21/08/2024
1. Các loại Trà mộc Thái Nguyên
"Trà mộc" Thái Nguyên được hiểu là sản phẩm trà được nuôi trồng, chăm bón, thu hái và chế biến hoàn toàn tự nhiên. Không hương liệu, không hóa chất. Hiện nay có 5 loại trà xanh Thái Nguyên phổ biến. Cụ thể:
1.1: Trà búp)
Trà Búp là loại trà được hái nguyên 1 búp chè xanh tươi bao gồm 1 đọt (nõn) trà ở trên cùng và 2 hoặc 3 lá non liền kề phía dưới để làm trà.
Trà Búp là một trong những loại trà nổi tiếng bậc nhất của VN nói chung và tại Thái Nguyên nói riêng. Chính sản phẩm này đã giúp cho tiếng tăm của chè Thái Nguyên phủ sóng và trở thành một trong các tỉnh xuất khẩu trà lớn nhất cả nước. Được lựa chọn từ những búp trà ngon nhất tại vùng chè Thái Nguyên, qua bàn tay thủ công của các nghệ nhân để có thể cho ra được những sản phẩm có đầy đủ hương thơm nồng, sắc trà trong trẻo, vị đượm thuần khiết nổi tiếng bậc nhất.
Các loại trà Búp:
a, Trà Bắc Thái Nguyên
Trà Bắc Thái Nguyên ở tỉnh Thái Nguyên. Nơi đây có nhiều vùng trà với sản lượng và năng suất cao như: Tân Cương, Đại Từ, Đồng Hỷ, Phú Lương. Vùng trà Tân Cương lại được đánh giá là ngon nhất. Được ưu ái bởi thiên nhiên, cùng với bàn tay chăm sóc, chế biến của con người, cây trà ở vùng Tân Cương sinh trưởng và phát triển rất tốt bởi vậy trà ở vùng này thơm ngon hơn hẳn trà của những nơi khác.
b, Trà Xanh truyền thống
Trà xanh là thức uống quen thuộc của người Việt từ bao đời nay. Và khi nhắc đến trà xanh thì không trà nơi nào có thể so sánh được với hương vị trà xanh truyền thống Thái Nguyên. Quả không quá khi nói trà xanh Thái Nguyên là đệ nhất danh trà.
Một hương vị truyền thống của người Việt không thể không nhắc đến Trà Xanh truyền thống Thái Nguyên. Hiểu được tinh hoa văn hóa ẩm thực Việt thông qua thức uống trà xanh, vì thế mà Trà Xanh truyền thống Thái Nguyên đem lại hương vị cổ xưa, truyền thống cho người thưởng thức.
c, Trà Tân Cương đặc sản
Nhắc đến trà Tân Cương đặc sản là nói đến "khu vực địa lý Tân Cương" gồm 3 xã: Tân Cương, Phúc Xuân, Phúc Trìu. Nơi đây mùa hè không quá nóng rát do bên trên thì được dãy Tam Đảo bao quanh, phía dưới là dòng hồ Núi Cốc duy trì độ ẩm và cung cấp nguồn nước tự nhiên. Các nhà khoa học cũng đã nghiên cứu chất đất và khẳng định mức độ phù hợp cao đối với cây chè phát triển. Cùng với kinh nghiệm gắn bó với cây chè qua nhiều thế hệ… Tất cả Thiên thời - địa lợi - nhân hòa nơi đây góp phần gây dựng, duy trì và phát triển Trà Tân Cương đặc sản ngày càng ngon hơn, an toàn và chất lượng hơn.
1.2: Trà móc câu
Trà Móc Câu những búp trà non của những cây trà. Búp trà được hái theo nguyên tắc 1 tôm, 2 lá non liền kề. Sau khi được chế biến có hình dạng xoăn sợi, cánh trà nhỏ, giòn và có đuôi móc lên như lưỡi câu do vậy mà loại trà này được gọi là trà móc câu.
Các loại trà móc câu:
a, Trà móc câu đặc biệt
Trà Móc câu đặc biệt được thu hái tại các cùng trà ngon thuộc địa lý Thái Nguyên theo quy chuẩn 1 tôm 2 lá. Thành phẩm trà khô sẽ có hình dáng cong cong như móc câu, các sợi trà nhỏ đều, màu đen khi nhìn gần và ánh xanh khi nhìn nghiêng. Trà móc câu đặc biệt mang hương thơm cốm đặc trưng, vị trà chát dịu và hậu ngọt sau khi thưởng thức.
b, Trà Tân Cương cao cấp
Trà móc câu là tên gọi theo ngoại hình của dòng trà Thái Nguyên cao cấp: được thu hái từ những búp trà non theo quy chuẩn "1 tôm 2 lá, 1 cá 2 chìa" để sau khi chế biến sẽ có hình dạng giống như Móc Câu.
