Xóm đa ngữ

21/07/2025

‼️ Mời họp mặt cộng đồng thiện chí tình nguyện vì thành phố đáng sống tại Thành phố Hồ Chí Minh

⏰ 09:00-10:30 27/07/2025
👇

15/07/2025

ĐÓNG GÓP CỦA DỊCH THUẬT TRONG HÀNH TRÌNH PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG TOÀN CẦU

Nói về ngôn ngữ, hay cụ thể hơn là ngành biên, phiên dịch thuật, nó không đơn thuần là một dịch vụ chuyển đổi từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác mà còn là cầu nối văn hóa: đưa tiếng nói quốc gia vươn tầm quốc tế, và đưa thông tin quốc tế đến gần hơn với mọi nhà.

Trên toàn cầu, 17 mục tiêu Phát triển Bền vững - SDG trong Chương trình Nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững đã được thông qua, sử dụng bộ 169 chỉ tiêu toàn cầu. Tại Việt Nam, các mục tiêu này đã được chuyển thành 115 mục tiêu SDG của Việt Nam (VSDG) trong “Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững”.

Thực tế, Việt Nam đang nhận được đánh giá cao từ quốc tế về nỗ lực thực hiện các SDGs. Trên phương diện so sánh, theo xếp hạng toàn cầu về chỉ số SDGs công bố 2024, nước ta xếp thứ 54/166 quốc gia được xếp hạng, con số này đang cải thiện qua từng năm. Trong khu vực Đông và Nam Á, Việt Nam chỉ xếp sau Thái Lan, cho thấy quốc tế đánh giá rất tích cực về thành tựu của Việt Nam trong thực hiện SDGs.

Đóng góp vào tiến trình đi đến bền vững của quốc gia, nhân loại, ngành biên phiên dịch đóng một vai trò không thể thiếu khi là một cầu nối, thúc đẩy tiến trình diễn ra nhanh và hiệu quả hơn khi đảm nhận một số nhiệm vụ:

Dịch các tài liệu về chính sách phúc lợi xã hội, bảo vệ quyền lợi lao động, bảo vệ môi trường.

Phiên dịch trong các hội nghị, cuộc họp quốc tế.

Hỗ trợ giao tiếp giữa chính quyền và các tổ chức phi chính phủ trong các hoạt động phát triển xã hội.

Giúp lan tỏa thông điệp về các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, bình đẳng giới, xóa đói giảm nghèo.

Tóm gọn lại, việc nỗ lực đạt được mục tiêu SDGs càng ngày càng phổ biến, nhất là đối với một quốc gia đang phát triển và cố gắng hòa nhập quốc tế như Việt Nam. Để đạt được mục tiêu đó, ngôn ngữ là một yếu tố không thể thiếu và sẽ ngày càng trở nên quan trọng hơn nữa trên toàn cầu.

✍️ Gigkol Vietnam

11/07/2025

Môi trường hỗ trợ tư duy song ngữ thuận tự nhiên sẽ ngăn chặn và đảo ngược xu hướng vong bản ngôn ngữ quốc gia trong kỷ nguyên vươn mình.

Góc nhìn
KHI CÁC ĐÔ THỊ VIỆT NAM ĐỀU MANG TÊN NGOẠI...

Sau khi đánh đuổi thực dân Pháp ở miền Bắc, chúng ta đã xây dựng rất nhiều khu tập thể như Văn Chương, Kim Liên, Giảng Võ. Rồi khi đất nước thống nhất, sau năm 1975, chúng ta lại có thêm những Thành Công, Thanh Xuân. Những khu đô thị mới nhưng tên gọi vẫn phảng phất tên làng, tên xóm.

Cách đặt tên này vẫn còn tiếp tục khi Hà Nội bắt đầu xây dựng những khu chung cư hiện đại. Thành phố tiếp tục lại có khu đô thị Linh Đàm, khu đô thị Mỹ Đình. Nhưng cách đặt tên như thế đã nhanh chóng được thay bằng những tên gọi rất kêu. Một trong những khu đầu tiên là Ciputra thập niên 90 thế kỷ trước. Còn giờ thì kể không hết, nhớ không xuể, bên cạnh những khu đô thị, những tòa nhà mang tiếng Tây cũng nhiều không kể xiết. Sự thay đổi trong cách đặt tên các khu đô thị và tòa nhà ở Hà Nội (và ở rất nhiều địa phương khác) là một bằng chứng rõ ràng cho thấy sự phát triển không ngừng của thành phố, đi kèm với những ảnh hưởng và xu hướng văn hóa mới mẻ. Nó là sự pha trộn giữa truyền thống và hiện đại, giữa bản sắc địa phương và hội nhập quốc tế. Nó cũng cho thấy sự ảnh hưởng mạnh mẽ của văn hóa phương Tây trong kiến trúc, lối sống và quan niệm về không gian sống hiện đại.

