03/10/2025
𝗠𝗲̣ 𝗸𝗵𝗼̂𝗻𝗴 𝗰𝗼́ 𝘁𝗵𝘂̛𝗼̛𝗻𝗴 𝗰𝗼𝗻.....
Nghe quen không Ba Mẹ, đây hẳn là câu nói mà một ngày phụ huynh chúng ta nghe cũng đôi ba lần, mỗi khi các mầm non tương lai giận dỗi hén.
Cùng phân tích về "sơ đồ tâm lý" của bé và trao đổi "chiến thuật" trong tình huống này nha Ba Mẹ ơi. Xem đến cuối bài để xem Mẹ đã làm gì khi SaRi nói "Mẹ không thương Con" nha 😊😊
Vì sao trẻ hay nói: “Mẹ không thương con”
- Thử thách tình cảm: Trẻ nhỏ, nhất là bé nhạy cảm như Siri, đôi khi chưa phân biệt rõ giữa tình yêu thương và sự đáp ứng nhu cầu ngay lập tức. Khi Mẹ từ chối một món đồ, một yêu cầu, bé dễ hiểu lầm rằng “Mẹ không thương con”.
- Cách biểu đạt cảm xúc tiêu cực: Bé chưa đủ vốn từ để nói “Con buồn, con thất vọng” nên dùng câu “Mẹ không thương con” để diễn đạt cảm giác hụt hẫng, tức giận. Với Sara và Siri thì Mẹ nghĩ không phải là 2 bạn chưa đủ vốn từ, mà là cái câu nói này là cách nhanh gọn nhất, không cần động não suy nghĩ diễn đạt ra làm sao khi mình đang giận Mẹ.
Đó, chỉ đơn giản là các bé đang hiểu và xem đây là 1 ngôn ngữ diễn đạt cảm xúc thôi nè.
- Tìm kiếm sự chú ý và trấn an, Câu nói này là “chiêu” để xem Mẹ phản ứng thế nào. Nếu Mẹ ôm ấp, dỗ dành ngay, bé sẽ củng cố niềm tin rằng nói vậy sẽ được chú ý nhiều hơn.
Những phản ứng thường thấy nhưng chưa phù hợp lắm của Ba Mẹ, cùng xem thử mình có trong list này ko nha Ba Mẹ 😅😅
- Phản bác hoặc tranh cãi: Sao lại nói vậy, Mẹ thương con chứ......=>khiến bé cảm thấy không được công nhận cảm xúc, dễ phản ứng mạnh hơn. Vì mục đích chính của câu nói này nằm việc: con đang rất giận và buồn đây nè Ba Mẹ ơi........
- Giận dữ hoặc trách mắng: Con mà nói vậy nữa là Mẹ buồn đó!” – khiến bé cảm thấy tội lỗi, nhưng không học được cách diễn đạt cảm xúc đúng. Thậm chí còn những câu mạnh hơn nữa như là: ai cho phép con nói vậy, mẹ cấm con nói vậy, con có biết là Mẹ đã vất vả như nào.... rồi giờ con nói vậy.....(kiểu kể ra công lao và so sánh hơn thua với các bé 😅😅)
- Chiều theo yêu cầu để chứng minh thương: Ví dụ bé đòi kẹo, Mẹ đưa ngay để con không nói “Mẹ không thương” nữa. Điều này vô tình dạy bé cách “dùng câu nói” để đạt được mong muốn.
Cách xử lý đúng & hiệu quả là như nào nè, mình tóm lượt sơ sơ cơ bản cùng Ba Mẹ hén:
- Thừa nhận cảm xúc của bé trước: Mẹ nghe con nói vậy, chắc con đang giận lắm vì Mẹ không cho con … đúng không?
Đại loại là việc công nhận cảm xúc giúp bé cảm thấy được lắng nghe, giúp bé ở lại cuộc giao tiếp với Ba Mẹ chứ ko bùng nổ trong cơn giận
- Tách tình thương ra khỏi hành vi: Mẹ luôn thương con, nhưng chuyện này thì Mẹ không đồng ý/không thể cho con.
Như vậy, bé học được rằng tình yêu thương của ba mẹ là ổn định, không phụ thuộc vào việc thỏa mãn yêu cầu.
- Dạy con diễn đạt đúng cảm xúc: Khi bé nói “Mẹ không thương con”, Mẹ có thể gợi ý: Con có thể nói: Mẹ ơi, con buồn vì Mẹ không cho con kẹo. Việc này dần giúp con thay thế câu “Mẹ không thương” bằng ngôn ngữ cảm xúc phù hợp.
