https://www.facebook.com/103475082131094/

Đại Ngàn J'rai, Gia Lai, Pleiku (2025)

08/02/2025

[English below]
“… Nơi làng cũ bị sụp lở ngày nay gọi là Ia Tơnueng, người Kinh gọi là Biển hồ.
Đối với người Jrai, nhất là những Pơjâo, câu chuyện trên hoàn toàn có thật. Vùng Ia Tơnueng và những ngọn núi xung quanh là thánh địa của các Pơjâo Jrai, kể cả những Pơjâo thuộc các cộng đồng khác (Emile Kemlin, 1998, trang 236). Pơjâo là tên gọi chung những người có khả năng tìm thấy nguyên nhân các căn bệnh, có thể lấy chúng ra hoặc báo cho thân chủ biết làm cách nào để khỏi. Trong từ điển Pháp-Mả Lai của Abbé P. Favre, có từ Tenung được dịch là "thuộc về sự phù phép". Trong từ điển Indonésien- Français, Pierre Labrousse viết Tenung : "Thuộc về tiên tri, bói toán".
Phải chăng nguồn gốc và ý nghĩa từ Tơnueng của người Jrai có những liên hệ với những từ trích dẫn trên vì cùng thuộc nhóm ngữ hệ Nam Đảo.”

𝐏𝐋𝐞𝐢𝐤𝐮 𝟎𝟐.𝟐𝟓

_____________________________________
"... The place where the old village collapsed today is called Ia Tơnueng, also known as Bien Ho by the Kinh people. For the Jrai people, especially the Pơjâo, the story above is entirely true. The Ia Tơnueng region and the surrounding mountains are sacred sites not only for the Pơjâo of Jrai, but also for the Pơjâo belonging to other communities (Emile Kemlin, 1998, p. 236). Pơjâo is a common term to describe someone who is able to identify the cause of diseases, remove these illnesses, or inform their patients how to get rid of them. In Abbé P. Favre's French-Malay dictionary, the word Tenung is translated as 'belonging to enchantment', while in the Indonesian-Français dictionary, Pierre Labrousse refers to Tenung as "belonging to prophecy and divination." There is a wonder if the origin and meaning of the word Tơnueng of the Jrai people are related to the above phrases, for they belong to the same Nam Dao language family?”

𝐏𝐋𝐞𝐢𝐤𝐮 𝟎𝟐.𝟐𝟓

Source: Lê Quang Lâm
Capture: Bảo Lê

01/01/2022

[English below]
Mùa Xuân đã về với các buôn làng Tây Nguyên, mọi sự đẹp đẽ trên đời đều gói gọn trong cái tiết trời se se cuối năm bên góc đường phố núi quen thuộc.

Một năm 2021 đầy biến động đi qua, mất mát nhiều, đổi thay nhiều, thành tựu và niềm vui cũng nhiều, cảm giác trân quý hiện tại và cảm kích thật thật nhiều những giá trị của gia đình, của dân tộc Việt Nam hùng cường đã dũng cảm vượt qua những biến cố lớn từ trận đại dịch. Với chúng mình, sức trẻ và nhiệt thành để tôn vinh và lan tỏa văn hóa Tây Nguyên là niềm tự hào, là ngọn đuốc tinh thần vô cùng to lớn được đốt lên trong mỗi bài viết, mỗi chủ đề chọn để chia sẻ cùng mọi người.

Nhân đây, chúng mình xin thông báo, 2022 sẽ đánh dấu cột mốc mới của dự án: 𝐃𝐮̛̣ 𝐚́𝐧 𝐬𝐞̃ đ𝐮̛𝐨̛̣𝐜 đ𝐨̂̉𝐢 𝐭𝐞̂𝐧 𝐭𝐡𝐚̀𝐧𝐡 Đ𝐚̣𝐢 𝐧𝐠𝐚̀𝐧 𝐉'𝐫𝐚𝐢- hành trình mới cho những bước đột phá trẻ trung, sáng tạo, nhiệt huyết về Tây Nguyên. Hy vọng trong thời gian tới dự án vẫn sẽ may mắn được ủng hộ, gắn bó nhiều thêm những nhịp đập bập bùng dành trọn cho phố núi đại ngàn.

Cảm ơn mọi người và chúc tất cả một 2022 viên mãn, bình an!
_____________________________________
The cold weather marks the beginning of spring, and the beauty of Pleiku city can often feel like all that was best in a nature gift.
A year of turbulence 2021 passed with many of our losses, changes, achievements, joy and funny moments, and this year also gave us the chance to appreciate the present, cultural value of VietNam - a brave nation fearlessly against the COVID pandemic. For us, youth and so much earnestness in this project is what we're pursuing and prouding.
2022 is coming and we will reach a turning point with a new breakthrough: the project has rebranded its fork as Đại ngàn J’rai. And this opens up the new vibe which hopefully will receive support from everyone, guys.
Thank you so much and wish you a 2022 of joy and fulfillment!

31/12/2021

[English Below]
𝐓𝐎̛𝐏𝐀𝐈 𝐕𝐀𝐍𝐆 𝐕𝐎̣𝐍𝐆 𝐍𝐇𝐔̛̃𝐍𝐆 𝐒𝐔̛̉ 𝐓𝐇𝐈 𝐇𝐀̀𝐎 𝐇𝐔̀𝐍𝐆

Sử thi Tây Nguyên là phạm trù cực kỳ đa dạng từ nội dung, nguồn gốc, bao hàm nhiều tầng nghĩa rộng và ẩn chứa vẹn nguyên những thước phim văn hóa đầy dũng mãnh, đại diện cho đời sống tinh thần rất phong phú của đồng bào miền núi.