Tôi không còn nhớ lần đầu tiên được nghe bài ca Đàn chim Việt ở đâu, lúc nào nhưng chắc là ngày bé. Giai điệu du dương và đặc biệt là những địa danh mang tên dòng sông ngọn núi mà tôi chưa từng được đặt chân lên đã tạo ra cảm giác hùng vĩ, mênh mang lạ thường. Giờ đã đi được một chặng nửa cuộc đời, sau bao nhiêu năm, mới thấm thía và hiểu một phần nào ý tứ sâu xa của Văn Cao. Bài hát vẫn mang một âm hưởng phong vị tiền chiến nhưng nó không còn cái buồn vui nhỏ bé của Bến xuân năm nào. Bài ca không có một động từ nào gọi phải vùng lên phải chiến đấu, phải hi sinh, phải đấu tranh cho sự toàn vẹn lãnh thổ thống nhất đất nước.
Bí ẩn của những địa danh chính là những nốt trầm sâu lắng nhất của bài hát. Đàn chim Việt được Văn Cao sáng tác cổ vũ cho phong trào Việt Minh. Giờ đây cố đô năm nào đã thành Thủ đô. Đàn chim giang hồ thỏa sức bay khắp ba miền Bắc Trung Nam. Chỉ vẻn vẹn 132 từ nhưng tới tám lần những tên địa danh xuất hiện trong bài hát những địa danh như Bắc Sơn, Thái Nguyên, sông Gấm, núi đồi Yên Thế chưa từng xuất hiện trong bài Bến xuân. Nói vậy để thấy rằng những địa danh này đưa vào bài thơ bài ca là hoàn toàn có chủ ý...Về nơi hoàng hôn Thái Nguyên tung hoành
Từ Bắc Sơn kia thời tung cánh
Tới đây chim thấy lòng ngập ngừng
Nhớ ai trên mấy đồi Yên Thế
Kìa nước xa xa sông Gấm còn mịt mùng ngoài bến xuân...
Nghịch lý xảy ra khi đất nước độc lập và đang giàu có hơn xưa rất rất nhiều lần, nhiều khu đô thị mới mọc lên khang trang hiện đại mang hình hài và tên gọi Âu Mỹ. Những cái tên “Tây” thường gắn liền với hình ảnh sang trọng, hiện đại, cao cấp và tiện nghi. Các chủ đầu tư sử dụng những tên gọi này như một chiến lược tiếp thị để thu hút khách hàng có thu nhập cao, những người ưa chuộng lối sống tiện nghi, đẳng cấp quốc tế.

Đành rằng, những kiến trúc đó là đỉnh cao của nhân loại, là thành tựu văn minh của loài người. Những Khải hoàn môn ở Paris, những cổng chào ở Berlin, những đài phun nước ở Venice... đó là những chặng đường mà nhân loại đã đi qua và nó cũng không liên quan gì đến văn hóa của chúng ta. Với tên gọi lạ hoắc để người quê phải đọc méo cả mồm, những khu đô thị Âu Mỹ ấy ngày một nhiều. Đi trên đất Việt thân yêu, từ miền ngược đến biển xuôi từ Bắc chí Nam, đâu đâu cũng thấy.

Không chỉ là kiểu cách kiến trúc, không chỉ là tên gọi khu đô thị mà ngay cả hình ảnh nhân vật xuất hiện hình quảng cáo cho các không gian đô thị đó cũng là người nước ngoài (không Âu Mỹ thì cũng phải Hàn Quốc, Mã Lai). Có bao giờ ta tự hỏi từ bao giờ chúng ta kinh rẻ tiếng Việt để chạy theo tâm lý vọng ngoại. Mặc dù mang lại sự hiện đại, nhưng việc lạm dụng tên nước ngoài đôi khi cũng khiến một số người cảm thấy có sự đứt gãy với bản sắc văn hóa truyền thống, mất đi sự gần gũi, thân thuộc mà những cái tên cũ mang lại.

Chúng ta từng có những quy định cấm quảng cáo sử dụng tiếng nước ngoài và có những chế tài xử phạt. Nhưng tại sao chúng ta lại cho phép sử dụng tràn lan tên gọi các khu đô thị sử dụng tiếng Anh như vậy. Việc các khu đô thị mang tên gọi và kiến trúc "Tây hóa", cùng với hình ảnh người mẫu nước ngoài tràn ngập trên các bảng quảng cáo, thực sự đặt ra câu hỏi về bản sắc văn hóa và tinh thần dân tộc trong quá trình phát triển. Dù chúng ta không thể phủ nhận những tiến bộ và chuẩn mực quốc tế mà các công trình này mang lại, nhưng việc lạm dụng hoặc coi nhẹ những giá trị truyền thống có thể dẫn đến những hệ lụy nhất định.

