اقتصادي همکاري او سیمه‌ییز پرمختګ دی. افغانستان او پاکستان د دې نل لیکې د عبور له لارې د انرژۍ په برخه کې د لویو ګټو څخه برخمن کیږي، او هند ته به دا د انرژۍ د یوه دوامدار سرچینه وي.

5. اقتصادي ګټې: TAPI پروژه د سیمې لپاره د اقتصادي پرمختګ او پانګونې یوه لویه سرچینه ګڼل کیږي. افغانستان به د دې نل لیکې د عبور له امله هر کال د ترانزیت فیسونه ترلاسه کړي، چې د هېواد اقتصاد ته به ګټه ورسوي.

6. امنیت: که څه هم دا پروژه د سیمې د امنیتي ستونزو له امله ځینې ننګونې لري، خو د ټولو هېوادونو له خوا هڅې روانې دي چې دا نل لیکه خوندي کړي.

ننګونې:
- امنیتي حالات: په افغانستان کې د جګړو او ناامنیو له کبله، د پروژې امنیت ټینګول یوه لویه ننګونه ده.
- پولي تمویل: د دې پروژې بشپړول لوی مالي پانګونې ته اړتیا لري.

TAPI پروژه د سیمې لپاره ستراتیژیک اهمیت لري، او د دې له بریا سره به د مرکزي او جنوبي آسیا ترمنځ انرژي، سوداګریز او سیاسي اړیکې پیاوړې شي
خبریال (رص) کابل

08/24/2024

ډیموکراټیک ګوند:
ایدیالوژي: عموماً پرمختللي یا لیبرالي سیاستونه ملاتړ کوي.
اقتصاد: د اقتصاد کې د ډیرې حکومت مداخلې، د ټولنیزو خوندیتوب شبکو، د چاپیریال مقرراتو، او پرمختللي مالیاتو ملاتړ کوي.
اجتماعي مسایل: د ټولنیز عدالت ابتکاراتو ملاتړ کوي، لکه د LGBTQ+ حقوق، نسلي برابري، او د روغتیايي خدماتو پراختیا.
د حکومت رول:د ټولنیزو او اقتصادي مسایلو سره د دې سره د ډیر فعال حکومت رول ترجیح ورکوي.

جمهوري غوښتونکی ګوند:
ایدیالوژي: عموماً محافظه کار یا ښي اړخیز سیاستونه ملاتړ کوي.
اقتصاد: د آزاد بازار اصولو، ټیټې مالیې، مقرراتو کمولو، او د حکومت د مصرف کمولو ملاتړ کوي.
اجتماعي مسایل: اکثر د دودیزو ارزښتونو ټینګار کوي، د اسقاط حمل محدودیتونه ملاتړ کوي، او د ټولنیز بدلون په وړاندې محتاطه چلند کوي.
د حکومت رول: د اقتصادي چارو کې د حکومت کوچني رول ته اولیت ورکوي او د فردي مسؤلیت او د خصوصی سکټور حلونو ټینګار کوي.

دا توپیرونه د دوی د قانون جوړونې او حکومتي چلندونو په اړه د دوی تګلارې ټاکي.

06/23/2024

د روسیې د شمالي قفقاز په جمهوریت داغستان کې وسله والو په یو لړ بریدونو کې شپږ پولیس افسران وژلي دي.

06/16/2024

لوی اختر مو مبارک شه!
عيدتان مبارک باد!
Eid Mubarak!

06/30/2023

Herat, Afghanistan, 1977
GLMCI

05/03/2023

04/21/2023

اخترمومبارک شه
عیدسعیدفطرمبارک
Eid Mubarak
عیدمبارک