Ở những bài viết trước của J'rai Charay về rượu cần, có thể thấy rượu cần là thức uống gắn kết keo sơn với đồng bào, là niềm tự hào của người con Tây Nguyên. Trong bài viết cuối cùng này, J’rai Charay muốn kể cho các bạn nghe câu chuyện VOI VÀ HRIT - một câu chuyện sử thi thú vị về nền văn hoá rượu cần.

Nội dung cụ thể:

Sau lễ bỏ mả Hrit say túy lúy lần mò băng rừng về nhà. Khi đi ngang khu rừng già Hrit mệt quá không đi nổi vì chất men rượu cần nên nằm lăn trên đất ngủ vùi. Bất ngờ một con voi đi đến giận dữ hỏi Hrit:
- Sao mày dám ngủ trong khu rừng của tao
- Ông voi ơi, do tôi uống rượu cần nhiều quá nên say đi không nổi, xin ông đừng giận.
- Rượu cần là cái gì mà làm cho mày say đi không nổi.
- Dạ, đó là thức uống của con người khi có nghi lễ cúng tế. Ai uống cũng phải say.
- Tao không tin có thứ nước uống làm say như thế. Nghe đây, mày về làm cho tao thứ nước uống đó, nếu uống xong tao say tao sẽ tha mạng mày, nếu tao không say mày sẽ chết.

Hrit được tha quay về nhà. Sáng hôm sau Hrit kể cho bà Yă Pôm nghe câu chuyện gặp voi trong rừng. Yă Pôm nói Hrit đừng lo hãy theo bà vào rừng. Hai bà cháu vào rừng cùng đào củ mài (buôi towning). Bà Hrit gọt vỏ cây yam, hái thêm một số lá, đào củ riềng rừng sau đó hai bà cháu về làm men chế biến 10 ghè rượu cần. Đúng hẹn Voi đến nhà Hrit, 10 ghè rượu cần đã lên men đúng hạn. Hrit mời voi uống. Voi uống chưa hết 8 ghè đã ngã lăn ra ngủ vì say. Khi tỉnh lại voi nói:
- Rượu cần đúng là rất ngon và có thể làm ta say. Ta tha chết cho này và từ đây ta sẽ không làm hại ai khi người đó đang say vì uống rượu cần.

SAVE THE BEST FOR LAST - Câu chuyện ngắn ở trên cũng chính là phần kết mang đầy tâm huyết của J’RAI CHARAY về chương TƠPAI - Rượu Cần. Đón chờ ở chúng mình trong những đột phá nội dung về mảnh đất, con người Tây Nguyên tiếp theo nhé.

𝐏𝐥𝐞𝐢𝐤𝐮 - 𝟏𝟐.𝟐𝟏

______________
𝐓𝐎̛𝐏𝐀𝐈 𝐀𝐍𝐃 𝐈𝐓𝐒 𝐄𝐏𝐈𝐂 𝐇𝐈𝐒𝐓𝐎𝐑𝐘

The epic history of the Central Highlands falls into a variety of categories, ranging from content to origin. It covers layers of meaning and fosters the culture of bravery, which also represents the truly spiritual life of the indigenous people.
In the previous articles by J'rai Charay about Tơpai, as we can see, it is the liquor that bonds with the ethnic natives and the pride of every child in the Central Highlands. In this last article, J’rai Charay wants to tell you a myth named "Elephant and Hrit"—an interesting story of Tơpai culture.
Here it is:
After the feast, Hrit was drunk and tried his best to find a way home. When he was across the forest, Hrit was exhausted because of Tơpai, and he fell asleep on the ground. Out of the blue, an elephant furiously emerged and questioned Hrit:
-How dare you sleep in my forest?
-Oh Mr. Elephant, I have had too much Tơpai and now I'm wasted. I can’t even lift my feet up. Please forgive me!
-What on earth is Tơpai that makes you unable to move?
-Dear Mr. Elephant, it’s a liquor that humans drink when we celebrate. Once you try it, you’ll definitely get plastered.
-I don’t believe you have that kind of drink. Now you go home and prepare that liquor. If I get drunk, I’ll spare your life; otherwise, you’ll be dead.
Hrit came home. The next morning, he told Mrs. Yă Pôm the story of the elephant. She told Hrit not to panic and followed her to the jungle. Together, they went into the forest to dig some yams. Mrs. Pom peeled the yams, picked several kinds of herbs, and dug galangels. Back home, the two prepared ten earthenware jars of Tơpai. Here came the day the elephant visited. Ten jars of Tơpai had been fermented. Hrit invited the elephant to try it. Not until the 8th jar did the elephant fall into a drunken stupor. When the elephant woke up, it said:
-This Tơpai is such an awesome drink that can make me drunk. As I promised, I’ll spare your life and from now on I will not hurt anyone if they have drunk Tơpai.
SAVE THE BEST FOR LAST. This short myth, carrying J'rai Charay's great spirit, is also the end of our chapter about Tơpai. Please continue to support us in our upcoming projects about our beloved land and people in the Central Highlands.

