25/09/2025
Lazër Stani: Pyetësori i Prustit
Këtë javë Pyetësorit të Prustit i përgjigjet shkrimtari Lazër Stani.
Cila është ideja e juaj për lumturinë e përkryer?
Asgjë që është njerëzore nuk është e përkryer. As lumturia. Ndaj ne nuk rreshtim kurrë së përpjekuri, së ëndërruari, së shpresuari. Nuk kam ndonjë ide për lumturinë e përkryer, sepse ne si qenie njerëzore nuk jemi krijuar për të qenë të përkryer. Përkryerja është e hyjnive, jo e njerëzve. Ne kemi vetëm një mundësi: të përpiqemi që sot të jemi më të mirë se dje, duke qenë gjithnjë kritik më vetveten.
Cila është frika juaj më e madhe?
Koha. Frika se një ditë mund të iki nga kjo botë pa i realizuar ato që kam ëndërruar gjithmonë.
Cilin person të gjallë e admironi më së shumti?
As kam menduar ndonjëherë për këtë. Tani që gjendem përballë kësaj pyetjeje më dalin parasysh vetëm emra shkrimtarësh dhe emri i Atit të shenjtë, Papa Françeskut, sigurisht.
Cili është personaliteti historik më të cilin do të dëshironit të identifikohesh*t?
Me asnjë. Vetëm me veten time. Historia njerëzore nis me një krim, me vrasjen e Abelit nga vëllai i vet, Kaini. Gjithë personazhet më të lavdishëm të historisë janë me këmbë të fundosura në krim: kush deri në gjunjë, kush deri në bel e kush tjetër deri në qafë. Ja të marrim gjeneralët e mëdhenj: Aleksandri i Madh, Konstandini i Madh, Napoleoni. Sa lumenj gjaku kanë derdhur?
Cili është tipari i juaj që nuk e pëlqeni?
Vetia për të parë fundin e çdo rruge ende pa e nisur. Kjo të shkurajon.
Cili është tipari të cilin nuk e pëlqeni tek të tjerët?
Dyfytyrësinë, karnavalin e përditshëm të maskave, paburrërinë për të qenë njëherë vetvetja. Dhe arrogancën, brutalitetin, injorancën.
Në cilat gjëra e teproni?
Me mirëbesim.
Çfarë do t’iu shtynte të gënjenit?
Paqja shpirtërore e të tjerëve. A ia vlen shqiptimi i një të vërtete që e bën tjetrin të vuajë?!
Cili është rrugëtimi juaj i preferuar?
Rrugëtimi imagjinativ. Dhe sigurisht, shëtijet buzë lumenjve, ngjitja në male.
Cilën fjalë apo frazë e përdorni më së shpeshti?
Këtë nuk e di. Mbaj mend fraza të nënës ose të babës, por jo të miat.
Për çfarë ju ka ardhur më së shumti keq apo jeni penduar që e keni bërë?
E kam të vështirë ta them, por nuk mund t’i shmangem: Fakti që qendrova në Shqipëri në vitet nëntëdhjetë, kur miqtë e mi të huaj më luteshin të qendroja, në Itali, në Zvicer, në Austri. Por si tridhjetëvjeçar, nuk kisha kuptuar asgjë nga historia, isha rob i idealizmit dhe dashurisë sime për vendin ku kisha lindur.
Çka ose kush është dashuria juaj më e madhe e jetës?
Fëmijet e mi. Vajzat e mia, Lodia dhe Lea.
Cila është gjendja momentale mendore e juaja?
E mirë më duket.
Nëse do të kish*t mundësinë të ndryshonit vetëm një gjë tek vetvetja, cila do të ishte ajo?
Stop smoking!
Çfarë konsideroni të arriturën tuaj më të madhe?
Librat e mi: Kohë Për Nuse, Rrugë Pa Krye, Feniksi i Kuq, Dënesje Në Dru, etj.
Nëse do të mund të kthenit kohën, çfarë do të ndryshonit?
Do kryeja studime të thelluara për fizikë.
Nëse do të vdisnit dhe do të kish*t mundësin të kthehesh*t qoftë si njeri apo send, çfarë personi apo sendi do të zgjidhnit të jeni?
Astronaut. Të lundroja qiejve.
Çfarë konsideroni si mjerimin më të madh?
Mungesën e dashurisë.
Ku do të dëshironit të jetonit?
Në Romë ose Vjenë.
Cila është cilësia juaj më e veçantë?
Imagjinata krijuese.
Çfarë vlerësoni tek një mashkull?
Fisnikërinë.
Çfarë vlerësoni tek një femër?
Butësinë, brishtësinë, delikatesën. Nuk i duroj femrat që sillen e flasin si burra.
Cili është shkrimtari i juaj i preferuar?
Nikos Kazantzakis, prozator. Yehuda Amichai, poet.
Cilët janë heronjtë tuaj në jetën e vërtetë?
Nuk kam heronj.
Cilin talent do të dëshironit ta kish*t?
Të pikturuarit.
Si do të dëshironit të vdisnit?
Pa paralajmërim.
Cila është motoja juaj?
Jepi kuptim çdo dite të jetës tënde./Gazeta Observer
