11/11/2025
Đánh đắm Thông báo hạm A-mio-đanh-vin, chiến công chói ngời trang sử truyền thống của lực lượng An ninh nhân dân.
Trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược (từ năm 1945 đến năm 1954), dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, lực lượng CAND nói chung và lực lượng An ninh điệp báo, tình báo CAND nói riêng luôn quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc các quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng, khẳng định rõ vai trò, vị trí đặc biệt quan trọng của mình trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; luôn thể hiện rõ bản chất cách mạng trong sáng, mưu trí, dũng cảm, lập nhiều chiến công, thành tích to lớn, xây đắp truyền thống anh hùng vẻ vang; xứng đáng là “thanh bảo kiếm” bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa. Lực lượng điệp báo, tình báo CAND qua các thời kỳ đã đóng góp không nhỏ vào thành tích và truyền thống của CAND Việt Nam, trong đó có chiến công xuất sắc của Tổ Điệp báo mang bí số A13, đánh đắm thông báo hạm A-miô- đanh-vin của Pháp trên biển Sầm Sơn, Thanh Hóa.
Cuối năm 1947, bị thất bại thảm hại trong cuộc “hành quân Thu - Đông” ở chiến khu Việt Bắc, thực dân Pháp thấy không thể kết thúc cuộc chiến tranh bằng một cuộc “hành quân chớp nhoáng”, đánh nhanh, thắng nhanh; chúng đã chuyển hướng chiến lược quân sự, đồng thời tính đến việc sử dụng quân bài Bảo Đại, lập một chính phủ bù nhìn theo “lý tưởng quốc gia”, trao trả độc lập giả hiệu cho Việt Nam.
Ngày 5/6/1948, Hiệp ước Pháp - Việt (Bảo Đại) được ký kết. Thực dân Pháp ra sức mua chuộc, lôi kéo các thế lực phản động ủng hộ chính phủ của Bảo Đại. Thực hiện âm mưu đó, cơ quan tình báo chiến lược Pháp (SEH) ra sức tìm kiếm, mua chuộc những cán bộ kháng chiến “ly khai” về hợp tác với “Chính phủ quốc gia bù nhìn”. Nắm được âm mưu đen tối của địch, Ty Điệp báo Nha Công an Trung ương đã khéo léo “tương kế tựu kế” lần lượt đưa các điệp báo viên: Kim Sơn (bí số A14), Hoàng Đạo (bí số A13) vào hoạt động trong lòng địch. Tổ Điệp báo mang bí số A13 do đồng chí Hoàng Đạo làm Tổ trưởng có nhiệm vụ đi sâu, leo cao trong hàng ngũ địch, thu thập những tin tức chiến lược quan trọng về quân sự và chính trị; đồng thời nếu có điều kiện cần thiết tổ chức ám sát Bảo Đại. Mặc dù địch có nhiều thủ đoạn kiểm tra, thử thách nhưng các điệp viên của ta đã vượt qua và gây được tín nhiệm rất cao trong hàng ngũ chỉ huy cao cấp cơ quan tình báo quân sự, tình báo chiến lược, Bộ Tổng chỉ huy quân viễn chinh Pháp ở Đông Dương, bọn cầm đầu chính phủ bù nhìn, các đảng phái phản động, bọn cầm đầu phản động lợi dụng đạo Thiên Chúa. Bọn cầm đầu các đảng phái phản động tranh giành ảnh hưởng, đảng nào cũng muốn lôi kéo A13 và những người “ly khai kháng chiến” về mình để gây vây cánh và có thêm lực lượng. Tất cả bọn cầm đầu chính phủ bù nhìn và quan thầy của chúng đều đồng ý “hợp tác chặt chẽ với AI3” thủ lĩnh của “tổ chức ly khai kháng chiến” gọi là “Phục Việt cách mạng đảng”, gọi tắt là “Đảng Phục Việt”, một đảng “ma” không có trong thực tế, với một “chiến khu” giả ở vùng núi thuộc huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa.
