30/04/2025
CÁCH NHÌN NHẬN CON NGƯỜI ĐỐI VỚI LỊCH SỬ…
Mấy hôm nay nhiều bài viết về ông Trần Đức Nguyên vừa mất ông là tổ trưởng tổ tư vấn của cố Ttg Võ Văn Kiệt. Thiên hạ cũng đang bàn tán nhiều về chuyện đặt tên Phường tên Xã. Bất chợt tôi nhớ Cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt và câu chuyện đặt tên đường Alexander De Rhodes.
- TP HCM hiện nay có một con đường mang tên Alexander De Rhodes – nhà truyền giáo Dòng Tên người Pháp, người được xem là có công lớn trong việc hình thành chữ Quốc ngữ. Việc đặt tên cho con đường này từng gây nhiều tranh cãi trong dư luận, giửa những quan điểm khác biệt về vai trò lịch sử của ông. Tuy nhiên, đằng sau quyết định ấy là một câu chuyện ít người biết, gắn với tầm nhìn cởi mở, nhân văn của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt.
- Năm 1993, trong chuyến công du chính thức tới Cộng hòa Pháp theo lời mời của Tổng thống nước này , ông đã tranh thủ đến tận nhà để thăm học giả Hoàng Xuân Hãn, cuối buổi trò chuyện ông Hãn đề nghị nên đăt lại tên đường Alexander De Rhodes để ghi nhận công lao của vị giáo sỹ này trong công cuộc phát triển chữ Quốc Ngữ
- Về nước ông hỏi thuộc cấp thì được báo cáo quy trình đặt tên đường dài dòng lắm, phải trình hội đồng này hội đồng kia, phải được HĐND TP thông qua... nhanh cũng mất vài tháng.
Còn như ông giáo sỹ này thì có khi mất cả năm. Ông Kiệt hỏi: Vậy làm 1 cái bảng tên đường mất bao lâu? Dạ thưa chừng 1 buổi.
Tháo cái bảng tén đường cũ gắn bảng tên đường mới thì mất bao lâu? Dạ thưa chừng 15 phút. Ông Kiệt lệnh làm ngay bảng tên đường Alexander De Rhodes. Vậy là chỉ sau 1 đêm dân Sài Gòn trố mắt bàng hoàng thấy cái tên đường Alexander De Rhodes giửa trung tâm thành phố. Còn những thủ tục khác bổ sung sau cho hoàn chỉnh quy trình.
Là người từng trải qua nhiều biến động của đất nước, ông hiểu rằng lịch sử không nên được nhìn bằng lăng kính đen trắng. Với ông, bất kỳ ai, dù là người Việt hay người nước ngoài – nếu có đóng góp thực chất cho sự phát triển của dân tộc thì đều xứng đáng được trân trọng.
Quan điểm này của ông Kiệt sau đó được thể hiện rõ trong nhiều phát ngôn công khai. Ông từng nhấn mạnh: “Không nên vì định kiến mà bỏ qua những giá trị chân thực.
Hay ông nói về ngày 30/4 có triệu người vui có triệu người buồn.
"Chúng ta cần có cái nhìn bao dung và tiến bộ hơn với quá khứ.” Tư tưởng đó đã góp phần mở đường cho những quyết định mang tính biểu tượng và 1 tầm nhìn bao dung về lịch sử.
Việc đặt tên đường, hay tên Phường, tên xã không chỉ đơn thuần là hành vi hành chính, mà còn là thông điệp văn hóa. Đằng sau cái tên là sự thừa nhận của một dân tộc, một cộng đồng dân cư trưởng thành, dám đối thoại với quá khứ, biết trân trọng tri thức và các giá trị phổ quát. Đó cũng là di sản tư tưởng quý giá mà cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt để lại – một người luôn đi đầu trong đổi mới, không chỉ trong kinh tế mà còn trong cách nhìn nhận con người đối với lịch sử.
Hình: ông Trần Đức Nguyên đến thăm ông Võ văn Kiệt (trên mạng).
GÓC NHÌN AN NAM
