10/10/2025
Người khổng lồ tự chìm – Câu chuyện về tàu Stellar Banner
Tàu Stellar Banner là một trong những con tàu vận chuyển quặng sắt khổng lồ nhất thế giới, được gọi là VLOC (Very Large Ore Carrier) – tàu chuyên chở siêu trọng. Con tàu này dài tới 340 mét, rộng 55 mét, được đóng vào năm 2016 tại xưởng Jiangsu Yangzi Xinfu (Trung Quốc) cho công ty vận tải Polaris Shipping của Hàn Quốc. Nhiệm vụ chính của nó là chuyên chở quặng sắt từ Brazil đến châu Á, đặc biệt là cho tập đoàn khai khoáng khổng lồ Vale S.A. Khi đầy tải, tàu có thể mang theo tới 300.660 tấn hàng hóa – tương đương trọng lượng của hơn 2.000 chiếc máy bay chở khách cỡ lớn.
Ngày 24 tháng 2 năm 2020, Stellar Banner rời cảng Ponta da Madeira ở bang Maranhão (Brazil), hướng về cảng Thanh Đảo, Trung Quốc. Trên tàu lúc đó có hơn 275.000 tấn quặng sắt và khoảng 4.000 tấn dầu nhiên liệu. Tuy nhiên, khi đi qua vùng nước phức tạp của cửa sông Amazon, con tàu bất ngờ va phải một bãi cát ngầm không được đánh dấu trên bản đồ hải đồ. Cú va mạnh khiến thân tàu bị hư hại nghiêm trọng, nước biển bắt đầu tràn vào các khoang chứa hàng.
Trước nguy cơ bị chìm ở vùng nước sâu và gây ra thảm họa tràn dầu, thuyền trưởng đã đưa ra một quyết định táo bạo: điều khiển con tàu nặng hàng trăm nghìn tấn lao vào vùng nước nông cách bờ khoảng 100 km. Hành động này đã giúp ngăn chặn dầu và quặng sắt tràn ra biển, đồng thời mua thêm thời gian quý giá cho đội cứu hộ.
Ngay sau đó, chính quyền Brazil, cùng Vale và Polaris Shipping, đã khởi động một chiến dịch cứu hộ quy mô lớn. Trước tiên, toàn bộ nhiên liệu và dầu trên tàu được hút ra an toàn để giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm. Các thợ lặn và robot điều khiển từ xa được triển khai xuống kiểm tra phần thân tàu. Kết quả cho thấy, nhiều khoang hàng đã bị rách nặng, khiến việc sửa chữa là không còn khả thi về mặt kinh tế.
Dù các tàu nhỏ đã được điều đến để bốc dỡ bớt quặng sắt, nhưng tình trạng của Stellar Banner ngày càng tồi tệ hơn. Sau nhiều tháng giám định và xin phép cơ quan môi trường, ngày 12 tháng 6 năm 2020, con tàu khổng lồ đã được chủ động đánh chìm tại vùng biển sâu cách bờ Maranhão khoảng 150 km – một vị trí được chọn kỹ để giảm thiểu tác động sinh thái.
Sự kiện này gây chấn động ngành hàng hải quốc tế. Nó đặt ra nhiều câu hỏi nghiêm túc về độ an toàn của các tàu hạng siêu lớn Valemax khi phải đi qua các vùng nước nông và phức tạp như cửa sông Amazon. Đồng thời, vụ việc cũng khiến nhiều quốc gia xem xét lại quy trình giám sát và bảo dưỡng tàu hàng khổng lồ, nhằm ngăn chặn những thảm họa tương tự trong tương lai.