1.3: Trà nõn tôm
Trà Nõn Tôm là những búp trà được hái theo tiêu chuẩn 1 tôm 1 lá (1 đinh non mới nhú và 1 nõn non ngay kề bên dưới).
Trà Nõn Tôm được xem là một nhóm trà cao cấp của đất Thái Nguyên. Để có được loại trà nõn tôm tốt nhất cũng cần phải có sự chăm bón, kiểm soát nghiêm ngặt và bàn tay thủ công khéo léo của các nghệ nhân. Chính vì được làm chỉ từ lá trà non nên cánh trà nõn tôm rất mỏng và nhỏ. Hương vị thì cũng ngon hơn rất nhiều loại trà bình thường.
Hiện nay có 3 dòng trà Tôm - Nõn Tân Cương phổ biến. Đó là:
a, Trà tôm cánh hạc
Chè Cánh Hạc chính là loại sản phẩm chè một tôm 1 Nõn non. Gọi dễ hiểu là khi thu hái, người nông dân chỉ lấy phần có 1 lá non đang ôm lấy phần tôm chè, mang về sao suốt, lên hương. Và thành phẩm theo tiêu chuẩn xưa sẽ có hình dạng như chim hạc sải cánh.
b, Trà nõn hảo hạng
Trà nõn hảo hạng được quý khách hàng trong và ngoài nước yêu thích, lượng tiêu thụ nhiều trong những năm gần đây. Sản phẩm được tuyển chọn từ những vườn chè tươi, thu hái theo quy chuẩn 1 đinh, 1 nõn non, qua bàn tay của những người nghệ nhân vùng Tân Cương – Thái Nguyên.
c, Trà nõn tôm thượng hạng
Chè nõn tôm thượng hạng là thành phẩm từ những nõn chè tươi non nhất trên búp trà, lựa chọn theo tiêu chuẩn thổ nhưỡng phù hợp cao. Đặc biệt giống chè phải là chè trung du cổ nơi thổ nhưỡng Tân Cương, cây chè có tuổi đời lâu năm, quá trình thu hái phải chọn lọc khu vực chè ngon nhất để chăm bón hữu cơ đặc biệt, thu hái và sản xuất không xuất hiện sai sót để tạo ra những cánh trà xoăn mỏng đều nhau, hương thơm, vị trà và sắc nước chuẩn "Thượng phẩm trà Tân Cương cổ".
1.4: Nhất đinh trà
Trà Đinh (hay còn gọi là chè đinh) là phẩm trà cao cấp nhất khi thu hái tất cả mọi loại trà. Đinh ở đây chính là phần búp non nhất của lá trà. Phần búp này chính là cánh trà đang khép, cánh trà tròn và dài như cây đinh nên được gọi là trà đinh.
Trà Đinh là loại trà thượng lưu nhất trong tất cả các loại. Trước đây loại trà này chỉ được dành cho tầng lớp quý tộc, quan lại, vua chúa thời xưa do tính chất đắt đỏ và sự thực hiện công phu của nó.
Ngày nay trà Đinh vẫn được coi là sản vật trà ngon nhất đất Thái Nguyên; Tuy rằng sản phẩm Nhất đinh trà hiện nay không còn quá khan hiếm nhưng thực chất để hội tụ đủ yếu tố để tạo ra được vị trà thơm hảo hạng rất ít (Chất đất, khí hậu, giống trà, chăm bón quy chuẩn, nghệ nhân chế biến, đóng gói bảo quản…)
Các dòng trà đinh Tân Cương Thái Nguyên chuẩn:
a, Trà đinh ngọc
Chè Đinh Ngọc là loại chè Thái Nguyên xứng danh nhất phẩm trà, bởi nguyên liệu làm ra nó là những đinh trà non trên những đồi trà được tuyển chọn. Sáng sớm là thời điểm đọt trà ngon nhất và tươi nhất. Để có được 1kg chè đinh phải cần 10kg nõn trà non.