Mất đi sự gần gũi, thân thuộc, những cái tên xa lạ, khó đọc, cùng với kiến trúc không hòa hợp với cảnh quan và văn hóa địa phương, có thể khiến người dân, đặc biệt là những người lớn tuổi hoặc ở vùng nông thôn, cảm thấy lạc lõng trên chính mảnh đất của mình. Khái niệm “vô gia cư văn hóa” (cultural homelessness) – thường được dùng trong tâm lý học – mô tả trạng thái khi một cá nhân không cảm thấy gắn bó sâu sắc với bất kỳ nền văn hóa nào, dù đó là văn hóa gốc (nơi sinh ra, văn hóa của gia đình) hay văn hóa hiện tại (nơi sinh sống, học tập, di cư đến).

Ở Việt Nam, hiện tượng này ngày càng trở nên rõ nét trong một bộ phận giới trẻ lớn lên giữa làn sóng toàn cầu hóa – những người ngày càng lơ lửng về mặt căn tính, không còn điểm tựa rõ ràng vào không gian văn hóa nơi mình sinh sống. Khi mọi thứ đều hướng ngoại, từ tên gọi đến hình ảnh, có thể vô hình trung làm giảm đi niềm tự hào về tiếng Việt, về con người và văn hóa Việt Nam. Điều này có thể ảnh hưởng đến thế hệ trẻ trong việc định hình giá trị và căn tính dân tộc.

Từ bài viết của họa sĩ, nhà nghiên cứu Trần Hậu Yên Thế. báo Người đô thị

05/07/2025

"Sài Gòn", tên gốc là Bến Nghé tại khu vực có diện tích tương đương, vẫn là "hạt báu của Á Đông" theo tư duy đa ngữ của người Việt Nam, nay là một phường tại trung tâm tài chính quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Sài Gòn-"HÒN NGỌC VIỄN ĐÔNG"?
(Thấy mấy thằng lưu manh hí hửng vì từ nay có phường Sài Gòn - mà tôi ủng hộ cách đặt này vì lưu giữ được lịch sử và đúng tầm vóc nhỏ của nó; đám trí thức nửa mùa thì tiếc nuối vì … Sài Gòn nay bé quá, nên chia sẻ phân tích của cụ Thiên Lý để mọi người có thêm tư liệu, cũng như hiểu thêm về trình độ của một số người).

Ngày 30-6-2025, biển tên Phường Sài Gòn đã được treo lên tại số 45-47 Lê Duẩn, nơi trước đây là Trụ sở UBND quận 1 -TP. Hồ Chí Minh.

Khi Nhà nước chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả nhằm đáp ứng yêu cầu của giai đoạn phát triển mới, địa giới hành chính của Thành phố Hồ Chí Minh được mở rộng, bao gồm cả Bình Dương, Bà Rịa-Vũng Tàu. Hai chữ Sài Gòn được giữ lại để thành tên của một phường nằm ở khu vực trung tâm Thành phố.

Rồi thì lại có mấy anh nhà thơ, nhà văn nửa mùa khóc thương cho cái mà họ gọi là Sài Gòn - "Hòn ngọc Viễn đông"- bị mất tên. Những gì gọi là hồn cốt của Sài Gòn thì vẫn còn đó, có mất đi đâu?

"Hòn ngọc Viễn đông" là gì?

"Hòn ngọc Viễn Đông" là một mỹ từ mà thực dân Anh, Pháp, từ hơn một thế kỷ trước, đặt cho một số thuộc địa của họ. Không chỉ mỗi Sài Gòn mới được gọi bằng cụm từ này. Danh hiệu Hòn ngọc Viễn Đông còn được dùng để gọi Hương Cảng, Thượng Hải, Phnom Penh, Singapor, Manila, Sri Lanka, đảo Java, Birobijan và Harbin …
Ở xứ ta, ban đầu, người Pháp dùng mỹ từ này để gọi chung xứ Đông dương thuộc địa (Việt Nam, Lào, Căm pu chia). Người Pháp cũng dùng "Hòn ngọc Viễn Đông" để chỉ Sài Gòn, mặc dù so với một số các "Hòn ngọc" khác thì Sài Gòn thời đó còn kém xa về mọi mặt.

Danh hiệu "Hòn ngọc Viễn Đông" được dịch từ cụm từ tiếng Anh là "Pearl of the Far East", hoặc từ tiếng Pháp là "La Perle de l'Extrême-Orient", trong đó hai chữ "Viễn Đông" có nghĩa là "phương Đông xa xôi".

