29/06/2025
垃圾 là một từ rất thú vị và rất đáng nghiên cứu. Người Bắc Kinh ban đầu chỉ sử dụng từ 髒土để chỉ rác. Sau này, từ 垃圾 mới được du nhập vào miên Bắc từ miền Nam Trung Quốc, đặc biệt là từ những khu vực sử dụng tiếng Ngô như Chiết Giang và Thượng Hải.
📚Lịch sử và nguồn gốc của từ 垃圾:
- Từ 垃圾bắt nguồn từ những nơi sử dụng tiếng Ngô, ngoài cách viết 垃圾 ra, còn có nhiều cách viết khác nhau như 拉颯、垃伋、拉撒、拉雜、邋遢、勒瑟、拉西、擸𢶍、搕𢶍、惡索、齷索、恶
惡瑣v.v. Trong đó 垃圾là cách viết hay gặp nhất và đã trở thành cách viết phổ biến, còn về nguồn gốc của cách viết rốt cuộc thì chưa có đáp án.
- Sở dĩ có nhiều cách viết xuất hiện là do phát âm của các khu vực và các triều đại đều khác nhau, dẫn đến việc người dân chọn các chữ Hán có phát âm tương tự để biểu đạt cùng một ý nghĩa.
📚Phát âm và sự thay đổi:
- Trong nhiều phương ngữ miền Nam, "垃圾" thường được phát âm là "lèsè" hoặc gần giống như "lèsè" . Một số học giả nghiên cứu phát âm cổ đại cho biết ”lèsè” có thể là một phát âm dạng cổ xưa hơn.
- Khi từ này được du nhập vào miền Bắc, phát âm "lājī" mới xuất hiện, gây ra nhiều tranh cãi về nguồn gốc và sự đúng đắn của nó. có người cho rằng “lājī” là vì người miền bắc TQ đọc sai nhiều mới xuất hiện, cũng có người cho rằng “lājī” là phát âm được xuất hiện một cách tự nhiên trong quá trình biến đổi ngôn ngữ. Có một số nơi đọc 垃圾 là “lāsī” và “lāxī”, phát âm “lājī” có thể diễn biến từ 2 âm kia.
- Năm 1947, trong 《國語辭典》（từ điểm Quốc ngữ）, phát âm 垃圾 được ghi là "lèsè". Tuy nhiên, đến năm 1953, bản in đầu tiên của《新華字典》（tự điển Tân Hoa） đổi "lèsè" thành "lājī", nhưng《漢語詞典》（từ điển Hán Ngữ）bản 1962 lại ghi là “lèsè”, điều này cho thấy ngày xưa TQ tồn tại vấn đề không thống nhất phát âm, về sau các từ điển TQ mới lấy “lājī” làm chuẩn.
-Từ điển Đài Loan được biên soạn dụa trên 《國語辭典》bản 1947, còn Trung Quốc là dựa trên 《新華字典》bản 1953, đây là nguyên nhân quy phạm ngôn ngữ 2 bên không hề hoàn toàn giống nhau.
📚Sự khác biệt giữa Trung Quốc và Đài Loan:
- Ở Đài Loan, từ trước đến giờ "lèsè" đều là cách đọc đúng . Người Đài ban đầu không hiểu phát âm "lājī" của người Trung Quốc.
- Sau này, do giao lưu văn hóa của 2 bên, âm "lājī" cũng được người Đài mình biết đến và trở thành ngôn ngữ giới trẻ, giới trẻ có lúc sẽ dùng "lājī" để chửi người ta là rác.Nhưng phần lớn người Đài Loan vẫn sử dụng "lèsè".
📚 Lời cuối:
- Đài Loan và Trung Quốc có nhiều từ phát âm khác nhau, điều này chủ yếu xuất phát từ việc hai nơi lấy các chuẩn ngữ âm khác nhau từ các sách cổ cũng như sự phát triển độc lập của ngôn ngữ qua thời gian.
- Không có phát âm nào là tuyệt đối đúng hay sai, mà chỉ là sự khác biệt do bối cảnh lịch sử và văn hóa, ở Đài Laon vẫn tồn tại rất nhiều phát âm ngày xưa của Trung, các bạn nếu có hứng thú nghiên cứu ngôn ngữ thì đừng bỏ qua tiếng Trung Đài Loan nhé!
Cre:李旻哲
-------------------------
🔥Tiếng Trung Cô Dung🔥
🪁Ngược gió bay cao - 💁♀️Vượt khó thành tài
☎Hotline: 092 2232329
🏭Địa chỉ: Trung tâm kiến thức Việt, Tương Chúc, Ngũ Hiệp, Thanh Trì, Hà Nội
