09/06/2025
ĐỐT RÁC LÀ SẠCH VÀ AN TOÀN?
Nhiều người vẫn nghĩ rằng đốt rác là cách “dọn cho nhanh, gọn cho sạch”. Nhưng sự thật là: khi bạn đốt rác không phân loại nilon, nhựa, pin cũ, rác điện tử… là bạn đang tự đầu độc môi trường, và chính mình. Viện K đang chào đón bạn và làng xóm bạn ghé chơi.
Mỗi đám khói bay lên từ đống rác cháy ấy không chỉ là khói. Đó là dioxin, furan những chất cực độc đứng đầu danh sách gây ung thư. Đó là bụi mịn PM2.5 có thể xuyên thẳng vào phổi, vào máu, gây ra bệnh tim, phổi, đột quỵ. Đó là khí CO, NOx, SO2 những thủ phạm khiến hệ hô hấp bị tàn phá, cơ thể mệt mỏi, đầu óc quay cuồng.
Còn nếu trong đống rác đó có pin, mạch điện tử hay dây điện cũ? Chúc may mắn. Vì lúc này, chì, thủy ngân và cadmium những kim loại nặng có thể phá hủy gan, thận, thần kinh đã âm thầm rơi xuống đất, ngấm vào nước, đi vào rau bạn trồng, cơm bạn ăn, nước bạn uống. Chạy thận lọc máu đợi bạn luôn.
Nhiều người đốt rác ngay cạnh nhà, cạnh vườn. Rồi hôm sau hít khói ấy, uống nước giếng ấy, hái rau ấy nấu canh. Họ không thấy có gì sai, cho đến khi một ngày ho mãi không dứt, thận yếu đi, hay một đứa trẻ sinh ra ốm yếu mà chẳng ai hiểu vì sao. Chắc do nghiệp!
Tháng 1/2024, Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ cảnh báo lò đốt rác là một trong những nguồn phát thải độc hại lớn nhất, đặc biệt ở các khu dân cư thu nhập thấp nơi người dân thường đốt rác để tiết kiệm chi phí. Đôi khi ở làng quê, không có người thu gom rác, nên đốt rác là lựa chọn tốt nhất của họ…
Còn theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), các lò đốt ngoài trời và các bãi rác bị đốt tự phát là nguồn phát thải dioxin nghiêm trọng nhất thế giới. Những chất này có thể tồn tại hàng chục năm trong môi trường và tích tụ dần trong cơ thể qua thức ăn, nước uống. Một người có thể không thấy gì trong một năm, nhưng sau 10 năm thì chuyện khác hẳn. Và nguồn không khí lan toả chung tới các khu vực xung quanh.
Chúng ta đang đốt cả tương lai chỉ vì… không muốn phân loại rác. Vậy nên nếu bạn thương bản thân, thương gia đình, xin đừng đốt rác bừa bãi nữa.
Giải pháp thì không khó:
- Rác hữu cơ: ủ làm phân bón.
- Rác tái chế như lon, chai nhựa, giấy: hãy gom lại để tái chế đúng cách.
- Rác điện tử, pin, đèn huỳnh quang, bình ắc quy: tuyệt đối KHÔNG đốt – hãy đưa đến nơi thu gom chuyên biệt.
- Nhựa dùng một lần: hạn chế sử dụng, hoặc chọn loại có thể phân hủy sinh học.
Mỗi người thay đổi một chút, sẽ là bớt đi một đám khói đen trong làng. Bớt một cơn hen suyễn cho đứa trẻ. Bớt một chất độc trong bữa ăn của cả nhà.
Bạn không cần phải cứu cả hành tinh. Chỉ cần đừng làm tổn thương mảnh đất mình đang sống. Không khí, đất đai, nguồn nước cũng bên chúng ta bao đời.
Nếu thấy bài viết này đáng chia sẻ, hãy chia sẻ. Vì không khí bạn hít, nước bạn uống, và con bạn lớn lên… đều bắt đầu từ những gì bạn làm với đống rác hôm nay.
Đừng đốt rác bừa bãi nữa….