Người Pháp gọi Sài Gòn là "Hòn ngọc Viễn Đông" để làm gì?

Về mặt văn bản, lần đầu tiên Sài Gòn được gắn vào cụm từ La Perle de l’Extrême-Orient, (dẫu còn ở thì tương lai và kèm theo điều kiện), có lẽ là vào năm 1881. Tờ báo Pháp L’Avenir diplomatique (Tương lai ngoại giao) ra ngày 7-4-1881, dẫn lại từ bài diễn văn của Jules Blancsubé, thị trưởng đầu tiên của Sài Gòn, trong đó có đoạn hứa hẹn trước cử tọa Hiệp hội Hàng hải và Thuộc địa Pháp rằng: Khi hệ thống giao thông đường thủy và đường sắt Đông Dương được hoàn thiện, thì: "... tous les produits de la Peninsule et de la Chine afflueront a Saigon, qui sera alors veritablement la perle de l'Extrême-Orient".
Dịch: ("...tất cả các sản phẩm của Bán đảo và Trung Quốc sẽ chảy vào Sài Gòn, nơi sẽ thực sự trở thành hòn ngọc trai của Viễn Đông”).

Có thể thấy, ông Blancsubé dùng mỹ từ "Hòn ngọc Viễn Đông" với mục đích "kêu gọi đầu tư". Cụ thể là kêu gọi Hiệp hội Hàng hải và Thuộc địa Pháp đầu tư xây dựng hệ thống giao thông thủy và đường sắt Đông Dương.

Sau này, ngoài mục đích "kêu gọi đầu tư" thì "Hòn ngọc Viễn Đông" có lẽ còn dùng để tuyên truyền về mặt chính trị, hay để tuyển viên chức người Pháp, (không thiếu những kẻ du thủ du thực ở chính quốc sang xứ Annam để trở thành quan lớn), hoặc để quảng bá, lôi kéo khách người Âu sang du lịch, thám hiểm và săn bắn ... Ngoại vi Sài Gòn lúc bấy giờ còn nhiều rừng và thú hoang, có cả thú dữ. Để ý rằng Huy hiệu biểu trưng cho Sài Gòn, do Hội đồng thành phố duyệt năm 1870, có khắc hai con cọp và hình ảnh cây cỏ đặc trưng cho vùng sông nước Sài Gòn.

Quy mô "Hòn ngọc Viễn Đông" có lớn không?

Mặc dù được người Pháp gọi một cách hoành tráng là "Hòn ngọc Viễn Đông", nhưng theo quy hoạch năm 1865 của người Pháp, thì Sài Gòn chỉ rộng khoảng 3 km², gồm 24 đường phố với các công sở và dinh thự cho người Pháp. Phần còn lại thì vẫn còn rất hoang vu.
Như đã nói, xung quanh Sài Gòn lúc bấy giờ còn nhiều rừng và thú dữ và huy hiệu biểu trưng của Sài Gòn còn thể hiện cảnh sông nước, hình hai con cọp và những cây cỏ hoang sơ. Vì thể việc Sài Gòn được người Pháp gọi là "Viên ngọc Viễn đông", vốn có thể là do chính vẻ đẹp và sự độc đáo từ thiên nhiên hoang dã của cả vùng, chứ không phải biểu thị cho sự phồn hoa, thịnh vượng trên diện tích 3 km² kia.

Nhà nghiên cứu Sơn Nam trong “Bến Nghé xưa” cho biết: mãi đến năm 1914 chợ Bến Thành mới hoàn thành và “trước mặt còn ao vũng sình lầy". Chỗ cái ao ấy, người Pháp gọi là ao Boresse, còn người Việt phiên âm là ao Bồ rệt, sau chỗ này trở thành công viên Quách Thị Trang và bây giờ là Nhà ga ngầm Trung tâm tuyến Metro Bến Thành- Suối Tiên.

Tại sao "Hòn ngọc Viễn Đông"lại bé thế?

Đơn giản là vì những người chủ trương xây dựng "Hòn ngọc Viễn Đông" không đủ tiền. Dinh Xã Tây, bộ mặt công quyền của "Hòn ngọc Viễn Đông", khởi công năm 1873 nhưng 15 năm sau (1898) mới có tiền để xây dựng và mãi năm 1909 mới xong.

