09/07/2025
TRẺ TỰ KỶ KHÔNG “GIAO TIẾP” BẰNG ÁNH MẮT, PHẢI LÀM SAO?
Một trong những dấu hiệu đặc trưng của rối loạn phổ tự kỷ là trẻ tránh giao tiếp bằng mắt, hoặc chỉ nhìn rất thoáng qua rồi quay đi.
𝗩𝗶̀ 𝘀𝗮𝗼 𝘁𝗿𝗲̉ 𝘁𝘂̛̣ 𝗸𝘆̉ 𝘁𝗿𝗮́𝗻𝗵 𝗴𝗶𝗮𝗼 𝘁𝗶𝗲̂́𝗽 𝗺𝗮̆́𝘁?
📌 𝗤𝘂𝗮́ 𝘁𝗮̉𝗶 𝗰𝗮̉𝗺 𝗴𝗶𝗮́𝗰 (𝘀𝗲𝗻𝘀𝗼𝗿𝘆 𝗼𝘃𝗲𝗿𝗹𝗼𝗮𝗱)
Với nhiều trẻ, việc nhìn vào mắt người khác khiến con cảm thấy bị “xâm nhập”, lo lắng, choáng ngợp. Ánh mắt chứa đựng quá nhiều thông tin cảm xúc – điều mà trẻ tự kỷ khó giải mã.
📌 𝗧𝗵𝗶𝗲̂́𝘂 đ𝗼̣̂𝗻𝗴 𝗹𝘂̛̣𝗰 𝘅𝗮̃ 𝗵𝗼̣̂𝗶 (𝗿𝗲𝗱𝘂𝗰𝗲𝗱 𝘀𝗼𝗰𝗶𝗮𝗹 𝗺𝗼𝘁𝗶𝘃𝗮𝘁𝗶𝗼𝗻)
Trẻ có thể không hiểu rằng ánh mắt là cách để kết nối, chia sẻ. Vì vậy, con không biết rằng “nhìn vào mắt” là điều người đối diện mong đợi.
📌 𝗠𝗮̂́𝘁 𝗸𝗵𝗮̉ 𝗻𝗮̆𝗻𝗴 đ𝗮 𝗻𝗵𝗶𝗲̣̂𝗺
Với trẻ tự kỷ, vừa nhìn, vừa nghe, vừa xử lý lời nói là điều quá khó khăn. Nên con chọn không nhìn vào mắt để tập trung vào việc nghe người khác nói.
5 CÁCH ĐỂ KÍCH HOẠT GIAO TIẾP MẮT MỘT CÁCH TỰ NHIÊN
✅ 𝟭. 𝗛𝗮̣ 𝘁𝗵𝗮̂́𝗽 𝗻𝗴𝘂̛𝗼̛̀𝗶 – 𝗻𝗴𝗮𝗻𝗴 𝘁𝗮̂̀𝗺 𝗺𝗮̆́𝘁 𝗰𝗼𝗻
Ngồi xổm, nằm xuống, hoặc ngả người để mặt bạn ngang tầm mặt trẻ, đồng thời tạo cảm giác thân thiện, không gây áp lực
✅ 𝟮. 𝗧𝗮̣𝗼 𝘁𝗶̀𝗻𝗵 𝗵𝘂𝗼̂́𝗻𝗴 “𝗰𝗮̂̀𝗻 𝗯𝗮̣𝗻 đ𝗲̂̉ 𝘁𝗶𝗲̂́𝗽 𝘁𝘂̣𝗰”
Cầm món đồ con yêu thích, giữ lại vài giây, chờ ánh mắt con hướng đến bạn. Khi con nhìn lên (dù chỉ thoáng qua) thì ba mẹ lập tức đáp ứng (đưa đồ, cười, khen…)
✅ 𝟯. 𝗖𝗵𝗼̛𝗶 𝗰𝗮́𝗰 𝘁𝗿𝗼̀ 𝗰𝗼́ 𝘆𝗲̂́𝘂 𝘁𝗼̂́ 𝗰𝗵𝗼̛̀ đ𝗼̛̣𝗶 – 𝗯𝗮̂́𝘁 𝗻𝗴𝗼̛̀
Chơi cùng con trò chơi “ú òa”, “đếm 1-2-3 rồi thổi b**g bóng”, “nói xong mới bật nhạc”… Con sẽ chủ động nhìn bạn để đoán tín hiệu hoặc “xin” bạn chơi tiếp
✅ 𝟰. 𝗗𝘂̀𝗻𝗴 𝗴𝗶𝗼̣𝗻𝗴 𝗻𝗼́𝗶 𝘁𝗵𝘂́ 𝘃𝗶̣ – 𝗯𝗶𝗲̂̉𝘂 𝗰𝗮̉𝗺 𝗸𝗵𝘂𝗼̂𝗻 𝗺𝗮̣̆𝘁 𝗿𝗼̃ 𝗿𝗮̀𝗻𝗴
Nhấn nhá, vui tươi, thay đổi ngữ điệu để khiến con tò mò và nhìn lên. Một cách mình rất hay sử dụng với con là chơi trò “Vuốt ve em thân yêu”. Đầu tiên con sẽ luyện cách nhìn mắt mẹ vì mẹ luôn tươi cười trong trò chơi, sau đó con học được cả cách tương tác tay cùng mẹ.
✅ 𝟱. 𝗞𝗵𝗶 𝗰𝗼𝗻 𝗻𝗵𝗶̀𝗻 – 𝗵𝗮̃𝘆 𝗽𝗵𝗮̉𝗻 𝗵𝗼̂̀𝗶 𝗻𝗴𝗮𝘆 𝗹𝗮̣̂𝗽 𝘁𝘂̛́𝗰
Cười lại, khen: “Con nhìn mẹ giỏi quá nè!” hoặc phản ứng tích cực (ôm, chơi tiếp, đưa món con thích…) để tạo cảm giác mỗi lần nhìn là một trải nghiệm vui vẻ
Ba mẹ hãy kiên trì áp dụng một thời gian để thấy được sự thay đổi ở con nhé!
