23/12/2023
PILATES LÀ GÌ?
Nếu mình nói mình là thợ cắt tóc thì mọi người sẽ biết chính xác mình làm gì. Còn mình nói mình là giáo viên Pilates thì mình lại được hỏi câu tiếp theo: Pilates là gì? Mỗi giáo viên lại có 1 định nghĩa riêng về Pilates. Joe thì không còn sống để nói cho chúng ta biết Pilates là gì. Còn riêng mình sẽ trả lời: Pilates là tìm được trung tâm của cơ thể!
Mọi người thường nói Pilates là tập vào Powerhouse hay core. Thực ra Joe chưa bao giờ sử dụng 2 từ này. Powerhouse là từ do Romana nghĩ ra. Còn core thì khiến nhiều người lầm tưởng rằng Pilates chỉ tập vào bụng. Joe chỉ dùng từ centre là toàn bộ phần thân người. Tay và chân chỉ là tứ chi cắm vào centre. Và tất cả các động tác trong Pilates đều là tập vào centre. Tức là bao gồm: bụng, mông, lưng, đùi trong, cơ sàn chậu. Mình thấy rất khâm phục Joe đã nghĩ ra 1 bộ môn có thể tác động đến nhiều nhóm cơ trong mỗi động tác như vậy. Và Joe chỉ dùng 1 từ duy nhất - centre để diễn tả tất cả các nhóm cơ này.
Khi bắt đầu mỗi buổi tập, mình bao giờ cũng yêu cầu khách hàng “tìm phần trung tâm”. Tìm được rồi thì giữ nó trong suốt buổi tập. Và tất cả các chuyển động của tứ chi đều xuất phát từ trung tâm. Chúng ta di chuyển tay từ centre, di chuyển chân cũng dùng centre.
Tính trị liệu cùa Pilates thực ra chính là từ ý tưởng “move from centre” này. Hãy tưởng tượng 1 người bị chấn thương và không thể nhấc cánh tay hay không thể đi lại được. Tức là cơ bắp ở cánh tay và chân không còn. Vậy thì cái gì giúp họ có thể vận động trở lại? Chính là phần trung tâm của cơ thể. Khi không thể sử dụng tứ chi thì chỉ có thể dùng phần trung tâm để điều khiển và di chuyển tứ chi. Thực ra đây là 1 concept rất khó kể cả đối với người khoẻ mạnh. Chính vì thế để có thể dạy cho 1 người bị chấn thương biết “move from centre” là rất khó. Trường phái Pilates đương đại không hiểu được bản chất trị liệu này của Joe nên họ quay ra tìm giải pháp ở các kiến thức giải phẫu của bác sĩ, physio. Các giáo viên Pilates đều nói về tính trị liệu của Pilates nhưng khi gặp khách bệnh lý họ lại sử dụng những thủ thuật khác chứ không dùng Pilates.
Vậy làm thế nào để làm khoẻ centre - phần trung tâm?
Mỗi động tác Pilates đều có cả 3 yếu tố: Stretch, Strength, Balance. Và Balance chính là yếu tố để rèn luyện centre. Phần trung tâm chỉ buộc phải hoạt động khi bạn mất cân bằng! Khi tập Pilates, nếu bạn thấy dễ thì có gì đó sai sai rồi. Tập Pilates là bạn phải luôn cảm thấy không thoải mái. Bạn cảm thấy như chỗ ngồi chật quá, đứng chơi vơi quá, sắp ngã đến nơi. Vì khi bạn ở 1 tư thế và vị trí mất cân bằng, trọng lực lập tức “ra tay” và lúc này chỉ có phần trung tâm kéo bạn trở lại thăng bằng. Nếu bạn sử dụng tay hay chân thì chỉ làm bạn dễ ngã hơn.
Không biết có trùng hợp không khi mà con người mất tất cả, “bầm dập” về thể chất hay tinh thần thì họ mới tìm về phần trung tâm, phần lõi. Biết bao diễn viên múa, vận động viên gặp chấn thương đến không đi lại được nữa thì mới chịu tập centre. Khi còn sức khoẻ, con người coi trọng cái vỏ hơn cái lõi. Chỉ khi cái vỏ không giúp họ ra khỏi giường được thì họ mới tìm cách “chữa” cái lõi.
Trong cuộc sống, khi con người mất cân bằng, kiệt quệ về tinh thần thì họ sẽ tìm về centre. Họ đi về quê, về nhà, về với gia đình. Con người dù là sơ sinh hay đã trưởng thành, thì khi ngã đau nhất, vô thức họ sẽ gọi “Mẹ ơi”.
Covid cũng là 1 minh chứng cho điều này. Trước Covid, người ta cố gắng kiếm tiền để mua những thứ xa xỉ nhất. Khi Covid xảy ra, người ta chỉ mua những thứ căn bản nhất, là mỳ gói, là giấy vệ sinh…
Mình hay nói với khách hàng, bất cứ khi nào cảm thấy nặng quá, khó quá, mất thăng bằng quá, hãy dồn hết vào centre. Mình áp dụng điều đó cả trong cuộc sống cá nhân. Nếu mình tìm được và giữ được phần trung tâm thì mình có thể cân được cả thế giới 🙂.
Theo classicalpilateshanoi
