21/08/2025
1. Rëndësia e dëgjimeve buxhetore tek gratë
Dëgjimet buxhetore janë një mjet i rëndësishëm demokratik që u mundëson qytetarëve të shprehin mendimet dhe nevojat e tyre për projektet që prekin jetën e përditshme. Për gratë, këto dëgjime janë veçanërisht të rëndësishme, pasi ato shpesh përballen me sfida specifike që nuk adresohen nëse zëri i tyre mungon në planifikim. Duke qenë pjesë aktive e dëgjimeve, gratë mund të artikulojnë kërkesat për projekte që lidhen me mirëqenie sociale, kujdesin për fëmijët, shërbimet shëndetësore, sigurinë publike, qasjen në punësim dhe arsim – fusha ku ato shpesh preken drejtpërdrejt.
2. Ndikimi i pjesëmarrjes së grave në planifikim buxhetor
Pjesëmarrja e grave në procesin e planifikimit buxhetor sjell një perspektivë të domosdoshme dhe ndihmon në hartimin e politikave më gjithëpërfshirëse. Kur gratë janë të përfshira në vendimmarrje, projektet bëhen më të ndjeshme ndaj nevojave të komunitetit. Për shembull, në disa komuna janë miratuar projekte për ndërtimin e qendrave për përkujdesjen e fëmijëve apo ndriçimin e rrugëve në zona të rrezikshme, siq e ka bërë dhe komuna jonë, pikërisht falë kërkesave të grave. Kjo pjesëmarrje ndikon që buxheti të mos jetë vetëm një dokument teknik, por një reflektim real i prioriteteve të të gjitha shtresave të shoqërisë.
3. Zëri i grave në procesin e realizimit të projekteve
Përfshirja e grave nuk përfundon me dëgjimin, por vazhdon edhe gjatë realizimit të projekteve. Ato mund të marrin pjesë në komisionet mbikëqyrëse, të ndihmojnë në identifikimin e përfituesve realë të projekteve dhe të ofrojnë rekomandime për përmirësime. Në projekte të zhvilluara në bashkëpunim me organizata lokale, gratë kanë kontribuar si koordinatore komuniteti apo edhe si punonjëse në terren, duke siguruar që projekti të zbatohet me ndjeshmëri gjinore. Një shembull konkret është angazhimi i grave në monitorimin e projekteve për ndërtimin e hapësirave rekreative për fëmijë, ku ato kanë ndihmuar në përshtatjen e infrastrukturës sipas nevojave të komunitetit.
4. Dorëzimi dhe propozimi i projekteve gjatë dëgjimeve buxhetore
Gjatë dëgjimeve buxhetore, gratë kanë mundësi të paraqesin vetë projekte të cilat synojnë të zgjidhin probleme të komunitetit. Kjo përfshin propozime për krijimin e kurseve të aftësimit profesional për gra, ndërtimin e ambienteve të sigurta për fëmijë, ose sigurimin e transportit publik në zona të thella rurale. Këto propozime janë shpesh të mbështetura nga organizata të grave apo grupe formale joformale në komunitet, dhe përgatiten në mënyrë profesionale, duke përfshirë analizë të nevojës, përfituesit dhe ndikimin e pritshëm. Përfshirja e grave në këtë fazë e kthen procesin buxhetor në një platformë të barabartë, ku idetë e tyre marrin formë konkrete.
5. Shqyrtimi i kërkesave nga ana e komunës të marra nga gratë në dëgjimet buxhetore
Është përgjegjësi e komunave që të shqyrtojnë seriozisht kërkesat dhe projektet e propozuara nga gratë. Institucionet lokale duhet të kenë një mekanizëm të qartë dhe transparent për përzgjedhjen e projekteve dhe të sigurojnë që propozimet e grave të mos anashkalohen. Disa komuna kanë filluar të publikojnë listat e kërkesave të pranuara dhe të refuzuara, duke përfshirë edhe arsyetimin për secilën. Ky hap rrit llogaridhënien dhe besimin e grave në proces. Në disa raste, kërkesat e propozuara nga gratë janë integruar në planifikim shumëvjeçar, duke dëshmuar që pjesëmarrja e tyre nuk është vetëm formale, por me ndikim të drejtpërdrejtë në vendime.