𝐏𝐥𝐞𝐢𝐤𝐮 - 𝟏𝟐.𝟐𝟏

Concept & Sketch by Quoc Anh
Artwork by Đan Huy

27/12/2021

[English Below]
𝐓𝐎̛𝐏𝐀𝐈 𝐕𝐀̀ 𝐍𝐇𝐔̛̃𝐍𝐆 𝐂𝐀̂𝐔 𝐂𝐇𝐔𝐘𝐄̣̂𝐍 𝐕𝐀̆𝐍 𝐇𝐎́𝐀

Tầm quan trọng của rượu cần trong đời sống tinh thần của người dân miền núi ắt hẳn chẳng câu chữ nào đong đếm cho cam, nhưng J’RAI CHARAY chúng mình với sứ mệnh là cầu nối gắn kết giữa những trái tim yêu Tây Nguyên với thức uống tinh hoa này, sẽ cụ thể hóa hành trình tìm hiểu những câu chuyện văn hóa đính kèm với Rượu cần qua bài viết này nhé.

Với tinh thần tối đa hóa trải nghiệm tìm hiểu văn hóa được thuận tiện, dễ dàng, những thông tin chi tiết của Rượu cần trong từng phạm trù văn hóa, J’RAI sẽ cẩn thận đính kèm vào phần mô tả của từng ảnh dưới đây. Bạn “ghé thăm” và chu du núi, đắm men rừng cùng chúng mình một tí nha 😉

𝐏𝐥𝐞𝐢𝐤𝐮 - 𝟏𝟐.𝟐𝟏

______________
𝐓𝐎̛𝐏𝐀𝐈 𝐀𝐍𝐃 𝐓𝐇𝐄 𝐂𝐔𝐋𝐓𝐔𝐑𝐀𝐋 𝐒𝐓𝐎𝐑𝐈𝐄𝐒

The importance of Tơpai alcohol in the spiritual life of the mountain people must not be a word for described, but J'RAI CHARAY with the mission of connecting the hearts of the Central Highlands with this quintessential drink, will concretize the journey to learn the cultural stories attached to Tơpai alcohol through this article.

With the spirit of maximizing the experience of learning culture is convenient, easy, the details of Tơpai Alcohol in each cultural category, J'RAI will carefully attach to the description of each photo below. You "visit" and travel the mountains, immerse the forest with us a little 😉

𝐏𝐥𝐞𝐢𝐤𝐮 - 𝟏𝟐.𝟐𝟏

Source: Lê Quang Lâm

17/12/2021

[English Below]
𝐓𝐎̛𝐏𝐀𝐈 - 𝐂𝐎̂𝐍𝐆 𝐓𝐇𝐔̛́𝐂 𝐓𝐈𝐍𝐇 𝐓𝐄̂́ 𝐓𝐔̛̀ 𝐂𝐇𝐀̂́𝐓 𝐋𝐈𝐄̣̂𝐔 𝐍𝐔́𝐈 𝐑𝐔̛̀𝐍𝐆 𝐓𝐈𝐍𝐇 𝐓𝐔́𝐘

Đến hẹn lại lên, bài viết trước J’RAI CHARAY đã giới thiệu về thức uống hương rừng vị núi đặc sắc, tuần này chúng mình sẽ “rủ rê” bạn ghé thăm nền văn minh thảo mộc Tây Nguyên được gói ghém tinh túy trong công thức chế biến rượu cần.

Chi tiết về quá trình chế biến rượu cần chúng mình để ở phần miêu tả của từng ảnh của bài viết này. Công thức làm rượu tuy chẳng hề tinh giản mà đòi hỏi nhiều công đoạn khéo léo, nhưng sức mạnh tinh thần của loại đồ uống này vẫn son sắc trong lòng những người con miền núi qua bao thế hệ.

Cùng chờ đón những bài viết tiếp theo của chúng mình về niềm tự hào to lớn của đồng bào Tây Nguyên này bạn nha.

𝐏𝐥𝐞𝐢𝐤𝐮 - 𝟏𝟐.𝟐𝟏

______________
𝐓𝐎̛𝐏𝐀𝐈 - 𝐄𝐗𝐂𝐄𝐋𝐋𝐄𝐍𝐓 𝐑𝐄𝐂𝐈𝐏𝐄 𝐅𝐑𝐎𝐌 𝐐𝐔𝐈𝐍𝐓𝐄𝐒𝐒𝐄𝐍𝐓𝐈𝐀𝐋 𝐌𝐎𝐔𝐍𝐓𝐀𝐈𝐍 𝐀𝐍𝐃 𝐅𝐎𝐑𝐄𝐒𝐓 𝐌𝐀𝐓𝐄𝐑𝐈𝐀𝐋

To reschedule, the previous article J'RAI CHARAY introduced about the unique mountain-flavored forest drink, this week we will "invite" you to visit the Highland herb civilization is quintessentially wrapped in the recipe of wine needed.

The details of the alcohol-engineered process need us to be in the description of every photo of this article, the formula for alcohol is not as simple as asking for a lot of clemency, But the spirit of this drink remains sharp in the heart of the mountain folk through the generations.

Let's look forward to our next articles on the great pride of this Highland people.

