
22/08/2025
Hôm nay là sinh nhật của Claude Debussy
Achille Claude Debussy (22/8/1862 – 25/3/1918) là một trong những nhà soạn nhạc nổi bật nhất của người Pháp. Ông và M. Ravel là hai đại diện lớn nhất của trường phái Ấn tượng dù chính ông không thừa nhận mình thuộc trường phái này. Dù gọi phong cách nhạc của Debussy là gì thì ông cũng vẫn là một trong những nhà soạn nhạc có ảnh hưởng nhất đầu TK XX, thời gian xuất hiện rất nhiều xu hướng âm nhạc mới. Với người viết bài thì ngôn ngữ âm nhạc của ông không có gì mới so với Chopin nhưng gọn gàng dung dị hơn nhiều mà vẫn giàu chất thơ. Và thật may là trời đã sinh ra C Debussy trước A Schoenberg.
Achille Claude Debussy sinh ra tại St. Germain-en-Laye, gần Paris, Pháp, và là con cả trong số 5 người con của một chủ cửa hàng đồ sứ và bà thợ may. Tuổi thơ và những năm tháng trưởng thành của Claude không mấy lý tưởng. Một số sự kiện mà Debussy không bao giờ hiểu và ông cũng không muốn nói về chúng. Ông đã buộc phải cùng mẹ khi bà đang mang thai và đến nhà dì ruột Cannes để tránh Chiến tranh Pháp-Phổ. Tuy phải trải qua những điều tồi tệ nhưng mọi người đều nhận ra Claude có năng khiếu âm nhạc ngay từ khi còn rất nhỏ. Thật may, tài năng đã được công nhận và Claude được học piano khi lên bảy. Năm 1872 khi mới mười tuổi, Debussy được nhận vào Nhạc viện Paris và học ở đó trong 11 năm. Bà giáo piano Maute của Debussy là học trò của bậc thầy Frédéric Chopin. Trong thời gian ở Nhạc viện, Claude học sáng tác với Ernest Guiraud, học lý thuyết-lịch sử âm nhạc với Louis-Albert Bourgault-Ducoudray, piano với Antoine François Marmontel, organ với César Franck, xướng âm với Albert Lavignac và hòa âm với Émile Durand.
Năm 1880, Tchaikovsky nhận xét về một trong những tác phẩm đầu tiên của Debussy: "Đó là một tác phẩm rất đẹp, nhưng lại quá ngắn. Không có ý tưởng nào được thể hiện đầy đủ, hình thức thì teo tóp khủng khiếp và thiếu sự thống nhất."
Debussy đã nhận được nhiều giải thưởng đáng chú ý bao gồm hai giải thưởng Prix de Rome vào năm 1883 và 1884. Ông đã dùng số tiền giải thưởng để trang trải cho việc học của mình tại Villa de Medici ở Rome và ở lại trong bốn năm. Tại Rome, ông đã gặp Franz Liszt và Giuseppe Verdi và nghe nhạc của Wagner nhiều hơn và Wagner đã tạo cho ông nhiều ấn tượng .
Mãi đến năm 1894 khi 32 tuổi, Debussy mới hoàn thành tác phẩm thực sự đầu tiên để tuyên bố sự độc lập về tư tưởng của mình: Prelude a l'Apres-midi d'un Faune, một tác phẩm có tính sáng tạo cao lấy cảm hứng từ một bài thơ của Stephane Mallarmé. Sau những thành công đầu tiên, Debussy bắt đầu làm việc nghiêm túc với vở opera Pelleas et Melisande (hoàn thành năm 1902) và ba Nocturne cho dàn nhạc (hoàn thành năm 1899). Năm 1903 Debussy bước sang giai đoạn sáng tạo mới với tác phẩm cho dàn nhạc La Mer(Biển), tác phẩm được hoàn thành khi ông nghỉ lại ở Eastbourne và quan sát thấy "biển cư xử theo phép lịch sự của người Anh". Thành công của buổi ra mắt bị trì hoãn từ lâu của vở opera Pelleas et Melisande vào năm 1902 đã khiến Debussy trở thành một người nổi tiếng.