Hệ thống đường sắt Đông Dương, dự án mang tính tiền đề để "Sài Gòn thực sự trở thành viên ngọc của Viễn Đông" như lời "kêu gọi đầu tư" của Blancsubé năm 1881, đến năm 1897 mới được Hội đồng Đông Dương thông qua và mãi tới năm 1908 mới xây dựng xong. Để có tiền thực hiện dự án đường sắt này, Toàn quyền Paul Doumer đã phải phát hành công trái vay 200 triệu Franc và trả trong vòng 75 năm. Riêng tuyến Đà Nẵng-Nha Trang-Sài Gòn, gần bốn chục năm sau (tháng 10 năm 1936) mới hoàn thành.

Để kiếm ra tiền, thì từ năm 1881, người Pháp đã mở Nhà máy chế biến thuốc phiện (Manufacture d'Opium) ở ngay trong khu vực quy hoạch "Hòn ngọc Viễn Đông". Thuốc phiện từ đây được bán ra khắp Đông Dương, riêng năm 1914 lợi nhuận vọt lên cao, chiếm đến 36,9% ngân sách Đông Dương. Ngày nay vẫn còn di tích cái cổng nhà máy này ở số 74 đường Hai Bà Trưng.

Nhưng vẫn không đủ. Biện pháp khả dĩ nhất của Toàn quyền Doumer là tăng thuế. Đại úy Fernand Bernard, sĩ quan phụ tá của Doumer, trong cuốn Đông Dương - Những sai lầm và nguy hiểm (L’ Indo-Chine. Erreurs et dangers, NXB Charpentier, 1902), viết rằng: “Vào năm 1897, chỉ trong vài tuần lễ, một cơn mưa đá thực sự đổ xuống. Tăng thuế thân và thuế địa ốc, thuế của những người không đăng ký, thuế đăng ký sắc phong của các quan, thuế diêm, thuế quế, thuế giấy có đóng dấu, thuế muối, rượu, thuyền trên sông, giấy phép đốn gỗ, thuế thuốc lào, thuế cau, thuế củi, thậm chí cả thuế rơm thuế rạ để lợp những cái lều thảm hại nhất...”.

Khai thác thuộc địa, thu đủ các thứ thuế một cách cực kỳ tàn ác, cộng thêm sản xuất rồi bán và ép người dân Annam phải tiêu thụ rượu và thuốc phiện để tăng nguồn thu, nhưng người Pháp vẫn thiếu tiền. Đánh nhau với Đức 1914-1918 (Thế chiến I) , người Pháp phải moi thêm tiền dân đen Annam bằng cách vận động, bán trái phiếu “Rồng Nam phun bạc, đánh đổ Đức tặc”.

Đánh nhau với Việt Minh 1954, người Pháp cũng hết tiền, phải nhờ nước Mỹ trả giúp 80% chiến phí. Cho nên, tận đến ngày thua Việt Minh và tháo chạy về nước (1954), thì cái gọi là "Hòn ngọc Viễn đông" của nước Đại Pháp cũng vẫn chỉ loanh quanh trong phạm vi 3 km² (nay là một góc phường Sài Gòn) mà thôi.

TẠI SAO CỤ PHẠM QUỲNH KHÔNG GỌI SÀI GÒN LÀ “HÒN NGỌC VIỄN ĐÔNG”?

Ở trên, đã đặt ra và trả lời các câu hỏi Hòn ngọc Viễn đông là gì, mục đích của người Pháp khi gọi Sài Gòn là Hòn ngọc Viễn Đông, quy mô của nó ra sao và vì sao lại có quy mô đó.

Tiếp theo dưới đây là phần tiếp theo của bài viết trước.
Và, vẫn muốn "gửi gắm" đến các anh chị thơ văn nửa mùa ở Sài Gòn đang khóc thương cho cái gọi là "Hòn ngọc Viễn đông"- Sài Gòn thời Tây - giờ chỉ còn là tên của một phường.

"Hòn ngọc" của ai?

Dĩ nhiên "Hòn ngọc Viễn Đông", nếu thực sự có, thì nó là của người Pháp, chứ không thể là của người Việt. Xem Wiki là biết: Học giả Vương Hồng Sển cho rằng “danh xưng "Hòn ngọc Viễn Đông" do quan chức thực dân Pháp đặt ra để chỉ nơi ăn chơi của họ, người Việt chẳng được thụ hưởng gì mà còn phải chịu sự bóc lột để người Pháp duy trì sự xa xỉ đó”. Và:"Nó hoàn toàn không phải là "hòn ngọc" với thợ thuyền người Việt ở xưởng đóng tàu Ba Son, cu li bốc vác ở cảng Sài Gòn, phu xe kéo và đông đảo người dân bản xứ mang trên mình bản án kiếp nô lệ, kẻ mất nước. Để phục vụ cho hòn ngọc ấy, cả một xã hội Sài Gòn trở thành thuộc địa, phải cung phụng cho Pháp mà nhiều địa danh còn được giữ đến tận bây giờ: Xóm Củi, Xóm Than, Xóm Dầu, Xóm Bàu Sen (gần đồn Cây Mai), Xóm Giá (làm giá đậu xanh gần cầu Cây Gõ), xóm Lò Bún (gần giếng Hộ Tùng), Xóm Ụ Ghe, Xóm Rẫy Cái, Xóm Cây Cui...".