𝐏𝐥𝐞𝐢𝐤𝐮 - 𝟏𝟐.𝟐𝟏

Source: Lê Quang Lâm

10/12/2021

[English Below]
𝐇𝐔̛𝐎̛𝐍𝐆 𝐑𝐔̛̀𝐍𝐆 𝐕𝐈̣ 𝐍𝐔́𝐈
CÙNG J’RAI CHARAY KHÁM PHÁ VĂN HÓA RƯỢU CẦN

Ẩn sâu trong dư vị cay nồng của viên men ủ rượu núi rừng được tạo ra từ công thức chỉn chu, rượu cần vẫn luôn lấp lánh tinh hoa và giá trị văn hóa được lưu truyền bao đời của người dân Tây Nguyên. Để tiếp nối câu chuyện văn hóa đặc sắc của cư dân bản địa Jrai, J’RAI CHARAY chúng mình quyết định gói ghém niềm tin vào cái thú thưởng thức rượu cần quê hương mình để giới thiệu đến các bạn.

Tên gọi khai sơ của rượu cần là Tơpai (Người Jrai thường nói “kăt tơpai ngă yang” khi nhắc đến uống rượu cúng thần). Khi văn hóa thưởng rượu phổ biến hơn, tên gọi Rượu cần được sử dụng để giới thiệu văn hóa này vì cách uống đặc biệt của rượu (chỉ dùng cần, không dùng chén hay ly). Giống như cồng chiêng, rượu cần cũng là sợi dây kết nối và thể hiện nhiều giá trị văn hóa lễ hội đẹp đẽ của người Tây Nguyên. Đây vừa là phương tiện thể hiện sự hiếu khách của đồng bào, là tinh thần dân tộc rực cháy trong các nghi lễ quan trọng. Mộc mạc trong nguyên liệu, chỉnh chu và đặc sắc trong cách chế biến, độc đáo và nghiêm trang trong văn hóa tín ngưỡng.

Nếu có dịp ghé Pleiku của tụi mình, ngoài say mê với những điều tuyệt vời ở nơi đây, bạn cũng đừng ngại thử qua “trải nghiệm say đắm” với ché rượu cần đậm đà hương vị rừng núi. Cùng chờ đón những câu chuyện chế biến và hành trình tồn tại bao đời của thức uống lịch sử Tây Nguyên này trong những bài viết tiếp theo của J’RAI CHARAY nha.

𝐏𝐥𝐞𝐢𝐤𝐮 - 𝟏𝟐.𝟐𝟏

______________
𝐅𝐎𝐑𝐄𝐒𝐓 𝐒𝐂𝐄𝐍𝐓 𝐌𝐎𝐔𝐍𝐓𝐀𝐈𝐍 𝐅𝐋𝐀𝐕𝐎𝐑
WITH J'RAI CHARAY TO DISCOVER THE TƠPAI CULTURE

Hidden deep in the pungent aftertast of mountain wine yeast created from the correct formula, the wine needs to always sparkle the quintessence and the cultural value is passed down forever of the people of the Central Highlands. To continue the unique cultural story of the indigenous people of Jrai, J'RAI CHARAY decided to pack our belief in the pleasure of enjoying wine that needs our homeland to introduce to you.

The original name of wine should be Tơpai (the Jrai people often say "kăt tơpai ngă yang" when referring to drinking the gods). As the culture of alcohol enjoyment is more popular, the name Straws Alcohol should be used to introduce this culture because of the special way of drinking alcohol (just use straws, do not use cups or glasses). Like gongs, wine needs to be a connection and express many beautiful festive cultural values of the Central Highlands. This is both a means of showing the hospitality of the compatriots, the burning national spirit in important ceremonies. Rustic in raw materials, correct and distinctive in processing, unique and dignified in religious culture.

If you have the opportunity to visit our Pleiku, in addition to being passionate about the wonderful things here, do not be afraid to try the "passionate experience" with wine that needs to be rich in the taste of the forest. Let's wait for the stories of processing and the journey of the history of this historic highland drink in the next articles of J'RAI CHARAY.

𝐏𝐥𝐞𝐢𝐤𝐮 - 𝟏𝟐.𝟐𝟏

Source: Lê Quang Lâm

03/12/2021

[English Below]
𝟓𝐒𝐄𝐍𝐒𝐄 - 𝐕𝐢̣: 𝐇𝐮̛𝐨̛𝐧𝐠 𝐯𝐢̣ 𝐜𝐚̀ 𝐩𝐡𝐞̂

Có thể 𝐓𝐀̂𝐘 mà vẫn giữ 𝐍𝐆𝐔𝐘𝐄̂𝐍 giá trị truyền thống không?

Đôi khi cảm giác rằng tất cả những sự tinh tươm, tỉ mẩn, chăm chút của thành phố này ngoài việc nằm trên những bữa ăn lấp lánh mẹ nấu cho sau những ngày xa quê, nó còn được gói gọn khéo léo trong những tách cà phê phin đặc sánh màu cánh gián mà để có được, bao đôi tay tài hoa đã chỉn chu nhào nặn. Tao nhã, chân thật, gần gũi đơn giản thế thôi mà CÀ PHÊ vẫn cứ luôn là niềm tự hào trong câu trong đôi câu chia sẻ của những người con xa quê về Pleiku của họ.

