13/04/2025
TÂM SỰ VỚI A.I : CHỮA LÀNH HAY LỆ THUỘC VÀO MÁY MÓC⁉️
Mới đây, một ảnh chia sẻ trải nghiệm “tâm sự với ChatGPT” đã bất ngờ viral, thu hút sự quan tâm lớn từ cộng đồng mạng.
Ở phần bình luận, tác giả chia sẻ cảm giác được lắng nghe, thấu hiểu đến mức liên tưởng như đang sống trong bộ phim Her (2013) và bên cạnh đó, nhiều bạn đọc khác cũng chia sẻ trải nghiệm tương tự kèm ảnh màn hình là nữg dòng tâm sự siêu mượt và tâm lý.
👉 Câu chuyện cho thấy nhu cầu được đồng cảm trong xã hội hiện đại là rất lớn, và AI đang dần trở thành “người bạn tâm sự” cho nhiều người khi họ chưa sẵn sàng chia sẻ với người thật.
_____
Từ góc độ y khoa và thực trạng về chăm sóc sức khỏe tâm thần, đây không còn là một hiện tượng đơn lẻ, mà là biểu hiện của một vấn đề lớn hơn trong giới trẻ hiện nay - đặc biệt là với Gen Z khi trong một nghiên cứu:
“Đến 75% GenZ khi được khảo sát nhận định sức khoẻ tinh thần là quan trọng hơn cả thể chất”.
Đây là thế hệ lớn lên trong thời đại số, có khả năng tiếp cận thông tin nhanh, nhưng cũng là thế hệ chịu áp lực lớn từ học tập, kỳ vọng xã hội, mạng xã hội và cả sự cô lập trong giao tiếp thực tế.
⁉️ VÌ SAO PHẢI TÂM SỰ VỚI A.I ?
Nhiều bạn trẻ chia sẻ rằng họ muốn được nói ra, muốn được lắng nghe, nhưng:
🔹 Khi chia sẻ với người thân, họ thường bị xem là “yếu đuối”, “làm quá vấn đề”.
🔹 Khi mở lòng với bạn bè, không ít lần họ bị đánh giá, phán xét hoặc nhẹ thì bị chuyển chủ đề.
🔹 Cố gắng diễn đạt suy nghĩ của mình nhưng không tìm được ai đủ kiên nhẫn để lắng nghe đến cùng.
Vì thế, không quá ngạc nhiên khi một AI – luôn sẵn sàng tiếp nhận, phản hồi nhẹ nhàng, không ngắt lời, không phản đối – lại trở thành nơi trú ngụ tâm lý cho nhiều người.
Tuy nhiên, đây cũng là lúc chúng ta cần nhìn rõ hai mặt của vấn đề.
🤖: “Tôi rất hiểu cảm giác của bạn!”
AI không có cảm xúc thật, không có khả năng đồng cảm thực sự. Mọi lời an ủi, phản hồi tích cực đều được lập trình từ ngôn ngữ học thống kê - được thiết kế để trông có vẻ thấu hiểu chứ không thực sự hiểu.
Nó giả lập sự đồng cảm bằng các mẫu ngôn ngữ - không dựa trên cảm nhận hay kinh nghiệm sống.
👉 Và đây chính là mặt nguy hiểm nếu con người bắt đầu đánh đồng sự phản hồi máy móc với sự thấu cảm thật sự. Khi quá lệ thuộc vào “đồng cảm ảo”, chúng ta có thể:
❌ Bỏ qua những tín hiệu cần sự can thiệp y tế hoặc chuyên gia.
❌ Cảm thấy đủ “được hiểu” mà không tìm kiếm sự hỗ trợ thật sự.
❌ Thu mình khỏi kết nối xã hội, mất dần kỹ năng giao tiếp cảm xúc với người thật và lại tiếp tục vòng lặp lệ thuộc hơn vào AI.
📌Lời khuyên:
🔹 Trò chuyện với AI có thể là bước đầu giúp bạn sắp xếp suy nghĩ, nhưng nếu cảm xúc tiêu cực kéo dài, mất ngủ, chán ăn, hoặc mất hứng thú với cuộc sống, hãy tìm đến bác sĩ tâm thần hoặc chuyên gia tâm lý.
🔹 Đừng ngần ngại kết nối lại với người thật - bạn bè, gia đình, cộng đồng là phần không thể thiếu trong quá trình chữa lành.
🔹 Và nếu là người lắng nghe, hãy thật sự lắng nghe. Đừng gạt đi tâm sự của ai đó chỉ vì bạn thấy nó nhỏ nhặt.
📷: Một đoạn chat đang viral trên đến từ tài khoản