Còn nhà báo Henry Kamn (New York Times) nhận xét: Sài Gòn không phải chỉ có sự lãng mạn như cái tên "Hòn ngọc Viễn Đông" mà người Pháp đặt cho nó; đại đa số người Việt Nam và người Hoa sống tại đây phải lao động cực nhọc vượt xa đồng lương rẻ mạt họ được nhận để tạo nên sự lãng mạn của thành phố. Sự phô trương chỉ tập trung vào đời sống của giới thượng lưu: Thực dân Pháp, người ngoại quốc, giới quý tộc Việt Nam.

Ai có thể gọi Sài Gòn là Hòn ngọc Viễn Đông?

Như đã nói, cụm từ tiếng Pháp "La Perle de l'Extrême-Orient" dịch chính xác ra tiếng Việt là "Viên ngọc trai miền Viễn Đông", trong đó Viễn Đông có nghĩa là phương Đông xa xôi.

Từ năm 1918, cụ Phạm Quỳnh, trong tác phẩm Một tháng ở Nam Kỳ (in trong cuốn Mười ngày ở Huế, nhà xuất bản Văn học xuất bản năm 2001), đã không dịch một cách "thông thường" như vậy. Cụ viết: “Người ta thường gọi Sài Gòn là cái “hạt báu của Á Đông” (la perle de l’Extrême- Orient)".

Học giả Phạm Quỳnh là người viết báo, dịch sách, diễn thuyết bằng tiếng Pháp, 16 tuổi đã vào làm ở Viện Viễn Đông bác cổ với người Pháp. Cụ lại thông thạo cả chữ Hán. Thế mà cụ dứt khoát không dịch "la perle de l’Extrême- Orient" thành "Hòn ngọc Viễn đông". Cụ lại dịch là “hạt báu của Á Đông”.

Tại sao vậy? Vì cụ rất có ý thức là người Việt Nam thì không thể nói như người Tây. Và phải nói thêm, ở điểm này thì cụ Phạm đã cực kỳ tinh tế và chuẩn xác. Vì đối với đám thực dân hay khách du người Âu, thì Sài Gòn đúng là phương Đông xa xôi thật. Tương quan về vị trí địa lý giữa châu Âu và Sài Gòn thì đúng là như thế. Chúng ở phía Tây lại nên được ta gọi là thằng Tây, khoai tây, hành tây, đồng hồ tây, chó tây và bây giờ vẫn có Tây ba lô.

Còn đối với người Việt Nam, và nhất là các anh chị người Sài Gòn, lại mang danh là người có tý chữ, mà lại tự gọi nơi chôn rau cắt rốn của mình là phương Đông xa xôi, thì... chỉ có thể gọi là...
***
Thôi, ai muốn gọi chúng là gì thì gọi, nếu để tôi gọi sợ nhiều người lại trách rằng xúc phạm thú cưng…

05/07/2025

Tuyển thành viên thiện chí đồng hành cùng hệ thống giao lưu ngôn ngữ toàn quốc


👇

02/07/2025

Miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ mầm non đến hết trung học phổ thông công lập trên phạm vi cả nước từ tháng 9/2025 trở đi.

01/07/2025

🍀🕊️

🇻🇳 Thủ tướng: Quốc tế hóa bản sắc văn hóa dân tộc và dân tộc hóa tinh hoa văn hóa thế giới

29/06/2025

💥 HỘI THẢO DU HỌC HÀN QUỐC NĂM 2025💥

⏰ Thời gian & địa điểm:
• Hà Nội: 05/07/2025 (8:00 - 17:00, Nghỉ trưa 12:00 - 13:00)
• Hồ Chí Minh: 06/07/2025 (8:00 - 17:00, Nghỉ trưa 12:00 - 13:00)

👉 Đối tượng: học sinh THPT, sinh viên, người đi làm có quan tâm đến du học Hàn Quốc tất cả các bậc học cao đẳng, đại học, cao học nhé

💥Nhiều hoạt động thú vị khi đến với Hội thảo:
• Tư vấn 1:1 từ các chuyên viên phụ trách tuyển sinh của 11 trường Đại học Hàn Quốc.
• Hướng dẫn quy trình apply, xin học bổng, xin visa du học.
• Bốc thăm các phần quà hấp dẫn.
• Chia sẻ offline thông tin thực tế từ các du học sinh đang học tập tại Hàn Quốc.
• Cơ hội nhận học bổng lên đến 15.000.000 VND cho 100 sinh viên đăng kí sớm nhất.

