11/05/2022
Giới chức tỉnh Khánh Hòa cho hầu đồng ‘lố lăng’ ở Tháp Bà Po Inâ Nâgar
Trên mạng xã hội đang lan truyền video clip ghi lại cảnh một nhóm giúp việc người Bắc nhảy múa theo nhạc điện tử tại Tháp Po Inâ Nâgar, TP Nha Trang khiến dư luận phẫn nộ.
Theo báo Tuổi Trẻ ngày 10/5, người đăng video clip cho biết, anh ta quay cảnh này vào chiều ngày 5/5.
“Cá nhân tôi thấy các hầu đồng nhảy múa trước tháp như thế này là khá phản cảm, làm mất đi vẻ cổ kính, uy nghiêm của tháp Chăm, chưa kể đây là một di tích lịch sử. Tôi thích các nhạc công và vũ công người Chăm nhảy ở phía sau tháp, họ biểu diễn nghệ thuật và rất văn minh ”, người đăng clip trên cho biết.
Bà Nguyễn Thị Thúy Hằng, Trưởng Ban quản lý Di tích Tháp Bà Po Inâ Nâgar, thừa nhận cách đây vài ngày có một nhóm khách ngoài Bắc vào hát chầu văn và hầu đồng. Họ đã làm việc với BQT trước đây.
“Năm nào cũng có vài đoàn vào, họ liên hệ với Ban quản lý để dâng lễ Mẫu, và Ban quản lý cũng tạo điều kiện để họ thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu. Tuy nhiên, đây là điểm du lịch nên điều hòa âm thanh là không được dùng loa quá to, điện sẽ có người phục, không phát tài. Những cô hầu gái miền Bắc có trang sức, trang phục riêng, thời gian chỉ từ một đến hai tiếng ”, chị Hằng cho biết.
Nói với báo Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Tuấn Dũng, phó giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích tỉnh Khánh Hòa, giải thích thêm tại khu di tích Tháp Bà ngoài lễ hội Tháp Bà được tổ chức từ ngày 20 đến 23 tháng Ba âm lịch. Năm nào Ban quản lý di tích cũng có lúc “tạo điều kiện” cho các đoàn khách đến dâng hương, hát chầu văn, nhưng không phải ngày nào cũng có.
Biện minh cho vấn đề này, ông Lê Văn Hòa, Phó Giám đốc Sở Văn hóa – Thể thao tỉnh Khánh Hòa cho biết, Thiên Y A Na là nữ thần được người Kinh và người Chăm thờ cúng nên ngoài múa hầu bóng của người Chăm. còn có hầu đồng và múa hầu bóng của người Kinh theo đạo Mẫu.
“Việc múa dâng Mẹ đã có quy định riêng. Hầu đồng, múa bóng chỉ diễn ra trong ba ngày, nhưng ngày thường người ta cho múa ở đó ”, ông Hòa an ủi.
Tuy nhiên, theo nhà nghiên cứu Nguyễn Tứ Hải, nguyên Phó Giám đốc Nhà hát Nghệ thuật Truyền thống Khánh Hòa, cả người Kinh và người Chăm đều có tục thờ Mẫu. Nếu người Chăm có các cô gái múa bóng để dâng lên nữ thần thì người Kinh cũng hát chầu văn, hầu đồng, múa bóng từ phương bắc mang về cho mẹ. Tuy nhiên, hiện nay đã có rất nhiều vụ “lừa đảo”, vì vật chất và vì bao thế hệ tập tục thờ Mẫu mất gốc văn hóa, trong đó có sự thiếu đầu tư và quản lý của các cơ quan chức năng.
Bày tỏ trên báo Tuổi Trẻ,
Còn độc giả phản ứng trên báo tuổi trẻ viết:
anhhaophilos than phiền: “Quê tôi ở Nha Trang, trước đây theo quan sát của tôi thì người dân ở đây không phổ biến nghi lễ cúng hầu đồng. Người Việt ở đây cũng thờ ông. Thánh Mẫu Thiên Y A Na, tiếp nối tín ngưỡng của người Chăm và cùng với người Chăm tôn thờ Bà là Mẹ đất nước và thực hiện lễ Bà hàng năm, chưa từng thấy người Việt nào đưa hầu gái lên tháp Bà. Cần phải hiểu đúng ý nghĩa của sự can thiệp, tôi đề nghị nên chấn chỉnh vấn đề này ”.
Đông Phương: “Tôi chưa bao giờ thấy hầu đồng ở khu di tích, người ta chỉ thực hiện nghi lễ hầu đồng ở các miếu thờ Mẫu thôi. Và tôi cũng chưa từng thấy ai đưa nhạc điện tử vào phần lễ của các lễ hội cũng như đồng. Đừng để tự do tôn giáo bị biến thái. “
Ngọc Anh: Đề nghị Sở Văn hóa sở tại và chính quyền địa phương xử lý những người liên quan. Tháp bà Ponaga không phải là nơi để hầu đồng.
Trung: Mê tín dị đoan, thật sự không hiểu nổi với thời đại 4.0.
Da NangHầu đồng là đặc sản phía Bắc, có liên quan gì tới văn hóa Chăm đâu mà đem vô tới tận nơi trang nghiêm của tín ngưỡng của người Chăm để diễn. Thật là phản cảm.
dang van loi: Văn hóa luôn gắn với không gian sinh tồn và các điều kiện về kinh tế - xã hội, vì lẽ đó nó có tính bản sắc. Đưa cái này đắp vào cái kia như vậy thì phản văn hóa.
tho nguyen: Bộ và Sở nên xử lý. Tin ngưỡng phải phù hợp truyền thống văn hóa theo địa phương chứ đừng để mượn danh làm sai lệch và biến tướng.
nguyễn minh Hằng: từ xưa nay Nha Trang không có việc này. Cần chấn chỉnh ngay tình trạng tự do quá trớn tại Tháp Bà.