Và cái này quan trọng nè, Ba Mẹ nhớ Giữ bình tĩnh và kiên định, Đừng vội chứng minh bằng hành động (ôm hôn, mua đồ ngay lập tức), thay vào đó có thể nhẹ nhàng ôm con sau khi con đã bớt giận, để bé hiểu tình thương luôn ở đó, chỉ là nhu cầu kia chưa được đáp ứng.
Mẹ hay giao tiếp với Sara và Siri: mẹ biết Sari buồn, giận Mẹ. Nhưng Mẹ sẽ không trả lời con vì câu nói của con là câu nói không đúng.....
Sau đó Mẹ im lặng, và 2 bạn tự điều chỉnh lại câu nói đúng: con muốn cái này mà Mẹ ko cho.....
Rồi sau đó Mẹ mới tiếp lời giải thích. Mẹ chỉ giải thích và trò chuyện tiếp khi 2 bạn đã điều chỉnh lại được câu nói phù hợp, còn nếu chưa thì Mẹ không trao đổi vấn đề đó nữa, và giúp 2 bạn vượt qua cảm xúc bùng nổ lúc đó thôi.
Cũng là mô tiếp cơ bản nè, Mẹ công nhận cảm xúc trước: Khi mình nói “Mẹ biết con buồn, giận Mẹ”, là Mẹ đang gửi thông điệp cho con rằng: “Cảm xúc của con là có thật, Mẹ thấy và Mẹ hiểu”. Đây là bước nền cực kỳ quan trọng vì 2 nhỏ SaRi sẽ bắt đầu dịu lại, cảm thấy được thấu hiểu thay vì bị phủ nhận.
Đặt ranh giới với câu nói không đúng:
Mẹ tách bạch rất rõ: cảm xúc của con là được chào đón, nhưng cách con diễn đạt (Mẹ không thương con) là không chính xác và không được khuyến khích. Điều này dạy con rằng: cảm xúc thì được chấp nhận, nhưng lời nói thì cần đúng mực.
Vì SaRi là 2 bạn nhỏ đã có sự trưởng thành về ngôn từ và có cách diễn đạt tốt, chỉ là 2 bạn chưa làm chủ đc cảm xúc bản thân nên nói mẹ ko thương
Sử dụng sự im lặng tích cực:
Sau khi nhắc, Mẹ không tranh luận, không phản bác, mà chọn im lặng để con có khoảng trống tự suy nghĩ. Đây là cách rất hay để giúp trẻ rèn năng lực tự điều chỉnh ngôn từ. Với Sara và Siri – vốn đã có vốn từ tốt – cách này phát huy rất hiệu quả.
Khuyến khích sự sửa sai từ phía con:
Khi SaRi tự đổi sang câu đúng (“Con muốn cái này mà Mẹ không cho”), đó là lúc 2 ẻm học được rằng: cách diễn đạt quyết định việc người khác lắng nghe mình thế nào. Đây là kỹ năng xã hội cực kỳ giá trị cho sau này.
Giải thích sau khi con đã sửa câu: chị Mẹ chỉ tiếp tục cuộc hội thoại khi 2 ẻm đã dùng ngôn từ phù hợp. Điều này dạy SaRi biết rằng: muốn được lắng nghe, con cần tôn trọng người đối thoại. Đây chính là sự kết hợp giữa tình yêu thương và kỷ luật tích cực.
Cách giao tiếp của chị Mẹ đã và đang hỗ trợ SaRi như thế nào trong hành trình lớn lên mỗi ngày?
- Giúp con tự chịu trách nhiệm về lời nói thay vì Mẹ phải sửa hộ.
- Dạy con kỹ năng làm chủ ngôn từ – một bước tiến lớn so với việc chỉ làm chủ cảm xúc.
- Truyền thông điệp rõ ràng: Tình thương của Mẹ luôn có, nhưng không đồng nghĩa với việc con muốn gì cũng được.
- Rèn sự tự điều chỉnh – kỹ năng quan trọng nhất để Sara và Siri trưởng thành.
Một vài lưu ý nhỏ:
Khi im lặng, nhớ giữ nét mặt bình tĩnh, không giận dỗi. Vì nếu im lặng với sắc thái bực bội, con sẽ cảm nhận thành “Mẹ giận con, Mẹ bỏ rơi con”.
Có thể thêm bước khen nhẹ khi con sửa câu:
“À, con nói như vậy thì Mẹ hiểu ngay rồi nè. Con giỏi lắm, biết diễn đạt cảm xúc đúng rồi.”
→ điều này củng cố hành vi tốt.
Tóm lại là như này nha Ba Mẹ ơi:
Thừa nhận cảm xúc
Đặt giới hạn rõ ràng
Tạo cơ hội cho con sửa sai
Tiếp nhận và phản hồi khi con điều chỉnh
Vậy nha, cùng làm những ông bố bà mẹ hạnh phúc nhé ạ 😍