Sau này khi có cơ hội “va chạm” với những công thức bên trời Tây, chúng mình cũng cởi mở đón nhận những trải nghiệm cà phê đầy mới mẻ với thức uống nước họ, để thêm hiểu và trân trọng những giá trị tinh thần và khẩu vị của mỗi vùng đất và bản sắc thưởng thức cà phê khác nhau, rồi sau đó trong lòng lại dấy lên những nhớ thương về tách cà phê đen đặc sáng sớm ở quê mình. Tự hào khi Việt Nam là nơi có sản lượng xuất khẩu cà phê Robusta lớn nhất thế giới (Chiếm 40% sản lượng toàn cầu về cà phê Robusta . Và Gia Lai là một trong những nhân tố hàng đầu đóng góp vào sản lượng đó (top 2 cả nước). Với lợi thế về địa lợi, những mảnh đất đỏ ba-zan cùng độ ẩm lớn trong không khí, lượng mưa trung bình năm từ 2.200-2.500 mm, vùng đất thổ nhưỡng này rất phù hợp để nghề trồng cà phê phát triển, khí trời mát mẻ cũng là “lớp nền” hoàn hảo cho cà phê đã thơm, lại càng thêm lung linh hương vị.

Gia Lai thế mạnh về cà phê Robusta - đặc biệt cho sự "robust" của bản thân về hàm lượng caffeine trong 3 dòng cà phê chính đó là Arabica, Robusta và Liberica. Hàm lượng caffeine trong Robusta hơn Arabica rất nhiều. Trung bình khoảng 1.5% caffeine trong hạt Arabica, trong khi Robusta là 2.7%. Đây là lý do vì sao người ta uống Robusta thì dễ bị “say cà phê”. Mà đôi khi say đắm hay mê mẩn là những trạng thái vô cùng tự phát chứ chẳng cần dung dưỡng xa xôi, cơn say một tách Robusta hay niềm mê đắm thức hương cà phê núi rừng lúc nào cũng yên vị, chỉ chờ trực một dịp nhớ nhung “ghé chơi” mà không báo trước, ta lại thèm thuồng dư vị đăng đắng chua chua dịu miệng của tách cà phê nguyên chất của phố núi Gia Lai.

“Ánh mắt, ánh mắt em xanh hay mùa xuân đang về
Khói thuốc bâng khuâng ly cà phê
Tiếng hát, tiếng hát cao nguyên như ngàn xưa vọng về
Ánh mắt soi trong ly cà phê”

𝐏𝐥𝐞𝐢𝐤𝐮 - 𝟏𝟐.𝟐𝟏

______________
𝟓𝐒𝐄𝐍𝐒𝐄 - 𝐓𝐚𝐬𝐭𝐞: 𝐓𝐡𝐞 𝐭𝐚𝐬𝐭𝐞 𝐨𝐟 𝐜𝐨𝐟𝐟𝐞𝐞

Can 𝐭𝐡𝐞 𝐂𝐞𝐧𝐭𝐫𝐚𝐥 𝐇𝐢𝐠𝐡𝐥𝐚𝐧𝐝𝐬 become a “𝐂𝐞𝐧𝐭𝐫𝐞” but still remain its “𝐋𝐚𝐧𝐝𝐬”?

Sometimes the feeling that all the freshness, meticulousness, care of this city in addition to lying on the sparkling meals mother cooked after the days away from home, It is also cleverly encapsulated in the special coffee cups of cockroach wings that to get, The talented hands have been adjusted. Elegant, honest, so simple close that COFFEE is always the pride in the sentences shared by the children far from home about their Pleiku.

Later, when we have the opportunity to "collide" with the recipes in the West, we are also open to new coffee experiences with their water drinks, to understand and appreciate the spiritual values and tastes of each land and the identity of enjoying different coffee, then in his heart, he remembered the thick black coffee early in the morning in his hometown. Proud that Vietnam is home to the largest export volume of Robusta coffee in the world (accounting for 40% of global production of Robusta coffee). And Gia Lai is one of the leading factors contributing to that output (top 2 in the country). With the advantage of geography, red bazan soils and high humidity in the air, an average annual rainfall of 2,200-2,500 mm, this land is very suitable for coffee cultivation to develop, cool air is also the perfect "base" for fragrant coffee, It's even more flavorful.

Gia Lai is strong in Robusta coffee - especially for its "robust" in terms of caffeine content in 3 main coffee lines, which are Arabica, Robusta and Liberica. The caffeine content in Robusta is much more than Arabica. There is an average of 1.5% caffeine in Arabica beans, while Robusta is 2.7%. This is why people who drink Robusta easily get "coffee drunk". But sometimes being infatuated or infatuated are extremely spontaneous states without having to take care of them far away, the intoxication of a cup of Robusta or the passion for the taste of mountain coffee is always in peace, just waiting for an occasion. nostalgic for "visiting" without warning, we crave the bitter and sour aftertaste of a cup of pure coffee in the mountain town of Gia Lai.