29/06/2025

Theo góc nhìn tư duy song ngữ, thẩm mĩ trình bày thông thường và luật định liên quan về bảng hiệu thì có lẽ nên sửa lại như sau để làm mẫu cho các phường/xã/đặc khu khác (yêu cầu đơn vị thi công có trách nhiệm sửa miễn phí)

- Tên gọi đơn vị hành chánh (ĐVHC) để một bên với chiều cao bằng tổng các dòng chữ mô tả ĐVHC ở bên còn lại

- Mô tả ĐVHC (có thể rút gọn hơn, với cỡ chữ nhỏ hơn tên gọi ĐVHC) canh đều một bên, xếp theo thứ tự từ trái quá phải, từ trên xuống dưới (tối đa hai dòng), tiếng Việt trước (có thể bằng hoặc lớn hơn tiếng Anh), tiếng Anh sau, đảm bảo mỗi mô tả ĐVHC ở cùng một dòng hoặc ngắt dòng hợp lí.

Như vậy sẽ làm nổi bật tên gọi ĐVHC (quan trọng nhất) trong khi vẫn đảm bảo thẩm mĩ trình bày, tôn trọng luật định liên quan về bảng hiệu và thể hiện được vị thế thành phố đa văn hóa hàng đầu hướng tới trung tâm kinh tế tài chính quốc tế tại Việt Nam và Đông Nam Á.

Nếu bạn có gợi ý khác, vui lòng trao đổi trong phần bình luận.

📸 tuoitre.vn

28/06/2025

🍀🕊️ Kiến tạo môi trường song ngữ & đa ngữ lấy tiếng Việt Nam là trung tâm, chứ đừng vì lợi ích nhóm mà vong bản hóa tư duy ngôn ngữ quốc gia.

26/06/2025

🍀🕊️ Kiến tạo môi trường song ngữ & đa ngữ lấy tiếng Việt Nam là trung tâm, chứ đừng vì lợi ích nhóm mà vong bản hóa tư duy ngôn ngữ quốc gia.

“....TIẾNG TA CÒN, NƯỚC TA CÒN”

Nhìn xung quanh các nước, vùng lãnh thổ đồng văn như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan… đều không đặt mục tiêu biến Tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai. Quay sang châu Âu như ở Pháp, Đức, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Ý… cũng như vậy. Điểm chung của hầu hết các quốc gia phát triển là ưu tiên các môn STEM và duy trì, củng cố vị trí của các môn khoa học xã hội.

Việc học tiếng Anh hay bất cứ một loại ngôn ngữ nào là rất tốt và nên khuyến khích. Tiếng Anh chiếm phần lớn học liệu, tư liệu quốc tế trên mạng và có thể ưu tiên tiếng Anh hơn so với các ngoại ngữ khác. Nhưng tuyệt đối hoá, nâng tầm hoá tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai, đưa vào day - học bằng ngôn ngữ thứ hai là một điều phi lý, tốn kém và dường như là đang hạ thấp tiếng Việt.

Hiện nay, tiếng Anh chưa trở thành ngôn ngữ thứ hai, đại đa phần các trường học chưa đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ giảng dạy và học tập mà chúng ta đã bắt gặp những trường hợp chạy đua cho con cái học tiếng Anh mà bỏ quên tiếng Việt. Không thiếu những đứa trẻ Việt Nam nhưng lại ấp úng tiếng Việt nhưng nói rất rõ tiếng Anh… Các gia đình chạy đua cho con cái học tiếng Anh, so kè sự hơn thua bằng các chứng chỉ tiếng Anh chứ không phải là các môn khoa học tự nhiên và xã hội… Nhiều bố mẹ tự hào vì con học giỏi tiếng Anh, chứ chẳng hề tự hào về con học giỏi tiếng Việt.

Hiện nay, chỉ có một số rất ít các trường quốc tế có thể giảng dạy kiến thức bằng tiếng Anh và chương trình đào tạo của họ cũng không giống như giáo dục phổ thông đại chúng. Chúng ta sẽ phải thay đổi cả chương trình đào tạo, biên soạn lại các bộ sách giáo khoa, cách thi cử… Rồi đào tạo lại các giáo viên để họ có thể giảng dạy bằng tiếng Anh. Đây đều là là những việc cực kỳ lãng phí và không có tính thực tiễn.