Với vai trò và uy tín đã tạo được, A13, A14 lần lượt tiếp xúc, hội đàm bí mật với hầu hết bọn chỉ huy cao cấp của cơ quan quân sự, tình báo Pháp, bọn cầm đầu Chính phủ bù nhìn Bảo Đại và bọn cầm đầu các đảng phái phản động. Qua việc tiếp xúc, hội đàm với chúng, tổ điệp báo đã thu được nhiều tin tức tình báo chiến lược quan trọng phục vụ sự chỉ đạo của Đảng đối với cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.
Để tạo thêm sự tin cậy cho bọn cầm đầu cao cấp của Pháp và chính quyền tay sai đối với tổ chức điệp báo A13, Ty điệp báo Nha Công an Trung ương đã bố trí một “chiến khu” giả tại vùng rừng núi thuộc huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa và mở một đại hội “đảng Phục Việt” giả tại “chiến khu”, mời một số tên cầm đầu Việt gian ra thăm. Đinh Xuân Cầu, ủy viên Trung ương Đại Việt quôc dân đảng đã cùng đi với A13, A14 ra “chiến khu” dự đại hội đảng Phục Việt. Khi trở về, Cầu viết một báo cáo tường trình lên Bảo Đại và quan thầy Pháp. Báo cáo này được đánh giá cao, do đó Pháp và Bảo Đại càng tin tưởng và đặt nhiều hy vọng vào “đảng Phục Việt”. Bảo Đại đã phong cho A13 chức “Quốc vụ khanh” và A14 là đại úy “Võ phòng Ngự lâm quân”.
Thực dân Pháp có mưu đồ đánh chiếm vùng tự do Thanh Nghệ Tĩnh từ lâu nhưng chưa có điều kiện thực hiện. Nay có “chiến khu quốc gia” của “đảng Phục Việt” liền chớp lấy thời cơ để thực hiện mưu đồ đó. Trong cuộc “hội đàm” giữa Trung tướng A-lếch-xăng- đơ-ri và thủ lĩnh “đảng Phục Việt”, Hoàng Đạo (tức A13) và việc “giải phóng khu IV”, phía thực dân Pháp thỏa thuận sẽ cung cấp đầy đủ vũ khí, tiền bạc cho “chiến khu quốc gia” của Phục Việt để đảng Phục Việt “đảm nhiệm công cuộc giải phóng khu IV” và Pháp sẽ có vai trò hỗ trợ.
Trước tình hình hết sức phức tạp và nhạy cảm đó, Trung ương có ý kiến chỉ đạo: Không nên gây cho Pháp một ảo tường trong vùng hậu phương của ta lại có một lực lượng ly khai chống lại kháng chiến, như thế sẽ không có lợi về chính trị, ảnh hưởng đến đoàn kết dân tộc, tập trung đánh thắng thực dân Pháp xâm lược. Do đó cần phải kết thúc sớm chuyên án này.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Trung ương, Ty Điệp báo Nha Công an Trung ương chỉ đạo Tổ Điệp báo A13 đánh một đòn mạnh vào mưu đồ đen tối của thực dân Pháp và tay sai để kết thúc chuyên án.
Ngày 26/9/1950, Tổ Điệp báo A13 đã điều được 3 tên cầm đầu đảng phái phản động là Đinh Xuân Cầu, Nguyễn Văn Hưởng (Trung ương Đại Việt) và Nguyễn Quang Minh (Trung ương Quốc dân đảng) ra vùng tự do Thanh Hóa để bắt, khai thác tin tức, tài liệu cần thiết và trừng trị. Đồng thời, quyết định tổ chức đánh đắm Thông báo hạm A-miô-đanh-vin của Pháp, đang neo đậu ở biển Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hóa, chuẩn bị chở vũ khí, đạn dược và nhiều phương tiện hậu cần tiếp viện cho chiến trường Bắc Bộ mà Pháp đang sa lầy.