"Your beautiful eyes, like the upcoming spring, sparkling
The cigarette smoke, the smell of coffee, dazing
The singing voice from the ancient highland, echoing
The look in the cup of black coffee, reflecting"

𝐏𝐥𝐞𝐢𝐤𝐮 - 𝟏𝟐.𝟐𝟏

26/11/2021

[English Below]
𝟓𝐒𝐄𝐍𝐒𝐄 - 𝐗𝐮́𝐜: 𝐊𝐡𝐨̂𝐧𝐠 𝐤𝐡𝐢́ 𝐥𝐚̣𝐧𝐡

TIẾT TRỜI 𝐏𝐋𝐄𝐈𝐊𝐔 "KHOÁC ÁO MỚI" CHO NHỮNG NGÀY ĐẦU ĐÔNG

Buổi sáng bắt đầu với khí sớm tinh tươm trong lành, nắng óng ánh nhưng hơi sương ẩm đan cài buốt giá trên thớ thịt, đến trưa khí trời oi bức hơn với ánh nắng khá gay gắt như đầu hè, trong ngày thì gió lạnh cuối năm thổi mạnh rộn ràng như mừng rỡ háo hức đón đợi những điều mới mẻ sắp diễn ra vì biết rằng đây là thời khắc chuyển giao giữa năm cũ - mới. Chiều xuống se se lành lạnh để e ấp chuẩn bị cho cái lạnh buốt buổi đêm thật chậm rãi bước vào, nhiệt độ hạ xuống thấp hòa với sự tĩnh mịch êm đềm của phố núi cuối ngày, ở đây, người dân Pleiku luôn có một thành phố "biết ngủ" để ru họ vào giấc sau những lo toan vội vã ngày cuối năm.

Ở phố núi thường phân chia thành hai mùa là mùa mưa và mùa khô rõ rệt: mùa mưa thường bắt đầu từ tháng 5 và kết thúc vào tháng 10. Mùa khô từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau. Sở hữu địa hình cao của một tỉnh miền núi nằm ở phía bắc Tây Nguyên trên độ cao trung bình 700 - 800 mét so với mực nước biển nên ở Pleiku có gió bấc nhiều, vùng đất này khô lạnh quanh năm, nhiệt độ còn phụ thuộc vào độ cao các vùng, nhiệt độ trung bình năm là 22 – 25°C. Với đặc tính tự nhiên của khí hậu nhiệt đới gió mùa, nhưng cũng dồi dào về độ ẩm, có lượng mưa lớn, mùa mưa ở Pleiku thường gắn liền với mùa bão, áp thấp ở miền Trung, lượng nước mưa không nhiều và xối xả đủ để hình thành bão và sương muối nhưng không khí lạnh và ẩm dày đặc.

Nếu ví Đà Lạt là thành phố mộng mơ, huyền ảo và lãng mạn cho những tâm hồn thơ thẩn thuộc về, ai ghé đến xứ sương mù đấy cũng đôi lần vô tình để cảm xúc trôi tuột lửng lơ dễ chịu, thì tiết trời đông của Pleiku giống như lớp kem vani lạnh, vừa đủ tê tái nhưng cảm nhận rõ ràng lại thấy êm ru, ngọt ngào. Cái lạnh nơi Tây Nguyên đồi núi này có khi không diễn tả bằng tính từ hoa mỹ, vì nó cũng mộc mạc đến - đi rồi dung dị kéo về theo đợt, chẳng mộng mơ huyền ảo cả một bầu không khí nhưng cũng vừa vặn cho một giấc ngủ ngon cuộn tròn. Cảm giác căng đầy sau khi thức dậy, hòa với tiết trời se lạnh bên cốc cà phê sáng cùng bát phở khô, rồi ngắm nhìn những vội vã cuối năm của phố núi sau đại dịch này, lại thấy tình yêu mình dành cho cái xứ đất đỏ Tây Nguyên này thật chẳng thể vơi đi.
𝐏𝐥𝐞𝐢𝐤𝐮 - 𝟏𝟏.𝟐𝟏

______________
𝟓𝐒𝐄𝐍𝐒𝐄 - 𝐓𝐨𝐮𝐜𝐡: 𝐂𝐨𝐥𝐝 𝐚𝐢𝐫

𝐏𝐋𝐄𝐈𝐊𝐔 WEATHER "WEARING NEW CLOTHES" FOR THE EARLY DAYS OF WINTER
The morning begins with fresh early air, sunshine but a little humid dew on the skin. At noon the air is hotter with the sun quite harsh as early summer, during the day, the cold wind at the end of the year blows excitedly waiting for new things to happen because knowing that this is the time of transfer. The middle of the old- new year. In the afternoon, it is cold to prepare for the cold at night slowly entering, the temperature drops low in harmony with the calmness of the mountain town at the end of the day. This "sleepy" city lull people to sleep after the rush of the last day of the year.

In mountain towns it is usually divided into two seasons: the rainy season and the dry season: the rainy season usually begins in May and ends in October. The dry season is from November to April next year. Possessing the high terrain of a mountainous province located in the northern Central Highlands at an average altitude of 700-800 meters above sea level, in Pleiku, there are many wick winds, this land is cold and cold all year round, the temperature depends on the altitude of the regions, the average annual temperature is 22-25 °C. With the natural characteristics of the monsoon tropical climate, but also abundant in humidity, with heavy rainfall, the rainy season in Pleiku is often associated with the hurricane season, low pressure in the Central, the rainfall is not much and is flush enough to form storms and salt fog but the air is cold and dense humidity.

