22/10/2025
"Mos e lejo sh*tësin e rrepave të përcaktojë vlerën tënde."
Historia thotë se qyteti i Samarra-s, në veri të Bagdadit, ishte plot jetë dhe dije, duke u mburrur me universitetin e tij të madh, të drejtuar nga dijetari i shquar Abu al-Hasan, një nga mendimtarët kryesorë të Irakut. Studentë nga e gjithë bota arabe u mblodhën rreth tij, përfshirë një të ri me të ardhura të ulëta, me mendje të mprehtë dhe shumë ambicioz, i cili ëndërronte që një ditë të bëhej një shtyllë e dijes në vendin e tij.
Njl ditë doli në pazar për të blerë një buke dhe një tufë rrepa por s’kishte para të mjaftueshme.
Sh*tësi nuk pranoi!
Studenti iu lut: "Në këmbim, do të të j*p një pyetje shkencore ose juridike që do të të sjellë dobi." Sh*tësi qeshi dhe tha me përbuzje: "Nëse dija jote do të kishte ndonjë dobi, do të të kishte sjellë gjysmë qindarke për të plotësuar çmimin e rrepave!"
Shko, fute dijen tënde në ujë dhe pije deri sa të ngopesh!
Fjalët ishin si një thikë në gjoksin e tij. Ai qëndroi i habitur dhe tha me vete: "Vërtet, çfarë dobie ka dija që nuk e ushqen zotëruesin e saj? Dhjetë vjet studime nuk më kanë pasuruar as me gjysmë qindarke!"
Në atë moment, ai vendosi të largohej nga universiteti dhe të kërkonte një punë për të siguruar jetesën.
Disa ditë më vonë, Ebu al-Hasanit i mungonte studenti i tij i shkëlqyer dhe pyeti për të në klasë. I thanë: "Ai e la universitetin për të punuar, sepse varfëria e kishte rraskapitur."
Profesori, i prekur me dhembshuri, arriti në shtëpi dhe e pyeti për arsyen e braktisjes së studimeve. Me lot që i rridhnin në fytyrë, ai ia tregoi historinë.
Profesori i zgjati dorën dhe hoqi unazën, duke i thënë: "Merre këtë unazë, sh*te atë dhe përmirëso gjendjen tënde."
Studenti shkoi në tregun e argjendarisë dhe e ofroi unazën për sh*tje. Njëri nga argjendarët tha i habitur: "Kjo unazë është e vlefshme! Do ta blija prej teje për një mijë dinarë, por nga e more?"
Studenti u përgjigj: "Është një dhuratë nga mësuesi im, Shejh Ebu el-Hasan."
Argjendari shkoi me të te profesori për të verifikuar deklaratën e tij. Ebu el-Hasan pranoi se ia kishte dhënë unazën si dhuratë, kështu që argjendari pagoi dhe u largua.
Kur studenti u kthye, profesori i tij e pyeti: "Te kush shkove kur doje ta shisje unazën?"
Në tregun e argjendarisë, sigurisht.
Dhe pse nuk shkove te sh*tësi i rrepave?
Sepse vetëm argjendarët e dinë vlerën e gurëve të çmuar dhe metaleve."
Pse e lejove sh*tësin e rrepave të vlerësonte dijen tënde?
Dija vlerësohet vetëm nga ata që e dinë vlerën e saj?
Kthehu te mësimi yt dhe mos lejo askënd që nuk e di vlerën tënde të të peshojë në peshoren e tij.
Mësimi, biri im, është: Mos lejo që dikush që nuk e di vlerën tënde të të vlerësojë.
Jo të gjithë ata që të shohin e kuptojnë thelbin tënd.
Vetëm argjendarët e dinë vlerën e arit dhe vetëm dijetarët e kuptojnë vlerën e botës.
Sa prej nesh e kanë humbur veten sepse besuam në mendimet e kota të një gjuhe të paçmuar?
Vlerësoje veten sipas Atij që sheh thelbin tënd, jo sipas Atij që të sheh si mall në një treg rrepash.