Sau nhiều lần cân nhắc các phương án đánh địch, nhất là làm thế nào để sử dụng chất nổ, mìn hẹn giờ, kíp mìn, va ly ngụy trang cho khéo léo, che mắt địch khi lên tàu, liệu có qua vòng khám xét không, nhất là phải tìm được người đóng vai “phu nhân Quốc trưởng” “xách va li” lên tàu ra Hà Nội, tất cả A13 phải tiên liệu trước. Khoảng 3 giờ sáng ngày 27/9/1950, Công an Thanh Hóa đã sử dụng 5 thanh niên dân quân khỏe mạnh của xã Quảng Tiến, Sầm Sơn giỏi nghề đi biển, chèo thuyền đưa Tổ điệp báo gồm các đồng chí Hoàng Đạo (AI3), Kim Sơn (A14), Nguyễn Thị Lợi (A16) đóng vai “vợ Quốc vụ khanh Hoàng Đạo” và đồng chí Hải (A15) mang va-li, có chứa 30kg thuốc nổ, lên Thông báo hạm A- miô-đanh-vin để ra Hà Nội. 7h sáng cùng ngày, sau khi bố trí xong va li thuốc nổ, các đồng chí Hoàng Đạo, Kim Sơn và đồng chí Hải đi thuyền trở về. Chị Lợi, với tư cách là “khách quý”, ở lại Thông báo hạm A-miô- đanh-vin tiếp tục hành trình cùng thủy thủ đoàn ra Hà Nội.
Sau 30 phút chạy trên biển, một cột khói đen bốc cao, Thông báo hạm A-miô-đanh-vin bị nổ tung, 200 lính và sĩ quan Pháp (trong đó có 1 trung tá, 2 đại úy, 8 trung úy) cùng hàng tấn vũ khí, quân trang, quân dụng phục vụ cho chiến tranh bị nhấn chìm xuống đáy biển Sầm Sơn, Thanh Hóa. Chị Nguyễn Thị Lợi, chiến sĩ Công an Hà Nội đã anh dũng hy sinh vì sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Chị đã được Chính phủ truy tặng Huân chương Quân công hạng Ba. Năm 1995, Chủ tịch nước đã truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho chị vì đã lập công đặc biệt xuất sắc, trực tiếp đánh đắm Thông báo hạm A-miô-đanh-vin.
Quán triệt sự chỉ đạo của Trung ương Đảng, Tổ Điệp báo mang bí số A13 lập chiến công vang dội, đánh đắm Thông báo hạm A-miô-đanh-vin tại biển Sầm Sơn, Thanh Hóa khi nó đang trên đường vận chuyển vũ khí ra Bắc bộ, có ý nghĩa lịch sử to lớn. Ta không chỉ đập tan âm mưu của thực dân Pháp và can thiệp Mỹ cùng bọn tay sai, hòng đánh chiếm vùng tự do Thanh - Nghệ - Tĩnh, mà còn phá tan âm mưu đen tối của địch định lôi kéo, mua chuộc những người kháng chiến “ly khai” thành lập “chiến khu quốc gia” chống lại kháng chiến. Chiến công này góp phần tạo nên sức mạnh tổng hợp của quân và dân ta trong chiến dịch Biên giới thu đông năm 1950, giành thắng lợi to lớn. Mặt khác, hoạt động của Tổ Điệp báo A13 trong lòng địch cũng đánh dấu một trình độ nghiệp vụ sắc sảo của công tác An ninh, công tác Điệp báo CAND Việt Nam.
Trong cuộc đấu tranh với thực dân Pháp, đế quốc Mỹ và các thế lực thù địch, lực lượng An ninh, Tình báo CAND luôn dựa vào nhân dân, sát cánh cùng các lực lượng vũ trang khác, vừa phát triển lực lượng vừa thực hiện bí mật, đạt hiệu quả cao nhiệm vụ được Đảng giao phó.
://congan.hanoi.gov.vn/lich-su-phat-trien/ky-2-danh-dam-thong-bao-ham-a-mio-danh-9101