If Da Lat is a dreamy, fanciful, and romantic city for the soul that belongs, whoever comes to the land of fog also sometimes accidentally lets the emotions float pleasantly, then Pleiku winter weather is like a cold vanilla ice cream, just numb enough but feel smooth, sweet. The cold in this mountainous Central Highlands may not be expressed in rhetorical adjectives, because it also rustic comes - go and then gently pull back in waves, not fancifully an atmosphere but also fit for a good sleep curled up. Feeling full after waking up, mingling with the cold weather by the morning coffee cup and bowl of dried pho, then watching the year-end rush of the mountain town after this pandemic, again found that my love for this red land in the Central Highlands could not be lost.
𝐏𝐥𝐞𝐢𝐤𝐮 - 𝟏𝟏.𝟐𝟏

19/11/2021

[English Below]
𝟓𝐒𝐄𝐍𝐒𝐄 - 𝐓𝐡𝐢̣: 𝐓𝐡𝐨̂̉ 𝐜𝐚̂̉𝐦 𝐉'𝐫𝐚𝐢

𝐓𝐫𝐚𝐧𝐠 𝐩𝐡𝐮̣𝐜 𝐜𝐮̉𝐚 𝐝𝐚̂𝐧 𝐭𝐨̣̂𝐜 𝐉'𝐫𝐚𝐢 có nhiều điểm tương đồng với các tộc người khác ớ Tây Nguyên nhưng vẫn có những nét riêng trong cách tạo hình và trang trí hoa văn. Người J'rai biết cách kết hợp bốn màu sắc cơ bản đỏ, đen, vàng, trắng và dệt đan xen nhau để màu này tôn lên màu kia, các màu đứng gần nhau nhưng không đối chọi nhau trên màu nền là màu chàm truyền thống.
Để có những tấm vải thổ cẩm đẹp với những đường nét hoa văn độc đáo là cả một quá trình lao động khá công phu và mệt nhọc, quá trình này gồm nhiều bộ phận rời nhau và chỉ khi dệt chúng mới được liên kết lại thành một hệ thống.
Bộ khung dệt người J'rai gọi là mrai, cấu tạo gồm hai đoạn nứa tròn dài khoảng l,2m (khoóng trên và khoóng dưới), một khoáng được áp vào lòng người dệt; một khoóng được treo cố định ở trên cao, có thể là xà nhà, trong khi dệt. Trước khi dệt, sợi dọc được giăng thật thẳng thành một vòng kín, sắp xếp làm hai tầng trên và dưới, ngăn cách bởi một thanh gỗ gọi là chor hay chrkô. Khi luồn sợi ngang sang để liên kết với các sợi dọc, có một thanh gỗ khác dùng để dập sợi ngang áp sát vào nhau, gọi là prư
Người J'rai không tạo hoa văn bằng kỹ thuật in sáp ong, ghép vải màu hay thêu, mà trực tiếp tạo hoa văn trong quá trình dệt vải. Do kỹ thuật dệt với sợi dọc chủ yếu là màu đen, màu chàm sẫm, họ bố trí kết hợp những sợi màu tự nhiên như đỏ, vàng, trắng với sợi ngang. Chủ yếu việc phối màu sắc hình thành ngay trong đầu và sau khi dệt, sẽ có một nền vải với những màu sắc và hoa văn theo ý muốn. Cả màu sắc và hoa văn đều được dệt cùng một lúc nên có thể nói, người thợ dệt đồng thời là những thợ thêu tài ba.

Chất liệu dùng để nhuộm sợi được người J'rai lấy từ cây cỏ có sẵn trong môi trường sống của họ. Có thể nói, màu sắc là một thành tố hữu cơ của bố cục, tham gia vào bố cục để tạo nên chỉnh thể trang phục của họ. Người J'rai có cả một bảng màu tự nhiên thật phong phú gồm các màu: đen, đỏ, vàng, xanh, mỗi màu được chế từ một loại thực vật. Việc nhuộm sợi được hoàn tất trước khi dệt vải. Sợi được lấy từ quả cây bông và màu tự nhiên của nó bao giờ cũng là màu trắng, để tạo ra các màu sắc khác là cả một quá trình kinh nghiệm của người J'rai. Màu đen được nhuộm từ lá cây mo, màu chàm nhuộm từ cây truôn nhây, kpai, lá cây tơ rum; màu đỏ từ cây hoang nâu…

Theo quan niệm của người J'rai, nền vải màu đen là biểu tượng cho đất đai mà cả cuộc đời họ gắn bó từ lúc sống đến lúc chết; màu đỏ là biểu tượng cho sự đam mê, vươn lên, cho khát vọng, tình yêu; màu xanh là màu của đất trời, cây lá, màu vàng là màu của ánh sáng, là sự kết hợp hài hòa giữa con người và thiên nhiên. Người J'rai ưa chuộng nhất là hai màu đen và đỏ.
Nhìn chung, hoa văn trên trang phục của người J'rai khá đa dạng về mô típ và màu sắc: hoa văn hình học, hoa văn hình người và hoa văn hình động vật, thực vật. Trong trang phục của người J'rai, hoa văn hình động vật - thực vật trên quần áo là phổ biến nhất, trong đó phải kể tới hoa văn hình cây rau dớn (k’toanh). Đây là loại rau liên quan mật thiết với người J'rai, ngay từ khi tộc người này bắt đầu sinh sống trên mảnh đẩt Tây Nguyên. Ngoài ra, còn có một số hoa văn trang trí hình hoa trái kdăk, hoa văn chân rết (lê pan), hoa văn hình mắt chim (mta buh), hoa văn hình con chó, hình con rùa…
Hoa văn hình người (mơ nuih) là loại hoa văn dệt khá phức tạp, đòi hỏi trình độ tay nghề của người dệt và tùy vào trang phục mà họ sử dụng kỹ thuật đục thủng vải tạo thành hình người với các kiểu khác nhau như hình người múa kiếm, uống rượu cần, cưỡi voi,... hay hình người cầm ô múa với những họa tiết cách điệu đơn giản.
Có thể nói, hoa văn là một biểu tượng giàu cảm xúc được người J'rai sáng tạo, gửi gắm vào đó những ước mơ giản dị về cuộc đời. Nó còn là một thứ ngôn ngữ không lời, gìn giữ những ký ức về văn hóa của tộc người này. Đặc biệt, hoa văn không chỉ có giá trị vật chất đơn thuần mà nó còn thể hiện tâm tư, tình cảm, quan điểm thẩm mỹ và cả niềm tin tôn giáo của người J'rai.

