29/09/2025
Cạo gió từ lâu đã trở thành phương pháp dân gian quen thuộc mỗi khi mệt mỏi, cảm lạnh, nhức đầu hay đau nhức cơ thể. Không chỉ mang tính truyền thống, nhiều nghiên cứu cho thấy cạo gió có cơ sở khoa học nhất định khi tác động đến cơ, mạch máu và thần kinh, giúp người bệnh thấy dễ chịu và hồi phục tốt hơn.
Tác dụng của cạo gió
- Giãn cơ, giảm đau: Động tác chà xát cùng với tác dụng ấm nóng của tinh dầu giúp giãn cơ, giãn mạch, giảm co thắt và đau nhức.
- Tác động thần kinh: Hương tinh dầu qua da và khứu giác tạo cảm giác dễ chịu, thư giãn thần kinh.
- Yếu tố tâm lý: Việc được người thân chăm sóc, cạo gió còn giúp người bệnh cảm thấy được quan tâm, thêm hưng phấn tinh thần.
Trong y học cổ truyền, cạo gió được xem là kích thích hệ thống kinh bàng quang (chạy dọc hai bên cột sống) – có tác dụng điều hòa khí huyết, nâng cao chính khí, trục tà khí, tăng cường hoạt động của lục phủ ngũ tạng.
Cách cạo gió cơ bản
- Từ giữa trán ra 2 bên thái dương (3 lần).
- Dọc 2 bên sống mũi (3 lần).
- Từ thái dương xuống 2 bên cổ (3 lần).
- Từ gáy dọc cột sống lưng (9 lần).
- Từ gáy ra đỉnh vai (3 lần).
- Chà xát lòng bàn tay, bàn chân.
Lưu ý khi cạo gió
- Nên thực hiện trong phòng kín gió, giữ ấm sau khi cạo.
- Không dùng vật sắc cạnh dễ gây trầy xước, nhiễm trùng. Có thể dùng củ gừng cắt lát, vừa an toàn vừa tận dụng tinh dầu gừng nóng ấm.
- Tránh dùng dầu có tinh dầu bạc hà (menthol) vì dễ gây cảm giác lạnh sau khi bay hơi.
- Không cần cạo đến mức bầm đỏ.
- Sau khi cạo nên uống nước ấm, ăn cháo hành giải cảm.
Khi nào nên cạo gió?
- Cảm lạnh, cảm gió, cảm nắng.
- Sốt, đau đầu, nhức mỏi cơ.
- Đau bụng nhẹ, rối loạn tiêu hóa thoáng qua.
Một số kỹ thuật ứng dụng:
- Sốt nóng, nhức đầu: Cạo từ cổ xuống vai, tạo đường chéo.
- Ho: Cạo dọc lưng và trước ngực.
- Đau bụng, nôn ói: Cạo dọc lưng, ngực và chi.
- Đau nhức tay chân: Cạo trực tiếp tại vùng đau.
Dụng cụ hỗ trợ
- Gừng tươi (cắt lát, giã nhỏ, kết hợp tóc rối hoặc rượu).
- Lá trầu không, lá đu đủ, ngải cứu rang nóng.
- Dầu gió, đồng xu hoặc thìa inox.
Chống chỉ định
Không nên cạo gió cho:
- Phụ nữ mang thai.
- Trẻ nhỏ.
- Người có bệnh ngoài da, tiêu chảy nhiều, đổ mồ hôi quá mức.
👉 Lời khuyên: Cạo gió chỉ hữu ích trong những trường hợp cảm mạo nhẹ, nhức mỏi cơ thể. Nếu có bệnh lý nền (cao huyết áp, viêm xoang, tim mạch...) hoặc triệu chứng kéo dài, người bệnh cần đi khám để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
Nguồn: BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ - Chuyên gia Y học cổ truyền