Claude Debussy là một trong những nhà soạn nhạc đầu tiên thách thức cách thức điển hình và truyền thống trong việc sử dụng nhạc cụ thường thấy ở các dàn nhạc. Ông cũng thấy rằng bộ gỗ có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau và ít được sử dụng làm nhạc đệm trong hầu hết các tác phẩm. Ông cũng cho rằng các đoạn cho bộ đồng cũng có thể được sử dụng theo những cách hoàn toàn khác. Với cách nghĩ sáng tạo và thay đổi một số cách sử dụng của các phần khác nhau trong toàn bộ dàn nhạc, ông đã trở nên nổi tiếng với những sáng tạo âm nhạc của mình. Ông đã làm cho mỗi nhạc công cảm thấy họ như một nghệ sĩ độc tấu trong một nhóm hòa tấu.
Những sáng tác cuối cùng của ông, các bản nhạc cho piano Có Màu Đen và Trắng, (1915 En blanc et noir) và Mười hai Etude(1915) đã để lại cho người hâm mộ cảm giác vô cùng tiếc nuối trước sự ra đi của Debussy khi vẫn còn trẻ.
Các sáng tác của Debussy đã được hậu thế đánh giá cao và thường được ví như thơ ca.
Đời tư của Debussy cũng bận rộn như đời sống chuyên môn của ông nhưng không được thành công cho lắm. Khi 18 tuổi, Debussy có mối tình với ca sĩ Marie-Blanche Vasnier kéo dài tám năm. Sau đó, nhạc sĩ trẻ có một mối quan hệ đầy sóng gió với con gái một thợ may ở Lisieux, Gabrielle (‘Gaby’) Dupont. Cùng thời gian này anh lại có quan hệ tình cảm với ca sĩ Thérèse Roger và hai người đã đính hôn. Rồi Debussy lại chia tay Dupont để đến với một trong những người bạn của cô là người mẫu thời trang Rosalie (‘Lilly’) Texier và hai người đã kết hôn vào năm 1899. Rồi Debussy phát hiện ra vợ mình không thông minh lắm và hiểu biết của cô về âm nhạc, niềm đam mê lớn nhất của ông, cũng rất sơ sài. Rồi họ cũng chia tay khi ông biết cô không thể sinh con.
Năm 1908, Debussy kết hôn với ca sĩ Emma Bardac sau khi họ có đứa con gái duy nhất Claude-Emma. Bardac là vợ của chủ ngân hàng người Paris Sigismond Bardac và từng là tình nhân của Gabriel Faure. Debussy và Emma được chính con trai của Bardac, một học sinh của ông, giới thiệu với nhau và họ đã ngoại tình trong khi Debussy đã kết hôn với Texier.
Trong các lý thuyết âm nhạc và bài học cuộc sống của mình, Debussy được ghi nhận với nhiều câu trích dẫn đáng chú ý. Đây là một số câu:
Tôi yêu âm nhạc một cách say mê. Và vì tôi yêu nó nên tôi cố gắng giải phóng nó khỏi những truyền thống cằn cỗi đang bóp nghẹt nó.
Trong opera người ta ca hát quá nhiều.
Âm nhạc là số học của âm thanh cũng như quang học là hình học của ánh sáng.
Âm nhạc là sự thể hiện sự chuyển động của nước, sự nô đùa của những đường cong được mô tả bởi những làn gió biến đổi.
Âm nhạc là khoảng lặng giữa các nốt nhạc.
Debussy đã dành những năm cuối đời để viết các bài phê bình, sáng tác nhạc và đi du lịch quốc tế để biểu diễn các tác phẩm của chính mình. Debussy và Maurice Ravel được coi là hai bậc thầy của phong cách ấn tượng nhưng chính Debussy lại không thừa nhận khái niệm này.
Debussy qua đời đầy bi thương khi mới 55 tuổi vào năm 1918 vì ung thư trực tràng. Trong thời gian điều trị, ông đã trải qua một trong những ca phẫu thuật cắt bỏ hậu môn đầu tiên của lịch sử y học. Cũng thật bi thương khi Claude-Emma con gái của ông chỉ sống lâu hơn người cha nổi tiếng của mình khoảng một năm. Cô qua đời vì bệnh bạch hầu do bị bác sĩ điều trị không đúng phương pháp. Claude Debussy được yên nghỉ tại nghĩa trang Passy, Paris, cùng vợ và con gái ở bên.
(Trịnh Minh Cường tổng hợp từ claudedebussy.org và classicfm)
Nhạc của Debussy chơi bằng guitar rất hợp: https://open.spotify.com/album/3e4f3SZExnQ2lpGEBttKfZ
22/8/2025
Trịnh Cường guitarist
ChromaDuo · Album · 2016 · 19 songs