b, Trà đinh tiến quan
Sở dĩ được gọi là trà Đinh tiến quan vì từ khi người ta biết đến dòng trà Đinh đến nay. Dòng trà này chủ yếu chỉ được dùng cho quan lại, con vua cháu chúa. Cho đến hiện tại, dòng trà đinh cao cấp của Thuận Trà cũng chủ yếu được giới ban ngành quan chức của tỉnh Thái Nguyên, các quý vị đại biểu, du khách nước ngoài lựa chọn tin tưởng và sử dụng lâu dài.
c, Trà đinh tiến vua
Trà Đinh Tiến Vua - Vật phẩm quý giá và đắt đỏ nhất, đứng đầu trong các dòng trà của đất trà Tân Cương Thái Nguyên. Nếu như nói từ xưa Trà Đinh Ngọc dành cho tầng lớp quý tộc, Trà Đinh Tiến Quan dành cho tầng lớp quan lại, thì Trà Đinh Tiến Vua chỉ được dành cho Vua hay là những người đứng đầu của một đất nước.
1.5. Trà Tấm
Trà Tấm là dòng trà khá đặc biệt, không phải bởi vì mang dư âm vinh quang xưa như trà tôm cánh hạc, hay độ khan hiếm đắt đỏ như trà Đinh. Mà bởi vì trà Tấm vốn không được làm ra 1 cách chủ định mà vẫn tồn tại, không đắt mà lại ngon. Ngoại trừ trà cám vụn và trà tấm thường. Có 2 dòng trà Tấm phổ biến rất được ưa chuộng, đó là:
• Trà tấm nõn: phần gãy vụn của ngọn trà từ trà nõn tôm
• Trà Tấm đinh: trà gãy vụn trong quá trình sản xuất trà đinh
2. Các dòng trà Tân Cương Thái Nguyên ướp hương nổi tiếng
Không biết tự bao giờ. Những nghệ nhân Việt Nam ta đã biết kết hợp giữa cái đậm đà của dòng trà cao cấp Tân Cương với những hương thơm rất riêng mà tự nhiên đã ban tặng. Từ những "thiên cổ đệ nhất trà" như trà Sen bách diệp Tây Hồ, Hay trà hương bưởi tháng 3 đầy sức sống mùa xuân… Tất cả tạo nên thức uống thơm ngon, đậm đà, hòa quyện nhưng cũng rất riêng của danh trà đất Việt
2.1: Trà sen Bách diệp Tây Hồ
Nhắc đến các dòng trà ướp hương của người Việt, thì trà sen luôn là đỉnh cao của nghệ thuật ướp trà hoa truyền thống. Sản phẩm này rất được ưa thích trên thị trường bởi sự gần gũi mà quen thuộc của hương sen.
2.2: Trà ướp hương bưởi
Trà ướp hoa bưởi cũng là dòng trà ướp hoa truyền thống phổ biến của người Việt, mang một hương thơm nồng nàn quyến rũ cho mùa xuân. Vì vậy khi thưởng thức trà mang đến cho người thưởng nhiều xúc cảm khác nhau.
2.3: Trà ướp hoa nhài
Trà hoa nhài mang lại hương vị vô cùng cuốn hút và ngọt ngào, tinh tế. Dòng trà khá phổ biến không chỉ ở Việt Nam mà ở các quốc gia có nền văn hóa trà lâu đời, tuy nhiên trà hoa nhài Việt có những điểm độc đáo và khác biệt. Khác biệt từ cách uống đến loại trà được chọn để ướp, ở nhiều quốc gia khác thì trà ướp hoa nhài thường là các dòng trà đã lên men, còn thói quen của người Việt đó là dùng trà xanh để ướp.
2.4: Trà ướp hoa sói
Hoa sói có màu vàng nhạt nhỏ li ti và thường được gọi là Chu lan hoa. Đây là dòng cây thân thảo và nhiều cành nhánh, lá của hoa sói giống như lá trà xanh nhưng bản to hơn và màu lá nhạt hơn cùng răng cưa xung quanh.
2.5: Trà ướp hoa mộc
Trà hoa mộc là loại trà ướp hương tự nhiên đắt đỏ chỉ sau trà sen. Hoa mộc ra hoa rải rác quanh năm nhưng chủ yếu vào mùa thu. Lúc này cũng là thời điểm mà người ta làm trà ướp hoa mộc.
2.6: Trà ướp hoa ngâu
Hoa ngâu cũng là dòng hoa được trồng khá phổ biến ở Việt Nam. Loại hoa này có khả năng chịu nắng tốt nên thường được trồng làm cảnh, trồng ở công viên, hai bên đường đi. Đây cũng là loài hoa mà dân gian liên tưởng để ngợi ca lòng chung thủy, sắt son của con người.