Đưa vào giảng dạy, học tập bằng tiếng Anh, nâng tầm tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai sẽ trực tiếp làm tốn kém, hẹp đi cơ hội học những tiếng khác trên thế giới. Mỗi năm, Việt Nam có khoảng 800 ngàn lao động mới, bao nhiêu người trong số đó sẽ sử dụng tiếng Anh trong làm việc, học tập, sinh hoạt thường nhật? Thậm chí. Nhu cầu sử dụng các ngôn ngữ khác đang ngày càng tăng cao, đặc biệt là Trung - Hàn - Nhật. Mỗi năm, có hơn 140 ngàn người Việt Nam đi lao động ở nước ngoài, phần lớn là Hàn, Nhật, Đài.. Và các quốc gia, vùng lãnh thổ này hoàn toàn không yêu cầu tiếng Anh. Vậy, việc nhồi nhét tiếng Anh để làm cái gì? Để đú đởn hay để làm giàu cho các trung tâm tiếng Anh?

Đề án Giáo dục quốc gia 2008 - 2020 về giáo dục ngoại ngữ tốn hơn 9000 tỷ đồng đã không đạt được mục tiêu. Trong đó, việc đặt tiếng Anh trở thành trọng tâm cũng không thành công. Khi làn sóng học tiếng Trung, Nhật, Hàn đang ngày một tăng cao và mang tính thực tế hơn rất nhiều. Vậy mà giờ đây, chúng ta lại còn đặt mục tiêu cao hơn là biến tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai?

Khoa học sẽ quyết định tương lai của đất nước chứ không phải là ngoại ngữ. Chúng ta cần khuyến khích giới trẻ học thêm ngoại ngữ bởi vì biết thêm mỗi ngôn ngữ là sống thêm một cuộc đời. Nhưng mọi cuộc đời đều vô nghĩa nếu như chúng ta lãng quên thứ thứ ngôn ngữ làm ra chính chúng ta.

—

07/06/2025

Có bạn nào biết tiếng Thụy Điển chào nhau cái ạ.

🇸🇪 Thụy Điển & Việt Nam: Quan hệ Đối tác Hướng tới Tương lai 🇻🇳
Hôm nay, nhân Ngày Quốc khánh Thụy Điển 6/6, chúng tôi không chỉ kỷ niệm di sản của mình - mà còn tôn vinh tình hữu nghị sâu sắc và đặc biệt với Việt Nam. Từ những ngày đầu thiết lập quan hệ ngoại giao đến sự hợp tác sôi động ngày nay trong thương mại, đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững, quan hệ giữa hai nước không chỉ bền chặt - mà còn hướng về tương lai.

🌟 Nhìn về phía trước: Chúng tôi rất vinh dự được đón Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm Thụy Điển vào ngày 12–13 tháng 6 để thảo luận về những cơ hội mới, tăng cường hợp tác và tạo ra những tác động thiết thực cho cả hai quốc gia.

💬 Tinh thần này được thể hiện qua bài viết đặc biệt của Đại sứ Johan Ndisi, được đăng hôm nay trên Vietnam News và Tuổi Trẻ - như một chia sẻ nhìn lại chặng đường đã qua - và những điều tốt đẹp đang chờ phía trước.

💬 Theo bạn, nếu chỉ dùng một từ để miêu tả quan hệ Thụy Điển–Việt Nam, đó sẽ là gì? Hãy comment bên dưới nhé!
———

🇸🇪 Sweden & Vietnam: A Partnership Built for the Future 🇻🇳

Today, on Sweden’s National Day 6 June, we celebrate more than our heritage - we celebrate a deep and dynamic friendship with Vietnam. From the early days of diplomatic relations to today’s thriving collaboration in trade, innovation, and sustainability, our is not only strong - it’s forward-looking and future-ready.

🌟 Looking ahead: We are honored to welcome Prime Minister Pham Minh Chinh to Sweden on June 12–13 to discuss new opportunities, deeper cooperation, and real impact for both countries.

💬 This spirit is captured in a special op-ed by the Ambassador Johan Ndisi, published today in Việt Nam News and Tuổi Trẻ - a reflection on how far we’ve come - and where we’re heading.

💬 How would you describe Sweden–Vietnam relations in one word? Tell us in the comments!

https://tuoitre.vn/thuy-dien-viet-nam-hon-nua-the-ky-dong-hanh-20250606081013658.htm

https://vietnamnews.vn/opinion/op-ed/1719029/sweden-and-viet-nam-partners-in-progress-partners-in-the-future.html

🇸🇪

Swedish Ministry for Foreign Affairs Viet Nam Embassy in Sweden Bộ Ngoại giao Việt Nam/MOFA Viet Nam

ABB, AstraZeneca, Ericsson, H&M, IKEA, Tetra Pak