26/08/2025
Trong truyền thống Phật Giáo, khi hành thiền ở các thiền viện, hành giả tại gia thường thọ trì Bát Quan Trai Giới (8 giới).
Đây là hình thức “xuất gia một ngày” – sống đời sống gần như của một vị Tu sĩ, nhằm hỗ trợ cho việc tu tập thiền và thanh lọc thân tâm.
I. Bát Quan Trai Giới (tức 8 giới căn bản) bao gồm những gì?
1. Không sát sinh
Tránh giết hại mọi loài hữu tình, từ côn trùng đến con người.
Mục đích: Nuôi dưỡng tâm từ bi, không gây ác nghiệp, giữ tâm an lạc.
2. Không trộm cắp
Không lấy của không cho, dù nhỏ nhặt.
Mục đích: Nuôi dưỡng tâm liêm chính, buông bỏ tham dục, sống thanh tịnh.
3. Không hành dâm
Khác với Ngũ giới chỉ cấm tà dâm, trong Bát giới thì tránh hoàn toàn mọi hành vi tình dục, kể cả thủ dâm.
Mục đích: Giữ thân tâm trong sạch, tránh nhiễm ô dục lạc, dễ phát triển định lực.
4. Không nói dối
Không nói lời sai sự thật, không nói lời đâm thọc, ác khẩu, phù phiếm.
Mục đích: Giữ tâm ngay thẳng, tạo niềm tin nơi người, không gieo khẩu nghiệp.
5. Không uống rượu và các chất gây say nghiện
Bao gồm rượu, bia, ma túy, thuốc lá (trong nhiều thiền viện cũng cấm).
Mục đích: Giữ tâm tỉnh táo, sáng suốt để hành thiền.
6. Không ăn phi thời (tức chỉ ăn sáng và trưa trước 12h trưa, hoặc chỉ ăn ngày 1 bữa trước 12h trưa)
Chỉ ăn trong khoảng từ rạng sáng đến giữa trưa; sau giờ ngọ (12h trưa) không ăn.
Mục đích: Bớt nặng thân xác, giảm dính mắc vị giác, dành thời gian và năng lượng cho thiền tập.
7. Không ca hát, múa, xem múa hát, trang điểm, xức nước hoa, dầu thơm
Tránh mọi hình thức làm đẹp và giải trí, không dùng trang sức, mỹ phẩm.
Mục đích: Xa lìa sự phóng tâm, tránh nuôi dưỡng ngã mạn, tập sống giản dị, hướng nội.
8. Không nằm ngồi trên giường cao rộng sang trọng
Chỉ dùng chỗ nằm đơn giản, vừa đủ.
Mục đích: Tập hạnh khiêm cung, không buông lung hưởng thụ, giúp chánh niệm dễ phát triển.
II. Giới thiệu & Ý nghĩa của Bát Quan Trai Giới
Bát Quan Trai Giới là một sự nâng cao từ Ngũ Giới. Nếu Ngũ Giới giúp đời sống cư sĩ trong sạch thì Bát Giới giúp đưa thân tâm gần với đời sống tu sĩ, tạm rời xa các dục lạc trần gian.
Các thiền viện khuyến khích hành giả giữ 8 giới để tạo môi trường lý tưởng cho việc hành thiền.
III. Mục đích của việc giữ 8 giới
1. Thanh lọc thân và khẩu nghiệp, làm nền tảng cho tâm được an tịnh.
2. Giảm bớt sự dính mắc vào ngũ dục (tài, sắc, danh, thực, thùy).
4. Hỗ trợ định lực: Thân khẩu thanh tịnh → tâm dễ an trú → định phát sinh.
Tạo môi trường như xuất gia một ngày: giúp hành giả nếm trải hương vị giải thoát, thấy rõ vô thường, khổ, vô ngã.
👉 Vì sao phải giữ 8 giới?
Bởi vì giới là nền tảng cho Định và Tuệ. Nếu không giữ giới nghiêm túc, tâm sẽ bị dao động bởi hối hận, tội lỗi, hoặc vướng vào dục lạc → rất khó phát triển chánh niệm và trí tuệ trong thiền. Do đó, Bát Quan Trai Giới chính là bước đầu tiên, vững chắc để hành thiền có kết quả.