𝐏𝐥𝐞𝐢𝐤𝐮 - 𝟏𝟏.𝟐𝟏

______________
𝟓𝐒𝐄𝐍𝐒𝐄 - 𝐕𝐢𝐬𝐢𝐨𝐧: 𝐉'𝐫𝐚𝐢'𝐬 𝐛𝐫𝐨𝐜𝐚𝐝𝐞

𝐓𝐡𝐞 𝐜𝐨𝐬𝐭𝐮𝐦𝐞𝐬 𝐨𝐟 𝐭𝐡𝐞 𝐉'𝐫𝐚𝐢 𝐞𝐭𝐡𝐧𝐢𝐜 𝐠𝐫𝐨𝐮𝐩 have many similarities with other ethnic groups in the Central Highlands but still have their own characteristics in shaping and decorating patterns. The J'rai know how to combine four basic colors red, black, yellow, white and weave them together so that one color enhances the other, the colors stand next to each other but do not oppose each other on the traditional indigo background color.
To have beautiful brocade fabrics with unique patterns is a rather laborious and exhausting process, this process consists of many separate parts and only when weaving can they be linked together. a system.
The loom set by the J'rai people called mrai, consists of two round pieces of bamboo about l.2m long (upper khoóng and lower khoóng), a mineral is applied to the weavers' hearts; a hook that is permanently suspended from a height, possibly a rafter, while weaving. Before weaving, the warp yarn is stretched straight into a closed-loop, arranged in two layers above and below, separated by a wooden bar called chor or chrkô. When threading the weft to connect with the warp, there is another wooden stick used to press the weft together, called a prư.
The J'rai people do not create patterns by beeswax printing, colored fabric or embroidery, but directly create patterns during the weaving process. Due to the technique of weaving with warp yarn mainly black, dark indigo, they arranged to combine natural colors such as red, yellow, white with weft. Mainly the color scheme is formed in the beginning and after weaving, there will be a fabric background with the desired colors and patterns. Both colors and patterns are woven at the same time, so it can be said that the weavers are also talented embroiderers.
The material used to dye the yarn is obtained by the J'rai from the plants available in their habitat. It can be said that color is an organic element of the composition, participating in the composition to create the whole of their costumes. The J'rai people have a very rich natural palette of colors: black, red, yellow, blue, each color is made from a type of plant. Yarn dyeing is completed before weaving. The yarn is taken from cotton fruit and its natural color is always white, creating other colors is a process experienced by the J'rai people. Black color is dyed from moth leaves, indigo dyed from safflower, kpai, safflower leaves; red from the wild brown…
According to the concept of the J'rai people, the black cloth background is a symbol of the land to which their whole life is attached from the moment of life to the moment of death; red is a symbol of passion, rising, aspiration, love; Blue is the color of heaven and earth, trees and leaves, yellow is the color of light, a harmonious combination between man and nature. The most popular J'rai people are black and red.
In general, the patterns on the costumes of the J'rai people are quite diverse in motifs and colors: geometric patterns, anthropomorphic patterns and animal and plant patterns. In the costumes of the J'rai people, animal and plant patterns on the clothes are the most common, in which the pattern of coriander (k'toanh) must be mentioned. This is a vegetable closely related to the J'rai people, since this ethnic group started living in the Central Highlands. In addition, there are some decorative patterns in the shape of kdak fruit, centipede foot pattern (lê pan), bird's eye pattern (mta buh), dog pattern, turtle shape...
Humanoid pattern (mơ nuih) is a rather complicated weave pattern, requiring the skill level of the weavers and depending on the costume, they use the technique of perforating the fabric to form a human figure with different styles such as: figures of people dancing with swords, drinking ruou can, riding an elephant,... or dancing with umbrellas with simple stylized motifs.
It can be said that the pattern is an emotional symbol created by the J'rai people, putting into it simple dreams about life. It is also a non-verbal language, preserving the cultural memories of this ethnic group. In particular, the pattern not only has a mere material value, but it also expresses the thoughts, feelings, aesthetic views and religious beliefs of the J'rai people.

𝐏𝐥𝐞𝐢𝐤𝐮 - 𝟏𝟏.𝟐𝟏

Đại Ngàn J'rai

08/02/2025

01/01/2022

31/12/2021

27/12/2021

17/12/2021

10/12/2021

03/12/2021

26/11/2021

19/11/2021

Address

Website

Alerts

Contact The Business

Shortcuts

Share

Category